در حال ویرایش مسجد ثنایا
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات | {{جعبه اطلاعات بنای مذهبی | ||
| عنوان =مسجد الثنایا | |||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| بنيانگذار = | |||
| تأسیس = | |||
| کاربری =مسجد | |||
| مکان =[[عربستان]] * [[مدینه]] * در 500 قدمی شمال شرقی مقابر شهدای احد | |||
| نام‌های دیگر =قبة الثنایا | |||
| وقایع مرتبط =محل شکسته شدن دندان مبارک [[پیامبر اسلام(ص)]] در [[غزوه احد]] | |||
| ظرفیت = | |||
| وضعیت =تخریب توسط وهابی‌ها | |||
| مساحت = | |||
| امکانات = | |||
| شماره ثبت = | |||
| معمار = | |||
| سبک = | |||
| بازسازی = | |||
| وبگاه = | |||
}} | }} | ||
'''مسجد | '''مسجد الثنایا''' يا '''قبة الثنایا''' یکی از مسجدهاي قديمي [[شهر مدینه]] بود که در جايگاه شکسته شدن دندان‌هاي پيامبر در [[جنگ احد]]، ساخته شده بود. اين مسجد در شمال [[مقبرة الشهدا]]، در نزدیکی [[کوه احد]] واقع بوده که اکنون اثري از آن بر اي نمانده است. | ||
== | ==موقعیت == | ||
این مسجد کوچک در مسير کوه احد قرار داشته و بنابر گزارش [[سیداحمد یاسین خیاری|سید احمد یاسین خیاری]] (1321 - 1380ق)، در زمان نگارش کتاب [[تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا (کتاب)|تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا]]، دارای گنبد بوده لیکن گنبد آن از بین رفته ولي بقاياي ساختمان آن وجود داشته است.<ref>تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا، صص 192 - 191.</ref> البته در حال حاضر اثری از آن نیست. | |||
مسجد الثنایا مسجدی است در دامنه کوه احد که پیش از شِعب واقع شده و در فاصله پانصد قدمی مقبرة الشهدا قرار داشته است. ساختمان مسجد، دارای صحن کوچک و گنبدی بوده است و بالاتر از بقعه حمزه و در شمال آن واقع بوده است.<ref>سفرنامه مکه، حسام السلطنه، ص١54.</ref> | |||
== داستان مسجد ثنايا == | |||
این مسجد در محل شکستن دندان رباعي پیامبر اسلام(ص) در [[غزوه احد]] و زخمي شدن ايشان ساخته شد. <ref>السيره النبويه، ج2، ص80.</ref> قبة الثنایا در حقیقت یادآور شکسته شدن دندان مبارک رسول خدا(ص) به دست [[عتبة بن ابی وقاص|عتبة بن ابی وقّاص]] بوده است. | |||
== تاريخ == | |||
بر اساس گزارشهاي متعدد تاريخي، دندان رباعي پيامبر در حين جنگ شکست. | |||
[[ | بر اساس روایات [[حضرت صادق(ع)]] به عقبة بن خالد فرموده‌اند که در این مسجد نماز بخواند. سخن امام صادق(ع) چنین است: | ||
«... فاذا قضیتَ هذا الجانب اتیتَ جانب احد فَبَداتَ بِالْمَسجد الَّذی دون الحرّة فَصَلَّیتَ فِیه، ثُمَّ مَرَرْتَ بِقَبر حَمْزَةبن عبدالمطّلب فَسَلَّمتَ عَلَیه، ثُمَّ مَرَرْتَ بِقُبُور الشهداء قُمْتَ عِنْدَهُم فَقُلْتَ: «السَّلامُ عَلَیکُمْ یا اَهْلَ الدِّیار، اَنْتُم لَنا فَرَط وَ انّا بِکُمْ لاحِقُون»، ثُمَّ تَاتی الْمَسْجِد الَّذی کانَ فی الْمَکان الواسِع الی جَنْب اْلجَبَل عَنْ یَمِینِکَ حِینَ تَدْخُلُ اُحداً فَتُصَلِّی فِیهِ فَعِنْدَهُ خَرَجَ النَّبی (صلی‌الله‌علیه‌‌و‌آله‌وسلّم) الی احُد حِینَ لَقی الْمُشْرِکِین فَلَمْ یَبْرَحُوا حَتّی حَضَرت الصَّلاة فَصَلّی فِیهِ، ثُمَّ مُرْ ایضاً حَتّی تَرْجِع فَتصلّی عِنْدَ قُبُور الشهداء ما کَتَبَ اللهُ لَکَ». <ref>الکافی، ج4، صص 65١ - 56٠.</ref> | |||
در گزارشی که تاریخ‌پژوه معاصر آقای رسول جعفریان در روز شنبه 25 ذی قعده 1416 (5 فروردین ماه 75) از منطقه داشته‌اند، روشن شد که در حال حاضر مسجدی با نام «مسجد الثنایا» وجود ندارد؛ این در حالی است که تصویر مخروبه آن در برخی از کتاب‌ها موجود است. | |||
وی در ادامه چنین می‌نویسد: در قسمت شمالی مقبرة الشهداء، در حارّه یا محلّه احد، چند مسجد هست؛ یکی از آنها که تقریباً در شمال شرقی مزار حمزه با زاویه بسیار کم قرار دارد و در پانصد قدمی مقبرة الشهداء می‌شود، مسجد السطحی است. امید داشتیم که این مسجد همان مسجد ثنایا باشد، اما کسی از محلی‌ها نتوانست کمک کند. مسجد الرداده با فاصله بیشتر و مسجدی نیز که تابلوی آن شکسته بود و گویا نامش «مسجدالموت» بود، در بخش شمال شرقی مقبره وجود داشت. | |||
پس از تخریب این مسجد توسط وهابی‌ها، بعید است که کسی جرات بازسازی آن را یافته باشد. بنابراین، باید گفت مسجد یاد شده از میان رفته است. | |||
میرزا محمد مهندس در سال 1294 نوشته است: به فاصله سه ربع ساعت از مدینه، [[مرقد حضرت حمزه سید الشهدا(ع)]] است و در شمالش به بُعد پانصد قدم، تقریباً محل صدمه خوردن دندان مبارک حضرت رسول‌الله(ص) و در هشتصد و شانزده قدمی مقبره حضرت حمزه، در انتهای درّه مسجدی است که حضرت رسول الله در روز احد در حالت جراحت و به تنهایی در این مکانی که مسجد است نماز خوانده‌اند. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع == | ==منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*''' | *'''تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا'''، سید احمد یاسین خیاری، رياض، الامانة العامة للاحتفال بمرور مائة عام علي تاسيس المملکة العربية السعودية، 1419 / 1999م. | ||
*'''سفرنامه مکه'''، حسام السلطنة، به کوشش رسول جعفریان، تهران، نشر مشعر، 1374. | |||
*'''السيره النبويه'''، ابن هشام، تحقيق مصطفى السقا و ابراهيم الأبيارى و عبدالحفيظ شلبى، بيروت، دارالمعرفة، بى‌تا. | |||
*'''سفرنامه مکه'''، حسام السلطنة، به کوشش رسول جعفریان، تهران، نشر مشعر، | *'''به سوی‌ام القری'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1373. | ||
*''' | *'''الکافی'''، ثقةالاسلام کلینی، تصحیح: علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه. | ||
*''' | |||
*''' | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{مساجد}} | {{مساجد}} | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۵۸: | ||
[[رده:مکان‌های مذهبی مدینه]] | [[رده:مکان‌های مذهبی مدینه]] | ||
[[رده:مسجدهای مدینه]] | [[رده:مسجدهای مدینه]] | ||