نسخهٔ فعلی |
متن شما |
خط ۸: |
خط ۸: |
| | نامهای دیگر = | | | نامهای دیگر = |
| | وبگاه = | | | وبگاه = |
| | مکان = در غرب [[مسجد النبی]] و شرق [[مناخه]]. | | | مکان = در غرب [[مسجد النبی]] و جنوب شرقی [[کوه سلع]]. |
| | طول = | | | طول = |
| | عرض = | | | عرض = |
خط ۱۶: |
خط ۱۶: |
| | بزرگداشته شده نزد = | | | بزرگداشته شده نزد = |
| | یاد شده در = | | | یاد شده در = |
| | ویژگی یاد شده در متون مذهبی = دعا خواندن پیامبر(ص) در محدوده مسجد | | | ویژگی یاد شده در متون مذهبی = تعیین محدوده مسجد و خطکشی زمین آن توسط پیامبر(ص) |
| | باورها = | | | باورها = |
| | اسطورهها = | | | اسطورهها = |
| | احکام = | | | احکام = |
| | آیینها = | | | آیینها = |
| | وقایع تاریخی = تدفین مالک بن سنان در کنار مسجد | | | وقایع تاریخی = نماز خواندن حضرت محمد(ص) و بیان روایتی درباره بدی قتل مسلمان |
| | توصیههای مذهبی = | | | توصیههای مذهبی = |
| | گفتههای مشهور = | | | گفتههای مشهور = |
| | بناها = | | | بناها = |
| | طول جغرافیایی = 39.607845 | | | طول جغرافیایی = 39.602375 |
| | عرض جغرافیایی = 24.468580 | | | عرض جغرافیایی = 24.471143 |
| | وضعیت کنونی = تخریب شده | | | وضعیت کنونی = تخریب شده |
| }} | | }} |
| '''مسجد مالک بن سَنان''' از مساجد قدیمی [[مدینه]] در کشور [[عربستان]] واقع در غرب [[مسجد النبی]] بود که امروزه از میان رفته است. گفتهاند پیامبر در این مکان در حال طلب باران و دعاخواندن دیده شده، سپس در محل دعای پیامبر(ص) مسجدی ساختند. بعد از دفن [[مالک بن سنان]] در کنار مسجد، نام مسجد به نام او معروف شد. در سال 1365 قمری/1945میلادی مسجد به طور کامل بازسازی شد. تا اواخر قرن 14 قمری مسجد با بنایی ساخته شده از سنگ موجود بود و در جریان توسعه [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] در سال 1392 قمری از میان رفته است. | | [[پرونده:مسجد مالک -1.jpg|بندانگشتی|محدوده مسجد مالک در غرب مسجد النبی]] |
| | '''مسجد مالک بن سَنان''' از مساجد قدیمی [[مدینه]] در کشور [[عربستان]] واقع در غرب [[مسجد النبی]] بود که امروزه وجود خارجی ندارد. |
|
| |
|
| == نام و مکان == | | == نام و مکان == |
| '''مسجد مالک بن سَنان''' با نامهای مسجد الحَناطین، مسجد اصحاب العَباء و مسجد اَحجار الزِیت نیز شناخته میشود.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=556 معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج1، ص556.]</ref> مسجد در [[مناخه|منطقه مُناخه]] در غرب [[مسجد النبی]] قرار داشته و محل دفن [[مالک بن سنان]] در کنار مسجد بوده است.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=146 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص146.]</ref> | | '''مسجد مالک بن سَنان''' با نامهای مسجد الحناطین، مسجد اصحاب العبائة و مسجد احجار الزیت نیز شناخته میشود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=556 معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج1، ص556.]</ref> |
| | |
| | مسجد در [[مناخه|منطقه مناخه]] در غرب [[مسجد النبی]] قرار داشته و به گفته برخی، محل دفن [[مالک بن سنان]] نیز بوده است.<ref>تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص146.</ref> |
|
| |
|
| == پیامبر(ص) و مسجد مالک == | | == پیامبر(ص) و مسجد مالک == |
| بر اساس برخی نقلها، [[پیامبر(ص)]] در محدوده این مسجد در حال طلب باران و دعاخواندن دیده شده و پس از آن در محل دعای پیامبر(ص) مسجدی ساختند که بعد از دفن مالک بن سنان در کنارش، به نام او معروف شد.<ref name=":0" />
| |
|
| |
|
| == مالک بن سنان == | | == مالک بن سنان == |
| [[مالک بن سنان]] پدر [[ابوسعید خدری|ابوسَعید خُدری]] و از [[صحابه|اصحاب پیامبر(ص)]] است که در [[جنگ احد]] شهید شد.<ref>أسد الغابة، ج4، ص428.</ref> پیامبر دستور داده بود که هرجا [[شهدای احد]] را یافتید، همانجا دفن کنید.<ref>الکامل، جرجانی، ج3، ص174.</ref> مالک را در منطقه اصحاب العَباء یافتند و همانجا در کنار مسجدی دفن کردند که بعدها به نام مالک بن سنان معروف شد.<ref name=":3">وفاء الوفا، ج4، ص88.؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=130 تاریخ مدینه المنوره، ص130.]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=335 وفاء الوفا، ج3، ص335]؛ </ref>
| |
|
| |
|
| == تاریخچه بنا == | | == تاریخچه بنا == |
| مسجد در قرن دوم قمری در کنار مرقد مالک بن سنان قرار داشته<ref name=":3" /> [[علی سمهودی]]، تاریخنگار [[مدینه]] (م.911ق.) مرقد مالک را با یک گنبد و محراب توصیف کرده و سپس نقل میکند که قبر او در مسجد قرار دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=309 وفاء الوفا، ج3، ص309.]</ref>
| |
|
| |
| مسجد در 1303 قمری موجود بوده.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D8%B5%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=18 وصف المدینة المنورة، ص18.]</ref> به نقل از علی بن موسی افندی (مدینه شناس متوفی قرن 14قمری)، مسجد دارای یک گنبد بزرگ در کنار مرقد مالک بن سنان بوده و جهت شمالی مسجد شبکههایی بوده تا افرادی که قصد سلام دادن به این صحابی پیامبر(ص) را داشتند، در کنار این دیوار مُشَبَّک توقف کنند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=557 معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج1، ص557.]</ref>
| |
|
| |
| در سال 1365 قمری/1945میلادی یک دوره بازسازی کامل در بنای مسجد اجرا شده است.<ref name=":2">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=560 معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج1، ص560.]</ref> تا اواخر قرن 14قمری مسجد با بنایی ساخته شده از سنگ موجود بوده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86.pdf&page=224 الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، ص224.]</ref> و در جریان توسعه مسجدالنبی در سال 1392قمری از میان رفته است.<ref name=":2" />
| |
|
| |
| جستار
| |
|
| |
| == نگارخانه ==
| |
| <gallery mode="packed" heights="150px">
| |
| پرونده:مسجد مالک -1.jpg|محدوده مسجد مالک در غرب مسجد النبی و مقابل باب المصری قدیم
| |
| پرونده:مسجد مالک بن سنان2.png|ورودی اصلی مرقد مالک بن سنان
| |
| پرونده:مسجد مالک بن سنان3.png.png|لوح نوشته سنگی سردر مزار مالک بن سنان به زبان فارسی
| |
| پرونده:مسجد مالک بن سنان4.png.png.png|نقشه افقی مسجد بعد از بازسازی 1365قمری
| |
| </gallery>
| |
|
| |
| == جستارهای وابسته ==
| |
|
| |
| * [[مسجدهای مدینه]]
| |
| * [[مساجد مصلی|مساجد مصلی نماز باران و عید]] (در منطقه مناخه)
| |
|
| |
|
| == پانویس == | | == پانویس == |
خط ۶۷: |
خط ۴۸: |
| == منابع == | | == منابع == |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
| *'''اسدالغابه'''، ابن اثیر، بیروت، دارالکتاب العربی، بیتا. | | *'''بهجة النفوس والأسرار في تاريخ دار هجرة النبي المختار'''، عبد الله المرجانی، بیروت، دارالغرب الاسلامی، 2002م. |
| | *'''ثواب الأعمال وعقاب الأعمال'''، الشيخ الصدوق، قم، شریف الرضی، 1364ش. |
| | *'''بحار الأنوار'''، العلامة المجلسی، بیروت، داراحیاءالتراث العربی، 1403ق. |
| | *'''وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م. |
| | *'''تحقیق النصرة بتلخیص معالم دار الهجرة'''، ابوبکر بن حسین مراغی، فیوم، دارالفلاح، ۱۴۳۰ق. |
| | *'''تاریخ المدینة المنوره'''، عمر بن شبه (ابن شبه)، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق. |
| *'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م. | | *'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م. |
| * '''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، احمد یاسین الخیاری، المامنه العامة، ۱۹۹۹م. | | * '''عمدة الاخبار فی مدینة المختار'''، احمد عباسی، قاهره، اسعد طرابزونی، بیتا. |
| *'''الکامل'''، جرجانی، بیروت، دارالفکر، 1988م.
| | * '''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و جدیدا'''، احمد یاسین الخیاری، المامنه العامة، ۱۹۹۹م.{{پایان}}{{اماکن مدینه}} |
| *'''وصف المدینه المنوره'''، علی بن موسی الافندی، قاهره، مطبعة نهضة مصر، بیتا.
| |
| *'''الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین'''، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢. | |
| *'''وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.
| |
| *'''تاریخ المدینة المنوره'''، عمر بن شبه (ابن شبه)، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق.{{پایان}}{{اماکن مدینه}}
| |
| [[رده:اماکن مدینه]]
| |
| [[رده:مکانهای تاریخی مدینه]]
| |
| [[رده:مکانهای منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]
| |
| [[رده:مسجدهای تخریب شده مدینه]]
| |