| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{در دست ویرایش|ماه=[[آذر]]|روز=[[۱۱]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=Kamran }}
| | '''مسجد بنی خداره''' یکی از مساجد [[مدینه]] بوده که پیامبر در آن نماز خوانده و سر شریف خود را در آن محل تراشیده است. گفته شده بنی خداره برادران بنی خدره بن حارث خزرجی هستند و منازلشان در شمال بازار مدینه نزدیک ثنیه الوداع قرار داشته است. گفته شده که امروزه این مسجد از میان رفته است. برخی نوشته‌اند که تا پیش از ساخت تونل مناخه، مسجدی با بنای سفید‌کاری شده در تپه‌ای در [[ثنیه الوداع|ثنیة الوداع]] در ابتدای خیابان سلطانه قرار داشت شاید همان مسجد بنی خداره بوده است. |
|
| |
|
| [[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]]
| | مسجد بنی خداره یکی از مساجد مدینه بوده که پیامبر در آن نماز خوانده و سر شریف خود را در آن محل تراشیده است.<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص 146.</ref> گفته شده بنی خداره برادران بنی خدره بن حارث خزرجی هستند و منازلشان در شمال بازار مدینه نزدیک ثنیَّة الوداع قرار داشته است.<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص146.</ref> |
| {{جعبه اطلاعات بنا
| |
| | عنوان = مسجد بنی‌خُداره
| |
| | تصویر =
| |
| | اندازه تصویر =
| |
| | پیوند تصویر =
| |
| | توضیح تصویر =
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | مکان =
| |
| | کاربری = مسجد
| |
| | بزرگداشت نزد =
| |
| | وابسته به دین/مذهب =
| |
| | باورها =
| |
| | آیین‌ها =
| |
| | احکام =
| |
| | زیارت کنندگان =
| |
| | بازدیدکنندگان =
| |
| | زمان پایه‌گذاری = صدر اسلام
| |
| | بنیانگذار =
| |
| | رویدادها = نمازخواندن پیامبر، پیامبر سر خود را تراشیدند
| |
| | بازسازی‌ها =
| |
| | بازسازی کنندگان =
| |
| | بخش‌های از میان رفته =
| |
| | ویژگی‌های تاریخی =
| |
| | متولیان = منازل بنی‌خُداره برادران بنی خدرة بن حارث خزرجی
| |
| | مساحت =
| |
| | طول =
| |
| | عرض =
| |
| | ارتفاع =
| |
| | وضعیت بنا = ناموجود
| |
| | گنجایش =
| |
| | امکانات =
| |
| | بخش‌های بنا =
| |
| | معمار =
| |
| | سبک =
| |
| | ویژگی‌ها =
| |
| | گنبدها =
| |
| | مناره‌ها =
| |
| | درها =
| |
| | رواق‌ها =
| |
| | صحن‌ها =
| |
| | ایوان‌ها =
| |
| | گرداننده =
| |
| | نهاد وابسته =
| |
| | نهاد نگهدارنده =
| |
| | مدیر =
| |
| | روحانی =
| |
| | نهادهای زیر مجموعه =
| |
| | ثبت در =
| |
| | شماره ثبت =
| |
| | تاریخ ثبت =
| |
| | وبگاه =
| |
| | عرض جغرافیایی =
| |
| | طول جغرافیایی =
| |
| }}
| |
|
| |
|
| | اِبن شَبّه مورخ قرن دوم هجری قمری آورده است که پیامبر(ص) در مسجد بنی خداره نماز خوانده و موهای سر خود را در آن مسجد تراشیده است.<ref>تاريخ المدينة المنورة، ج1، ص60.</ref> |
|
| |
|
| '''مسجد بنی‌خُداره''' یکی از مساجد [[مدینه]] بوده که پیامبر(ص) در آن نماز خوانده و سر خود را در آن محل تراشیده است. گفته شده بنی‌خداره برادران بنی خدره بن حارث خزرجی هستند و منازلشان در شمال بازار مدینه نزدیک ثَنیَّةُ الوداع قرار داشته است. امروزه دیگر اثری از این مسجد وجود ندارد. برخی نوشته‌اند که تا پیش از ساخت زیرگذر مَنَاخَة، مسجدی با بنای سفید‌کاری شده در تپه‌ای در [[ثنیه الوداع|ثنیة الوداع]] در ابتدای خیابان سلطانه قرار داشت و شاید همان مسجد بنی‌خداره بوده است.
| | همچنین وی روایتی به نقل از هشام بن عمرو آورده است که مسجد بنی خداره را جزء مساجدی دانسته که پیامبر(ص) در آن نماز خوانده است.<ref>تاريخ المدينة المنورة، ج1، ص64.</ref> |
|
| |
|
| ==داستان مسجد==
| | مطری در کتاب [[التعریف بما أنست الهجرة (کتاب)|التعریف]] آورده است که منازل بنی خداره که برادران بنی خدره بودند در جنوب محله بنی‌ساعده در نزدیکی اطمی(دژی) است که در جرار سعد بوده است.<ref>التعریف، ص261.</ref> |
| مسجد بنی‌خداره یکی از مساجد مدینه بوده که پیامبر(ص) در آن نماز خوانده<ref>تاريخ المدينة المنورة، ج1، ص64.</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_صلی_فیها_رسول_الله.pdf&page=387 مساجد صلی فیها رسول الله، ص ۳۸۷]</ref>و سر خود را در آن محل تراشیده است.<ref>تاريخ المدينة المنورة، ج1، ص60؛ معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص 146.</ref>
| |
|
| |
|
| بنی‌خداره، برادران بنی‌خدرة بن حارث خزرجی بودند که منازلشان در شمال بازار مدینه نزدیک [[ثنیة الوداع|ثنیه الوداع]]، در محلی به نام جرار سعدقرار داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=224 وفاء الوفاء، ج3، 224]</ref> {{یادداشت|خانه‌ای که معروف به جرار سعد(سعد بن عباده) بود و در آنجا مجموعه‌ای از کوزه‌ها پُر از آب می‌شد تا مردم از آن آب بنوشند و در آن زمان جرار سعد به عنوان مسیری نزدیک بازار شهر بوده است.}}<ref>التعریف، ص216.</ref>
| | سمهودی(م ۹۱۱ق.) از این مسجد سخن گفته است. در زمان سمهودی نیز نشانی از این مسجد وجود نداشته است. |
| ==موقعیت جغرافیایی و تاریخ بنا==
| | آنچه قابل یادآوری است آن که عجیمی گفته است که مسجد بنی‌خدره، درسمت شامی بازار مدینه، نزدیک سقیفه بنی‌ساعده است و سقیفه که امروز معروف است در یک مثلثی در باغی است که در سر خیابان سحیمی از سمت غرب قرار دارد. نظر درست آن است که مقصود بنی خداره است نه بنی‌خدره، زیرا وصفی که او آورده با مطلبی که در باره محله آنها گفتیم تطبیق می‌کند. نک: تاریخ مکه و المدینه و الطائف، برگ 49 ـــــ میقات حج-جلد 16 نویسنده نادر سلیمانی بزچلوئی ـــ شخصات نشر، تهران: نادر سلیمانی بزچلوئی، ۱۳۸۰. |
| امروزه مسجد بنی‌خداره از بین رفته است<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_صلی_فیها_رسول_الله.pdf&page=387 مساجد صلی فیها رسول الله، ص ۳۸۷]</ref> و مکان دقیق آن مشخص نیست. این مسجد در قرن نهم هجری در زمان سمهودی(م.911ق.)، نیز از بین رفته بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=223 وفاء الوفاء، ج3، ص 223]</ref> برخی نوشته‌اند که قبر [[نفس زکیه]] همان موقعیت مکانی منازل بنی‌خداره است،<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص150.</ref> همچنین [[سمهودی|سَمهُودی]] معتقد است مسجدی که در کنار قبر نفس زکیه وجود دارد مسجد بنی‌خداره نیست بلکه مسجدی است که قاضی حرمین محی‌الدین الحنبلی بنا نموده است.<ref>وفاء الوفاء، ج3، ص60.</ref>
| |
|
| |
|
| برخی گزارش کرده‌اند که تا پیش از ساخت زیرگذر مَنَاخَة، مسجدی با بنای سفید‌کاری شده در تپه‌ای در [[ثنیه الوداع]] در ابتدای خیابان سلطانة قرار داشت که شاید همان مسجد بنی‌خداره بوده است؛<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_صلی_فیها_رسول_الله.pdf&page=387 مساجد صلی فیها رسول الله، ص ۳۸۷]</ref>
| | ==مطالب قبلی== |
| | مسجد بنی خداره یکی از مسجدهای مدینه بوده که امروزه از میان رفته است. |
|
| |
|
| ابراهیم عیاشی معتقد است [[مسجد ثنیة الوداع|مسجد ثنیه الوداع]] همان مسجد بنی‌خداره است و قرار گرفتن موقعیت مسجد ثنیة الوداع در داخل منازل بنی‌خداره را مؤید کلام خود آورده است.<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص150.</ref> امروزه کوه ثنیه الوداع و آن مسجد نیز در توسعه خیابان‌ها از میان رفته است.<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص ۱۵۱</ref>
| | ==داستان مسجد== |
| | بنو خداره برادران بنی خدره بن حارث خزرجی هستند و منازلشان در شمال بازار مدینه نزدی ثنیه الوداع قرار داشته است. روایت شده که پیامبر در محل مسجد بنی خداره نماز خواند و موهایش را تراشید. |
|
| |
|
| عبدالعزیز کعکی، پژوهشگر تاریخ مدینه، موقعیت جغرافیایی که ممکن است برای مسجد بنی‌خداره تصور نمود بدین شرح آورده است: از طرف شمال به خیابان عبدالغنی بن عبدالواحد مقدسی و از جنوب به خیابان ملک فیصل معروف به دائری اول و از شرق به خیابان سعید بن مسیب و از غرب به خیابان ابی بکر (که قبلا معروف به سلطانة) منتهی می‌شود.<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص ۱۵۱.</ref>
| | ==تاریخچه مسجد== |
| ==گالری==
| | سمهودی(م ۹۱۱ق.) از این مسجد سخن گفته است. در زمان سمهودی نیز نشانی از این مسجد وجود نداشته است. |
| <gallery mode="packed" heights="150">
| | ==موقعیت امروزی== |
| پرونده:ثنیة الوداع.PNG|تصویر مسجد ثنیة الوداع که برخی مورخان بر این باورند که در موضع مسجد بنی‌خداره بنا شده است.
| | امروزه مسجد بنی‌خداره وجود ندارد. برخی نوشته‌اند که تا پیش از ساخت تونل مناخه، مسجدی با بنای سفید‌کاری شده در تبه‌ای در [[ثنیه الوداع]] در ابتدای خیابان سلطانة قرار داشت که شاید همان مسجد بنی خدره بوده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%B5%D9%84%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D9%87%D8%A7_%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87.pdf&page=387 مساجد صلی فیها رسول الله، ص ۳۸۷]</ref> |
| پرونده:تصویر هوایی از موقعیت منازل بنی خداره.PNG|تصویر هوایی از خیابان‌های که گفته شده موقعیت منازل بنی‌خداره را نشان می‌دهد.
| | |
| پرونده:زیرگذر مناخه.PNG|زیرگذر مَناخه از جهت شمال شهر مدینه که گفته شده بخشی از زیر گذر فعلی موقعیت منازل بنی‌خداره بوده است.
| | در بالای کوه ثنیه الوداع مسجدی بود که برخی گمان کرده اند همان مسجد بنی خداره بوده است.<ref>نک: معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص ۱۵۰</ref> امروزه کوه ثنیه الوداع و آن مسجد هم در توسعه خیابان‌ها از میان رفته است. <ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص ۱۵۱</ref> |
| </gallery> | |
|
| |
|
| ==پانویس== | | ==پانویس== |
| خط ۸۴: |
خط ۳۰: |
| ==منابع== | | ==منابع== |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
| | *'''تاريخ المدينة المنورة'''، اِبْن‌شَبّه،(م.262ه.)، به کوشش محمد شلتوت، [بی‌جا]،دار الفكر، [بی‌تا]. |
| *'''التعریف بما أَنست الهجرة من معالم دار الهجرة'''، جمال الدین محمد بن احمد المطری، به کوشش سیلمان الرحیلی، ریاض، دارة الملک عبدالعزیز، 1426ق. | | *'''التعریف بما أَنست الهجرة من معالم دار الهجرة'''، جمال الدین محمد بن احمد المطری، به کوشش سیلمان الرحیلی، ریاض، دارة الملک عبدالعزیز، 1426ق. |
| *'''تاريخ المدينة المنورة'''، اِبْن‌شَبّه،(م.262ه.)، به کوشش محمد شلتوت، [بی‌جا]،دار الفكر، [بی‌تا].
| | رحیلی، سلیمان |
| *'''ساختار شهری مدینه و محلات قبائل در دوره نبوی'''، عبدالعزیز عبدالله بن ادریس و رسول جعفریان، مجله میقات، دوره 4، شماره 16، تیر 1375ش.
| |
| *'''مدینه شناسی'''، محمدباقر نجفی، تهران، مشعر، 1386ش.
| |
| *'''مساجد صلی فیها رسول الله فی الحرمین الشریفین و الجزیرة العربیة'''، سید ضیاء الدین بن محمد بن مقبول عطار، جده، کنوز المعرفة، 1434ق.
| |
| *'''معالم المدینة المنوره بین العمارة و التاریخ'''، عبدالعزیز عبدالرحمن ابراهیم کعکی، بیروت، المؤسسه التاریخ العربی،1432ق.
| |
| *'''وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفى'''،نورالدين أبوالحسن السمهودی، بيروت، دار الكتب العلمية، 1419ق.
| |
| [[رده: مسجدهای مدینه]] | | [[رده: مسجدهای مدینه]] |
