در حال ویرایش مناسك الحج آیتالله خامنهای (کتاب)
ظاهر
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| ردهبندی دیویی = 297/357 | | ردهبندی دیویی = 297/357 | ||
| سایر مشخصات = شماره كتابشناسي ملي : م۸۵-۳۴۴۶۴ | | سایر مشخصات = شماره كتابشناسي ملي : م۸۵-۳۴۴۶۴ | ||
}}'''مناسک الحج''' تألیف آیتالله سید علی خامنهای، | }}'''مناسک الحج''' تألیف آیتالله سید علی خامنهای، رسالهای فقهی است که در ابتدا به زبان عربی منتشر شده و به بیان احکام و آداب مربوط به [[حج]] و [[عمره]] میپردازد. کتاب در سال 1426ق/2005م، توسط انتشارات مشعر، به چاپ رسیده است. نسخه جدید این کتاب در سال 1393شمسی به زبان فارسی توسط نشرمشعر منتشر شده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
اثر با دیباچهای از مؤلف آغاز میشود و محتوای آن در دو بخش اصلی تنظیم شده است. در ابتدای کتاب، مباحثی درباره «[[حجة الاسلام|حجةالاسلام]]» و «[[حج نیابتی]]» مطرح میگردد و سپس جزئیات مربوط به [[اعمال حج تمتع|اعمال حج]] و [[عمره]] بهتفصیل توضیح داده میشود.<ref name=":0" /> | اثر با دیباچهای از مؤلف آغاز میشود و محتوای آن در دو بخش اصلی تنظیم شده است. در ابتدای کتاب، مباحثی درباره «[[حجة الاسلام|حجةالاسلام]]» و «[[حج نیابتی]]» مطرح میگردد و سپس جزئیات مربوط به [[اعمال حج تمتع|اعمال حج]] و [[عمره]] بهتفصیل توضیح داده میشود.<ref name=":0" /> | ||
== ویژگیها == | |||
در پایان نسخه عربی کتاب، فهرست مطالب درج نشده و پاورقیها به توضیح نکات فقهی یا روایی متن پرداختهاند.<ref name=":0" /> ناشر کتاب، نشر مشعر در تهران میباشد که کتاب را در سال 1426قمری/2005میلادی، به چاپ رسانده است. نسخه ترجمه شده فارسی کتاب در پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری در 183صفحه با فهرست فارسی، منتشر شده است.<ref>[https://www.leader.ir/fa/book/8/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9-%D8%AD%D8%AC-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C کتاب مناسک حج رهبری در پایگاه رسمی لیدر دات آی آر]</ref> نسخه جدید این کتاب در سال 1393شمسی به زبان فارسی توسط نشرمشعر منتشر شده است.<ref>نسخه فارسی مناسک حج.</ref> | |||
== محتوای کتاب == | == محتوای کتاب == | ||
در دیباچه، نویسنده ابتدا به جایگاه و ارزش معنوی حج اشاره کرده<ref name=":0">خامنهای، سید علی، ''مناسک الحج''، ص۵.</ref> و پس از آن، به احکام مربوط به انکار وجوب حج و نیز ترککنندگان آن میپردازد.<ref>ر.ک: همان، ص6</ref> همچنین اقسام حج، مانند حج واجب، مستحب، نیابتی، [[حج تمتع|تمتع]]، [[حج افراد|افراد]] و [[حج قران|قران]] بیان شده است.<ref>همان، ص7</ref> | در دیباچه، نویسنده ابتدا به جایگاه و ارزش معنوی حج اشاره کرده<ref name=":0">خامنهای، سید علی، ''مناسک الحج''، ص۵.</ref> و پس از آن، به احکام مربوط به انکار وجوب حج و نیز ترککنندگان آن میپردازد.<ref>ر.ک: همان، ص6</ref> همچنین اقسام حج، مانند حج واجب، مستحب، نیابتی، [[حج تمتع|تمتع]]، [[حج افراد|افراد]] و [[حج قران|قران]] بیان شده است.<ref>همان، ص7</ref> | ||
بخش نخست کتاب، در دو فصل، به تعریف «حجةالاسلام» و «حج نیابتی» اختصاص دارد. شرایط وجوب | بخش نخست کتاب، در دو فصل، به تعریف «حجةالاسلام» و «حج نیابتی» اختصاص دارد. شرایط وجوب حجةالاسلام شامل عقل، بلوغ و استطاعت است که استطاعت نیز انواع مالی، بدنی، زمانی و امنیت مسیر را در بر میگیرد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص12</ref>. در خصوص حج نیابتی، برای شخصی که حج بهجای او انجام میشود (منوبعنه)، تنها دو شرط اسلام و یا فوت/عدم توانایی مطرح شده است<ref>همان، ص31</ref>. اما برای نایب، شرایط بیشتری همچون بلوغ، عقل، ایمان، آگاهی به مناسک، توانایی انجام صحیح اعمال، نداشتن حج واجب بر ذمه و نبود عذر در ترک بعضی از اعمال ذکر گردیده است<ref>همان، ص30.</ref>. | ||
بخش دوم، که شامل یک مقدمه و دو قسمت است، | بخش دوم، که شامل یک مقدمه و دو قسمت است، اعمال حج و عمره را بررسی میکند. در مقدمه این بخش، اقسام حج و عمره توضیح داده میشود؛ از جمله حج تمتع (ویژه کسانی که فاصلهای بیش از حدود ۹۰ کیلومتر از مکه دارند)، عمره تمتع، حج افراد و قران (برای ساکنان مکه یا کمتر از ۹۰ کیلومتری آن) و نیز عمره مفرده.<ref>همان، ص39-45.</ref> | ||
قسمت نخست به اعمال عمره پرداخته و در پنج فصل سامان یافته است: | |||
قسمت نخست | |||
# | # مواقیت: شامل مساجد و مکانهایی مانند مسجد شجره، وادی عقیق، جحفه، یلملم و قرن المنازل که بهعنوان میقات حاجیان معرفی شدهاند.<ref>همان، ص49-55.</ref> | ||
# | # احرام: بیان احکام نیت، تلبیه، لباس احرام و نیز محرماتی همچون بهرهمندی جنسی، استعمال عطر، نکاح، صید خشکی و….<ref>همان، ص56-82.</ref> | ||
# | # طواف: شامل شرایطی مانند نیت، طهارت، ختنهبودن مردان و پوشش مناسب. همچنین نماز طواف در همین بخش توضیح داده شده است.<ref>همان، ص83-100.</ref> | ||
# | # سعی: بیان احکام رفتوآمد میان صفا و مروه که در آن طهارت شرط نمیباشد.<ref>همان، ص101-104.</ref> | ||
# | # تقصیر: کوتاهکردن مو، ریش، سبیل یا ناخن که احکام آن در فصل پایانی این بخش ذکر شده است.<ref>همان، ص105-108.</ref> | ||
قسمت دوم به اعمال حج اختصاص یافته و در نه فصل تنظیم شده است. برخی از مهمترین مباحث عبارتند از:<ref>همان، ص111-138.</ref> | |||
قسمت دوم به | |||
* | * احرام حج و تفاوت آن با احرام عمره که تنها در نیت مشخص میشود. | ||
* | * وقوف در عرفات و مشعرالحرام (مزدلفه). | ||
* | * رمی جمره عقبه در روز دهم ذیالحجه. | ||
* | * قربانی شتر، گاو یا گوسفند در منا. | ||
* | * حلق یا تقصیر پس از قربانی. | ||
* اعمال مکه ( | * اعمال مکه (طواف زیارت، نماز آن، سعی، طواف نساء و نماز آن). | ||
* | * بیتوته در منا در شبهای یازدهم و دوازدهم. | ||
* | * رمی جمرات سهگانه در روزهای پایانی که نماد دوری از شیطان است. | ||
در انتهای کتاب، مسائل متفرقهای درباره اعمال حج مطرح شده<ref>همان، ص142.</ref> و سپس دعاهای امام حسین(ع)<ref>همان، ص181.</ref> و امام سجاد(ع) در | در انتهای کتاب، مسائل متفرقهای درباره اعمال حج مطرح شده<ref>همان، ص142.</ref> و سپس دعاهای امام حسین(ع)<ref>همان، ص181.</ref> و امام سجاد(ع) در روز عرفه نقل گردیده است.<ref>همان، ص212.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۷۳: | خط ۷۱: | ||
* '''مناسك الحج،''' سیدعلی خامنهای، تهران، نشرمشعر، 1426ق. | * '''مناسك الحج،''' سیدعلی خامنهای، تهران، نشرمشعر، 1426ق. | ||