| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۸: |
خط ۸: |
| | نام‌های دیگر = | | | نام‌های دیگر = |
| | وبگاه = | | | وبگاه = |
| | مکان = در جنوب غرب [[مدینه]] و جنوب شرق [[مسجد شجره]]. | | | مکان = در جنوب غرب [[مدینه]] و شرق [[مسجد شجره]]. |
| | طول = | | | طول = |
| | عرض = | | | عرض = |
| خط ۱۶: |
خط ۱۶: |
| | بزرگ‌داشته شده نزد = | | | بزرگ‌داشته شده نزد = |
| | یاد شده در = | | | یاد شده در = |
| | ویژگی یاد شده در متون مذهبی = نماز خواندن و استراحت پیامبر(ص) در محدوده مسجد | | | ویژگی یاد شده در متون مذهبی = دعا خواندن پیامبر(ص) در محدوده مسجد |
| | باورها = | | | باورها = |
| | اسطوره‌ها = | | | اسطوره‌ها = |
| خط ۲۸: |
خط ۲۸: |
| | عرض جغرافیایی = 24.412904 | | | عرض جغرافیایی = 24.412904 |
| | وضعیت کنونی = تخریب شده | | | وضعیت کنونی = تخریب شده |
| }}'''مسجد مُعَرَّس''' از مساجد تاریخی [[عربستان]]، که در جنوب غربی [[مدینه]] و در کنار [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] قرار داشت. [[رسول خدا(ص)]] در محدوده این مسجد نماز خوانده و استراحت کرده است. | | }}'''مسجد مُعَرَّس''' س |
| | |
| مسجد معرس در قرن هشتم قمری مورد توجه حجاج بوده و در قرن نهم قمری بنای قدیمی ساخته شده با گچ و سنگ‌های تراشیده یکدست داشته است؛ اما بعد از آن به صورت مخروبه توصیف شده و امروزه محدوده مسجد به صورت تلی از خاک باقی مانده است.
| |
|
| |
|
| == نام و مکان == | | == نام و مکان == |
| '''مسجد مُعَرَّس''' با نام مسجد سجده در معرس نیز شناخته شده.<ref name=":1">معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص468.</ref> معرس از ماده تعریس به معنای خوابیدن مسافر<ref name=":1" /> در محلی بعد از فرارسیدن شب<ref name=":2">وفاء الوفاء سمهودی، ج4، ص148.</ref> به شکلی که تا صبح در آنجا باقی بماند، می‌باشد.<ref name=":0" /> مسجد معرس در جنوب غربی [[مدینه]] با فاصله 9.200 کیلومتر از [[مسجد النبی]]<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص472.</ref> و جنوب شرقی [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] قرار داشته است.<ref name=":3">معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص469 و 742؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=425 وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.]</ref> | | '''مسجد مُعَرَّس''' با نام مسجد سجده در معرس نیز شناخته می‌شود. |
|
| |
|
| == پیامبر و مسجد معرس == | | == پیامبر و مسجد معرس == |
| [[رسول خدا(ص)]] در سفر حج و دیگر سفرها، شب را در محدوده این مسجد تا صبح بیتوته و استراحت می‌کرد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=425 وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.]</ref> بنابر گزارشی پیامبر(ص) در این محدوده نماز صبح را خوانده است.<ref name=":4">الاماکن، ص213؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=73 تاریخ المدینة المنورة، ص73.]</ref>
| | رسول خدا (ص) در سفرها اگر به این نقطه میرسید، شب را در محدوده این مسجد تا صبح بیتوته و استراحت می‌کرد. |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
|
| |
|
| بنابر برخی نقلها [[رسول خدا(ص)]] هنگام خروج از مدینه از کنار شجره (در محدوده [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]]) می‌گذشت<ref name=":2" /> و هنگام ورود به مدینه از معرس عبور می‌کرد که راه کوتاه‌تری بود.<ref>عوالی اللائی، ج2، ص221.</ref> براساس روایات [[اهل بیت|اهل بیت(ع)]] و نظرات برخی فقها، مستحب است برای کسی که وارد مدینه می‌شود در معرس فرود آید و در آنجا نماز بخواند و استراحت کند.<ref>الکافی، ج9، ص286؛ التهذیب، ج2، ص375؛ منتهی المطلب، ج2، ص888؛ الحدائق الناضرة ج17، ص408.</ref>
| |
|
| |
|
| == تاریخچه ==
| |
| محدوده معرس در قرن سوم قمری شناخته شده بود.<ref name=":5">وفاء الوفاء سمهودی، ج4، ص62.</ref> گفته شده در حدود قرن سوم قمری، جاری شدن سیل باعث دفن شدن محدوده مسجد شد.<ref name=":0" /> در قرن پنجم قمری دو مسجد در منطقه ذی الحلیفه توصیف شده؛ یکی [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد ذی الحلیفه]] که مسجد بزرگی است که مردم در آن [[احرام گزار|مُحرم]] می‌شوند و دیگری مسجد معرس.<ref>المسالك والممالك، ج1، ص406.</ref>
| |
|
| |
|
| مسجد در قرن هشتم موجود و مورد توجه حجاج بود؛ ولی اشاره‌ای به کیفیت بنای آن نشده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=192 التعریف بما انست الهجرة، ص191 و 192.]</ref> به گفته سمهودی، تاریخ‌نگار مدینه، مسجد معرس در قرن نهم قمری بنای قدیمی ساخته شده با گچ و سنگ‌های تراشیده یکدست داشته است.<ref name=":0" /> در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 قمری مسجد شناخته شده و طبق گزارشی به علت سیل مخروبه بوده است.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص471.</ref> در 1416قمری/1996میلادی مسجد به شکل مخروبه با بقایایی از دیوارها و مناره‌اش باقی بود که بعدها آن مقدار نیز از میان رفت.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص475و477.</ref>
| |
| == نگارخانه == | | == نگارخانه == |
| <gallery mode="packed" heights="150"> | | <gallery mode="packed" heights="150"> |
| پرونده:مسجد معرس 1.jpg|تصویر هوایی از محدوده مسجد در کنار مسجد شجره | | پرونده:مسجد مالک بن سنان4.png.png.png|نقشه افقی مسجد بعد از بازسازی 1365قمری |
| پرونده:مسجد معرس5.jpg|تل خاک باقی مانده از مسجد در کنار زیر گذر.
| |
| پرونده:مسجد معرس 2.jpg
| |
| پرونده:مسجد معرس 3.jpg
| |
| </gallery> | | </gallery> |
|
| |
|
| خط ۶۱: |
خط ۶۷: |
| == منابع == | | == منابع == |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
| *'''الاماکن'''، محمد بن موسس الحازمی، بی‌جا، بی‌تا. | | *'''اسدالغابه'''، ابن اثیر، بیروت، دارالکتاب العربی، بی‌تا. |
| *'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م. | | *'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م. |
| *'''المسالك والممالك'''، أبي عبيد البكري، بیروت، دارالغرب الاسلامی، 1992م. | | * '''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، احمد یاسین الخیاری، المامنه العامة، ۱۹۹۹م. |
| | *'''الکامل'''، جرجانی، بیروت، دارالفکر، 1988م. |
| | *'''وصف المدینه المنوره'''، علی بن موسی الافندی، قاهره، مطبعة نهضة مصر، بی‌تا. |
| | *'''الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین'''، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢. |
| *'''وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م. | | *'''وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م. |
| *'''تاریخ المدینة المنوره'''، عمر بن شبه (ابن شبه)، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق. | | *'''تاریخ المدینة المنوره'''، عمر بن شبه (ابن شبه)، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق.{{پایان}}{{اماکن مدینه}} |
| * '''التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجرة'''، محمد بن احمد المطری، تحقیق سلیمان الرحیلی، ریاض، دارة الملک عبدالعزیز، ۲۰۰۵م.
| |
| * '''الکافی'''، شیخ کلینی، قم، دارالحدیث، بی‌تا.
| |
| * '''تهذیب الاحکام'''، شیخ طوسی، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1365ش.{{پایان}}{{اماکن مدینه}}
| |
| [[رده:مکان‌های تاریخی مدینه]] | | [[رده:مکان‌های تاریخی مدینه]] |
| [[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] | | [[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] |
| [[رده:مسجدهای مدینه]] | | [[رده:مسجدهای مدینه]] |
| [[رده:مسجدهای تخریب شده مدینه]] | | [[رده:مسجدهای تخریب شده مدینه]] |
| [[رده:مقاله‌های آماده ترجمه]]
| |
| [[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
| |
