هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر
وارد شوید یا
یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد.
لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| [[پرونده:پنجره مشبک ضریح امام حسین(ع).jpg|بندانگشتی|پنجره مشبک [[ضریح قبر امام حسین(ع)|ضریح امام حسین(ع)]].]]
| | {{در دست ویرایش|ماه=[[آبان]]|روز=[[۳۰]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363 }} |
| '''مُشَبّک'''، در زیارتگاه‌ها، به پنجره پنجره [[ضریح|ضريح‌ها]]، كه چشمه چشمه است گفته شده است. هنر مشبک‌کاری، از هنرهاى ظريف معمارى و صنعت است، كه در زیارتگاه‌ها و پنجره خانه‌ها و مسجدها به كار مى‌رود؛ اين هنر روى چوب و فلز، کار شده و یکی از کاربری‌های آن ایجاد تعادل بین نور بیرون و درون است.
| |
| ==واژه‌شناسی==
| |
| مشبک، واژه‌ای عربی است، که اصل آن «ش،ب،ک» به معنای تداخل شیء است.<ref>معجم مقاييس اللغه، ج3، ص242.</ref> برای نمونه، از این اصل، برای داخل کردن انگشتان در هم استفاده شده است.{{یادداشت|شَبَكْتُ أصابعي بعضها في بعض.}}<ref name=":0">كتاب العين، ج5، ص298؛ فرهنگ‌نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۱، ص89.</ref> مشبک، به هر چیزی که برخی از اجزای آن، در برخی دیگر قرار گرفته باشد، گفته می‌شود.<ref>تهذيب اللغة، ج10، ص20؛ رک: أساس البلاغة، ص320.</ref> بین معانی این واژه، «نوعی از غذا» نیز آمده<ref>تاج العروس، ج13، ص590.</ref> و برخی آن را، نان پنجره‌ای معنا کرده‌اند.<ref>فرهنگ ابجدي، ص823.</ref>
| |
| | |
| ==در زیارتگاه‌ها==
| |
| مشبک، در حرم‌ها و زیارتگاه‌ها، به پنجره پنجره [[ضریح|ضريح‌ها]]، كه چشمه چشمه است گفته شده است. هنر مشبک‌کاری، از هنرهاى ظريف معمارى و صنعت است، كه در زیارتگاه‌ها و پنجره‌هاى مسجدها به كار مى‌رود. اين هنر روى چوب و فلز، کار می‌شود.<ref name=":0" />
| |
| | |
| ==در معماری==
| |
| مشبک، در پنجره‌ها به کار رفته و برای ایجاد تعادل بین نور بیرون و درون استفاده می‌شود؛ به گونه‌ای نور شدید بیرون را بخش کرده و آنرا تعدیل می‌کند و وقتی نور بیرون شدید نیست همه آن را به داخل اتاق عبور می‌دهد. گاهی برای در و پنجره مشبک، شیشه نیز به کار برده می‌شود. در گذشته، در، پنجره و روزن‌های مشبک چوبی، سفالی و گچی، در زمستان با کاغذ روغن زده، مسدود و در تابستان‌ها باز می‌شد.<ref>پیشینه نور در معماری و وسایل روشنایی در هنر اسلامی ایران، فصلنامه اثر، شماره ۳۵، ص۳۱۹.</ref>
| |
|
| |
|
| | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] |
| | آنچه شبكه شبكه و سوراخ سوراخ باشد. پنجره پنجره ضريح‌هاى مطهّر زيارت‌گاه‌ها كه چشمه چشمه است و درون آن از اين شبكه‌ها ديده مى‌شود. هر چيز در هم آميخته و متداخل را «مشبّك» گويند. كسى هم كه انگشتانش را داخل هم قرار دهد، چنين صفتى پديد مى‌آيد. از هنرهاى ظريف معمارى و صنعت كه در حرم‌هاى مطهّر و پنجره‌هاى مساجد و مشاهد و ضريح‌ها و مراقد به كار مى‌رود؛ چه اين هنر روى چوب انجام شود، چه فلزّ، به آن «مشبّك‌كارى» گفته مى‌شود. |
| ==پانوشت== | | ==پانوشت== |
| {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
| خط ۲۱: |
خط ۱۴: |
| | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/89 | | | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/89 |
| }} | | }} |
| * '''أساس البلاغة'''، محمود بن عمر زمخشرى، دار صادر، بيروت، 1979م.
| |
| * '''پیشینه نور در معماری و وسایل روشنایی در هنر اسلامی ایران'''، فصلنامه اثر، پاییز ۱۳۸۱ش، شماره ۳۵، ص۳۱۶.
| |
| * '''تاج العروس من جواهر القاموس'''، محمد بن محمد مرتضى زبيدى، دار الفكر، بيروت، 1414.ق.
| |
| * '''تهذيب اللغة'''، محمد بن احمد ازهرى، دار احياء التراث العربي، بيروت، 1421ق.
| |
| * '''فرهنگ ابجدى'''، فواد افرام بستانى، اسلامي، تهران، 1375ش.
| |
| * '''كتاب العين'''، خليل بن احمد فراهيدى، نشر هجرت، قم، 1409ق.
| |
| * '''معجم مقاييس اللغة'''، احمد بن فارس، مكتب الاعلام الاسلامي،قم، 1404ق.
| |
| {{پایان}}
| |
