در حال ویرایش مسجد راتج

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۴: خط ۴:
  | اندازه تصویر =  
  | اندازه تصویر =  
  | پیوند تصویر =  
  | پیوند تصویر =  
  | توضیح تصویر = تصویر ماهواره‌ای از محدوده‌ای که مسجد در آن قرار داشته است.
  | توضیح تصویر = با توجه به فقدان بنای مسجد، تصویر محدوده حیاط آن و احتمالا مخروبه‌های آن از بالا ارائه شده است.  
  | نام‌های دیگر =حصن الراتج
  | نام‌های دیگر =حصن الراتج
  | مکان = مدینه
  | مکان = مدینه
خط ۳۷: خط ۳۷:
راتج نام قلعه‌ای متعلق به قبیله بنی عبدالاشهل بوده و به تبع شهرت آن، نام آن منطقه را نیز [[راتج]] نهادند و مسجد راتج نیز در کنار این قلعه قرار داشت. مسجد راتج از جمله مساجدی است که پیامبر(ص) در محدوده آن نماز خوانده و همچنین بلال حبشی در آن اذان گفته است.
راتج نام قلعه‌ای متعلق به قبیله بنی عبدالاشهل بوده و به تبع شهرت آن، نام آن منطقه را نیز [[راتج]] نهادند و مسجد راتج نیز در کنار این قلعه قرار داشت. مسجد راتج از جمله مساجدی است که پیامبر(ص) در محدوده آن نماز خوانده و همچنین بلال حبشی در آن اذان گفته است.
== موقعیت مکانی ==
== موقعیت مکانی ==
مسجد راتج در منطقه قدیمی [[راتج]] قرار داشته و آن را حصن راتج نیز می‌نامیدند که امروزه در مدینه چنین نام و منطقه‌ای وجود ندارد.<ref>[[المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ]]- ج4، بخش2، ص179.</ref> نام کنونی منطقه مورد نظر مصانع می‌باشد.<ref>المدینة بین الماضی و الحاضر، 358</ref>  که تماما در زمین‌ها و محدوده قبیله بنی عبدالاشهل قرار دارد.<ref>المدینة بین الماضی و الحاضر، 359</ref>
مسجد راتج در منطقه قدیمی [[راتج]] قرار داشته و آن را حصن راتج نیز می‌نامیدند که امروزه در مدینه چنین نام و منطقه‌ای وجود ندارد.<ref>[[المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ]]- ج4، بخش2، ص179.</ref> نام کنونی منطقه مورد نظر مصانع می‌باشد.<ref>المدینة بین الماضی و الحاضر، 358</ref>  که تماما در زمین‌ها و محدوده قبیله بنی عبدالاشهل قرار دارد.<ref>المدینة بین الماضی و الحاضر، 359</ref>مکانی که مسجد راتج در آن قرار داشته امروزه در خیابان [[عثمان بن عفان]]، که نزد مردم مدینه به طریق العیون معروف است، قرار دارد.<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص179.</ref>
مسجد راتج در شمال شرقی کوه ذَباب قرار داشته است. امروزه مسجدالرایه بر این کوه قرار دارد. <ref>وفاء الوفاء،ج3،ص861</ref>  


مکانی که مسجد راتج در آن قرار داشته امروزه در خیابان [[عثمان بن عفان]]، که نزد مردم مدینه به طریق العیون معروف است، قرار دارد.<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص179.</ref>
=== نام‌ها ===
مسجد راتج در شمال شرقی کوه ذَباب قرار داشته است. امروزه مسجدالرایه بر این کوه قرار دارد. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=225 وفاء الوفاء،ج3،ص225]</ref>
نام مسجد راتج از خاندان بنی راتج که از قبیله بنی عبدالاشهل اند گرفته شده است.<ref>عماره</ref>  


== نام‌ها ==
راتج نام قلعه‌ای متعلق به قبیله بنی عبدالاشهل بوده و به تبع شهرت آن، نام آن منطقه را نیز راتج نهادند و مسجد راتج نیز در کنار این قلعه قرار داشت.  
نام مسجد [[راتج]] از خاندان بنی راتج که از قبیله بنی عبدالاشهل اند گرفته شده است.<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص178.</ref> راتج نام قلعه‌ای متعلق به قبیله بنی عبدالاشهل بود<ref>الروض المعطار فى خبر الأقطار، حميرى، محمد بن عبدالمنعم‏، ص266.</ref> و به تبع شهرت آن، نام آن منطقه را نیز راتج نهادند<ref>تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا،احمد یاسین احمد خیاری، ص: 36</ref> و مسجد راتج نیز در کنار این قلعه قرار داشت.<ref>موسوعة مرآة الحرمين الشريفين و جزيرة العرب‏، صبرى پاشا، ايوب‏، ج4، ص706.</ref>و با گذشت زمان گروه های دیگری در حوالی قلعه راتج مستقر شدند.<ref>تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا،احمد یاسین احمد خیاری، ص: 44و51</ref>
== تاریخچه ==  
== تاریخچه بنا ==  
مسجد راتج در قرن هشتم و نهم وجود نداشته است. سمهودی از این مسجد در باب مساجدی که جهتشان معلوم است اما جای دقیقشان مشخص نیست سخن گفته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=224 وفاء الوفا، ج۳، 224]</ref>
تاریخ بنا و تخریب مسجد مشخص نیست. مسجد راتج در قرن هشتم و نهم وجود نداشته است. سمهودی از این مسجد در بخش مساجدی که مکان دقیقشان مشخص نیست سخن گفته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=224 وفاء الوفا، ج۳، 224]</ref>  


ابراهیم بن علی عیاشی در المدینة بین الماضی و الحاضر (چاپ: ۱۳۹۲ق)، محدوده مسجد را که کنار [[چاه جاسوم]] قرار داشته، در جنوب جایی می‌داند که ساختمان وسیع مرکز ارتباطات عثمانی در آن ساخته شده بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=365 المدینة بین الماضی و الحاضر، 359]</ref> این ساختمان تاکنون باقی مانده<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، بخش2، ص181.</ref> و در تصاویر هوایی نیز دیده می‌شود. به گفته [[کعکی]]، جغرافی‌نگار معاصر مدینه، در سال ۱۹۹۲ میلادی  [[شهرداری مدینه]] در این منطقه عملیات بازسازی اجرا کرد.<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص183.</ref>
تاریخ بنا و تخریب مسجد مشخص نیست و منابع دیگر نیز گزارشی از بنای مسجد راتج به دست نداده‌اند. در دوره معاصر عیاشی محدوده مسجد را که کنار چاه جاسوم قرار داشته در نزدیکی جایی می‌داند که ساختمان وسیع مرکز ارتباطات عثمانی در آن ساخته شده بود.<ref>المدینة بین الماضی و الحاضر، 359</ref> این ساختمان با اوصاف مذکور تا کنون باقی مانده<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، بخش2، ص181.</ref> تصاویر هوایی هم وجود این ساختمان را تایید می‌کند. کعکی بر آن است که مکان مسجد حدودا در جنوب ساختمان مرکز ارتباطات قرار داشته است. به گفته او در سال ۱۹۹۲ میلادی  [[شهرداری مدینه]] در این منطقه عملیات بازسازی اجرا کرده و دفن شده و از بین رفته است.<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص183.</ref>
 
به نوشته ابراهیم بن علی عیاشی در المدینة بین الماضی و الحاضر (چاپ: ۱۳۹۲ق)، اثری از این مسجد وجود ندارد. وی محدوده مسجد را پر از حفاری‌هایی  برای استخراج نوره{{یادداشت|نوره مخلوطی از زَرنیخ (نوعی ماده معدنی) و آهک که برای زدودن موهای بدن به کار می رود.}} یافته، به شکلی که انگار مدتهاست اثری از مسجد نیست.<ref>المدینة بین الماضی و الحاضر، 359.</ref> بعدها این منطقه تبدیل به خانه و خیابان شده و در نزدیکی آن، مسجدی بنا شد که ارتباطی به مشخصات مسجد راتج ندارد؛ چرا که مسجد مذکور در نزدیکی چاهی به نام [[جاسوم]] قرار داشت.<ref>المدینة بین الماضی و الحاضر، 359</ref>
== رویدادهای تاریخی مرتبط==
== رویدادهای تاریخی مرتبط==
=== نماز نبی ===
=== نماز نبی ===
بر اساس برخی نقلها [[پیامبر(ص)]] در این مسجد نماز خوانده<ref>المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ص262.</ref>  و از چاهی در آنجا به نام [[چاه جاسوم|جاسوم]] نوشیده‌اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=69 تاریخ المدینة المنورة،ص69]</ref> همچنین [[بلال بن رباح|بلال حبشی]] در این مسجد اذان گفته است.<ref>وفاء الوفاء-السید السمهودی،ج3،ص861</ref>
بر اساس برخی نقلها [[پیامبر(ص)]] در این مسجد نماز خوانده<ref>المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ص262.</ref>  و از چاهی در آنجا به نام جاسوم نوشیده‌اند.<ref>تاریخ المدینة المنورة،ج1،ص69</ref> همچنین بلال حبشی در این مسجد اذان گفته است.<ref>وفاء الوفاء-السید السمهودی،ج3،ص861</ref>
=== حفر خندق ===
=== حفر خندق ===
به پیشنهاد پیامبر، محدوده حفر [[غزوه احزاب|خندق]] و تقسیمات آن به شکلی بود که برای مقابله با هجوم مشرکان، از ناحیه مذاد شروع، به ذباب و سپس در نزدیکی مسجد راتج پایان می‌یافت.<ref>مدینه‌شناسی‏، نجفی، محمد باقر،ج2، ص364.</ref> گزارش شده [[بنو عبدالاشهل|بنو عبد الأشهل]] از منطقه راتج تا مجاورت خانه‌های خود را کنده بودند. <ref>مغازی واقدی، ج2،ص337.</ref>
به پیشنهاد پیامبر، محدوده حفر [[غزوه احزاب|خندق]] و تقسیمات آن به شکلی بود که برای مقابله با هجوم بت پرستان، از ناحیه مذاد شروع، به ذباب و سپس در نزدیکی مسجد راتج پایان میافت.<ref>مدینه‌شناسی‏، نجفی، محمد باقر،ج2، ص364.</ref> بنو عبد الأشهل از منطقه راتج تا مجاورت خانه‌های خود کنده بودند. <ref>مغازی واقدی، ج2،ص337.</ref>


=== شخصیت‌های مرتبط تاریخی ===
=== شخصیت‌های مرتبط تاریخی ===
خط ۶۰: خط ۶۲:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
*'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱.
* المدینة بین الماضی و الحاضر، السید ابراهیم العیاشی
*'''المدینة بین الماضی و الحاضر'''، السید ابراهیم العیاشی، مدینه، مکتبة العلمیه، 1972.
* الروض المعطار فی خبر الأقطار، حمیری، محمد بن عبدالمنعم
*'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱.
* تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا،احمد یاسین احمد خیاری
*'''الروض المعطار فی خبر الأقطار'''، حمیری، محمد بن عبدالمنعم، بیروت-لبنان: مکتبة لبنان، 1984.
* موسوعة مرآة الحرمین الشریفین و جزیرة العرب‏، صبری پاشا، ایوب
*'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض  عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.
* [[فهرست کتاب معالم المدینة المنورة بین المعمارة و التاریخ|معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ]]، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
*'''موسوعة مرآة الحرمین الشریفین و جزیرة العرب‏'''، پاشا، ایوب، 5ج، قاهره-مصر: دارالآفاق العربیة.
* وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
*'''المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة'''، شُرّاب، محمد محمد حسن‏، دمشق، دارالقلم، الطبعة الاولی، 1991.
* المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، شراب، محمد محمد حسن‏
*'''تاریخ مدینه منوره'''، ابن شبه نمیری، عمر بن شبه، و صابری، حسین. ۱۳۸۰. ۱ ج. تهران - ایران: نشر مشعر.
* مدینه‌شناسی‏، نجفی، محمد باقر
*'''مدینه‌شناسی'''‏، نجفی، محمد باقر، 2ج، تهران-ایران، خرمایستان، 1367.
* مغازی واقدی
*'''المغازی'''، واقدی، محمدبن عمر، و جونز، مارزدن‌. ۱۴۰۹–۱۹۸۹. المغازي. ۳ ج. بیروت - لبنان: مؤسسة الأعلمي للمطبوعات.
* [[اخبار المدینه (ابن شبه)|تاریخ المدینة المنورة]]، ابن شبة البصری
{{پایان}}
{{پایان}}
{{مساجد}}
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[en:Ratij Mosque]]
[[ar:مسجد راتج]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)