در حال ویرایش مسجد ثنایا

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات بنا
{{جعبه اطلاعات بنا
  | عنوان = مسجد ثنایا
  | عنوان = مسجد ثنايا
  | تصویر = قبه الثنايا.jpg
  | تصویر = قبه الثنايا.jpg
  | اندازه تصویر =  
  | اندازه تصویر =  
  | پیوند تصویر =  
  | پیوند تصویر =  
  | توضیح تصویر =  
  | توضیح تصویر =  
  | نام‌های دیگر = قبة الثنایا
  | نام‌های دیگر = قبة الثنايا
  | مکان = شهر [[مدینه]] شمال [[مقبرة الشهداء]]
  | مکان = شهر [[مدینه]] شمال [[مقبرة الشهداء]]
  | کاربری = مسجد
  | کاربری = مسجد
خط ۱۷: خط ۱۷:
  | زمان پایه‌گذاری =  
  | زمان پایه‌گذاری =  
  | بنیانگذار =  
  | بنیانگذار =  
  | رویدادها = دندان رباعی پیامبر(ص) در جنگ احد، در این مکان شکسته شد.
  | رویدادها = دندان رباعي پیامبر(ص) در جنگ احد، در اين مکان شکسته شد.
  | بازسازی‌ها =  
  | بازسازی‌ها =  
  | بازسازی کنندگان =  
  | بازسازی کنندگان =  
خط ۲۷: خط ۲۷:
  | عرض =  
  | عرض =  
  | ارتفاع =  
  | ارتفاع =  
  | وضعیت بنا = از بین رفته  
  | وضعیت بنا = از بين رفته  
  | گنجایش =  
  | گنجایش =  
  | امکانات =  
  | امکانات =  
خط ۵۳: خط ۵۳:
  | طول جغرافیایی =   
  | طول جغرافیایی =   
}}
}}
'''مسجد الثَّنایا''' یا '''قُبة''' '''الثَّنایا''' یکی از مسجدهای قدیمی [[شهر مدینه]] که در جایگاه شکسته شدن دندان‌های پیامبر(ص) در  [[جنگ احد]]، ساخته شده بود. این مسجد در جهت شمال [[مقبره شهدای احد]]، در نزدیکی [[کوه احد]] واقع بود اما امروزه اثری از آن بر جای نیست.
'''مسجد الثنایا''' يا '''قبة الثنایا''' یکی از مسجدهاي قديمي [[شهر مدینه]] بود که در جايگاه شکسته شدن دندان‌هاي پيامبر(ص) در  [[جنگ احد]]، ساخته شده بود. اين مسجد در شمال [[مقبرة الشهدا]]، در نزدیکی [[کوه احد]] واقع بوده که اکنون، اثري از آن بر جاي نمانده است.
== سرگذشت مسجد ثنایا==
==موقعیت ==
درباره این مسجد، در متون قدیمی تاریخ و جغرافیای مدینه، سخنی به میان نیامده است. اما منابع جدیدتر به وجود مسجدی بر روی [[کوه احد]] اشاره کرده‌اند که در محل شکسته شدن دندان رباعی پیامبر در [[غزوه احد]]<ref>درباره این واقعه نک:‌ السیره النبویه، ج2، ص80.</ref> ساخته شده بود.   
این مسجد کوچک در دامنه [[کوه احد]] و به فاصله 150 قدم بعد از [[مرقد حضرت حمزه سید الشهدا(ع)]]، در مسير راه عبوري به کوه احد قرار داشته است.<ref>پنجاه سفرنامه حج قاجاري، ج3، ص 738.</ref>
== داستان مسجد ثنايا  ==
این مسجد در محل شکسته شدن دندان رباعي پیامبر(ص) در [[غزوه احد]] و زخمي شدن ايشان <ref>السيره النبويه، ج2، ص80.</ref> ساخته شده است. 
== سرگذشت مسجد ثنايا==
[[پرونده:مسجد ثنایا تصویر قدیمی.jpg|350px|بندانگشتی|تصویر قدیمی مسجد ثنایا]]
درباره اين مسجد، در متون قديمي‌تر، سخني به ميان نيامده است.   


==== گزارش‌هایی از پایان سده سیزدهم قمری ====
بنابر گزارشي از سال 1303ق. مسجدي به اين نام وچود داشته که توسط [[سیداحمد یاسین خیاری|حاج رامز پاشا]]، داماد [[سیداحمد یاسین خیاری|سليم بيگ ماينجي]]، تجديد بنا شده است. <ref>رسائل في تاريخ المدينه، ص14.</ref> اين مسجد دارای صحن کوچک و گنبدی بوده و در فاصله 500 قدمی [[مقبرة الشهدا]]، در جهت شمال، بالاتر از [[مرقد حضرت حمزه سید الشهدا(ع)]]، واقع بوده است.<ref>سفرنامه مکه، حسام السلطنه، ص١54.</ref>
بنابر گزارش محمدرضا طباطبايی تبریزی در سال 1296 قمری (1258ش.) اين مسجد در فاصله 150 گام بعد از قبر شهيدان احد، قرار داشت.<ref>هدايه الحجاج،  ص 213.</ref>  


[[حسام السلطنه]] که در سال 1297 قمری به حج رفته است خبر می‌دهد که به مسجد ثنايا وارد شده و در آن نماز خوانده است. به گفته او این مسجد دارای صحن کوچک و گنبد بود و در جهت شمال، بالاتر از [[مرقد حضرت حمزه سید الشهدا(ع)]]، قرار داشت.<ref>سفرنامه مکه، حسام السلطنه، ص١54.</ref>
بنابر گزارش [[سیداحمد یاسین خیاری|سید احمد یاسین خیاری]] (1321 - 1380ق)، اين مسجد در ابتدا  گنبد داشته، لکن در زمان نگارش کتاب [[تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا (کتاب)|تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا]]،  گنبد آن از بین رفته و تنها بقاياي ساختمان آن وجود داشته است.<ref>تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا، صص 192 - 191.</ref>  
 
بنابر گزارش ديگری از سال ۱۳۰۳ قمری (1265ش.) اين مسجد توسط حاج رامز پاشا، داماد سلیم بیگ ماینجی، تجدید بنا شده بود.<ref>رسائل فی تاریخ المدینه، ص14.</ref>
 
ابراهیم رفعت پاشا این مسجد را در 1319 قمری دیده و از آن بدین شرح سخن گفته است: «در نزدیکی قبور شهدا چشمه آبی است به نام عین الثنایا که آب گوارایی داشته و با چند پله بدان می‌توان دست یافت. در آنجا گنبد ثنایا قرار دارد.»<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمرآة_الحرمین_ابراهیم_رفعت_پاشا_ج1.pdf&page393 مرآة الحرمین، ص 393]</ref> او در کتاب خود دو تصویر از این گنبد را منتشر کرده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B1%D8%A2%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B1%D9%81%D8%B9%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7_%D8%AC1.pdf&page=599 مرآة الحرمین، ص 599]</ref>
 
==== تخریب شدن مسجد ====
چون این مسجد در وسط شعب و در مسير روان‌آب‌هايى که در زمستان و بهار از کوه احد جارى مى‌شدٰ قرار داشت، به مرور زمان، ابتدا گنبد آن فرو ريخت و تنها ديوارهاى دور بنا باقی ماند و پس از مدتى، به دليل بازسازى نشدن آن، به طور کامل از بين رفت.<ref>معالم المدينه المنوره بين العماره و التاريخ، جزء1: المعالم الطبيعيه، ج1: الجبال،، ص 186.</ref> [[سیداحمد یاسین خیاری|سید احمد یاسین خیاری]] (۱۳۲۱ - ۱۳۸۰ق) اين مطلب را در کتابش تاييد کرده که گنبد مسجد ثنایا از بین رفته و تنها بقایای ساختمان آن وجود داشته است.<ref>تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا، ص192.</ref>
 
بنابر گزارش [[رسول جعفریان]] در سال ۱۴۱۶ق. (۱/۵/  ۱۳۷۵) اثری از این مسجد در این مکان وجود نداشته است.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص433.</ref>


در گزارش مورخ معاصر، رسول جعفریان در روز شنبه 25 ذی‌قعده 1416ق. (1/5/  1375) از منطقه احد آمده است: در حال حاضر مسجدی با اين نام وجود ندارد... پس از تخریب این مسجد توسط وهابی‌ها، بعید است کسی جرات بازسازی آن را یافته باشد. بنابراین، باید گفت مسجد یاد شده از میان رفته است. <ref>آثار اسلامي مکه و مدينه، ص433.</ref> 
==گالری==
==گالری==
<gallery mode="packed" heights="150px">
<gallery mode="packed" heights="150px">
پرونده:قبه الثنايا.jpg
پرونده:قبه الثنايا 2.jpg
پرونده:قبه الثنايا 2.jpg
پرونده:قبه الثنايا 3.jpg|تصویر اولی که ابراهیم رفعت پاشا در مرآة الحرمین منتشر کرده است. این عکس در سال 1319قمری گرفته شده  است.
پرونده:قبه الثنايا 3.jpg
پرونده:قبه الثنايا 4.jpg|تصویر دومی که ابراهیم رفعت پاشا در مرآة الحرمین منتشر کرده است. این عکس در سال 1319قمری گرفته شده  است.
پرونده:قبه الثنايا 4.jpg
پرونده:مسجد ثنایا تصویر قدیمی.jpg
</gallery>
</gallery>


خط ۸۳: خط ۷۹:
==منابع ==
==منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
*'''آثار اسلامي مکه و مدينه'''، رسول جعفريان، تهران، مشعر، 1392.
*'''تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا'''، سید احمد یاسین خیاری، رياض، الامانة العامة للاحتفال بمرور مائة عام علي تاسيس المملکة العربية السعودية، 1419 / 1999م.
*'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، سید احمد یاسین خیاری، ریاض، الامانة العامة للاحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة العربیة السعودیة، ۱۴۱۹ / ۱۹۹۹م.
*'''سفرنامه مکه'''، حسام السلطنة، به کوشش رسول جعفریان، تهران، نشر مشعر، 1374.
*'''رسائل فى تاريخ المدينه'''، على بن موسى، تحقيق حمد الجاسر، رياض، دار اليمامه.
*'''السيره النبويه'''، ابن هشام، تحقيق مصطفى السقا و ابراهيم الأبيارى و عبدالحفيظ شلبى، بيروت، دارالمعرفة، بى‌تا.
*'''سفرنامه مکه'''، حسام السلطنة، به کوشش رسول جعفریان، تهران، نشر مشعر، ۱۳۷۴.
*'''به سوی‌ام القری'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1373.
*'''السیره النبویه'''، ابن هشام، تحقیق مصطفی السقا و ابراهیم الأبیاری و عبدالحفیظ شلبی، بیروت، دارالمعرفة، بی‌تا.
*'''الکافی'''، ثقةالاسلام کلینی، تصحیح: علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه.  
*'''مرآة الحرمین'''، ابراهیم رفعت پاشا،‌ قاهره، دارالکتب المصریه، 1925
*'''معالم المدينه المنوره بين العماره و التاريخ، جزء1: المعالم الطبيعيه، ج1: الجبال'''، عبدالعزيز کعکى، بيروت، مولف، 1419.
*'''هدايه الحجاج'''، محمدرضا طباطبايي تبريزى، قم، مورخ.  
{{پایان}}
{{پایان}}
{{مساجد}}
{{مساجد}}
خط ۱۰۰: خط ۹۳:
[[رده:مکان‌های مذهبی مدینه]]
[[رده:مکان‌های مذهبی مدینه]]
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
[[ar:مسجد الثَّنایا]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)

الگوهای به‌کاررفته در این صفحه:

این صفحه عضوی از یک ردهٔ پنهان است:

برگرفته از «https://wikihaj.com/view/مسجد_ثنایا»