در حال ویرایش نیت احرام

{{جعبه اطلاعات اعمال
 | عنوان = نیت احرام
 | تصویر = 
 | توضیح تصویر = 
 | فیلم = 
 | توضیح فیلم = 
 | دسته = واجبات [[احرام]]
 | مربوط به آیین = احرام در [[عمره]] و [[حج]]
 | مکان = میقات، [[حرم مکی]]
 | زمان = هنگام احرام
 | عمل قبلی = 
 | عمل بعدی = 
 | حکم = 
 | کفاره = 
 | پیامد فقهی = 
 | ثواب = 
 | آداب وابسته = 
 | فلسفه و اسرار = 
 | منشاء و تاریخچه = 
 | مکان‌های وابسته = 
 | اشیای وابسته = 
 | ذکرهای وابسته = 
 | دعاهای وابسته = 
 | مفاهیم فقهی وابسته = [[احرام]]
 | احکام فقهی وابسته = 
 | صفحه فتواهای مراجع = [[نیت احرام عمره تمتع (فتاوای مراجع)]]؛[[احرام حج (فتاوای مراجع)|نیت احرام در حج تمتع]]
 | جستارهای وابسته = [[احرام#فیلم‌های آموزشی|فیلم‌های آموزشی احکام عمره و حج]]
}}
'''نیت احرام''' به معنای قصد انجام دادن و به جا آوردن اعمال [[عمره تمتع]] یا [[حج]] یا [[عمره مفرده]] بوده و از [[واجبات احرام]] است. 

اگر کسی بدون نیت، [[احرام|محرم]] شود، احرامش باطل است؛ خواه به عمد صورت گیرد و خواه از روی اشتباه یا جهل؛ اما احرام بدون نیت و تنها با [[تلبیه|تَلبیه]] نیز صحیح است. همچنین نیت احرام باید هم‌زمان با آغاز احرام باشد، وگرنه صحیح نیست.

در نیت احرام، افزون بر قصد قربت، باید جنس ([[حج]] یا [[عمره|عُمره بودن]])، نوع ([[حج تمتع|تَمَتُّع]]، [[حج قران|قِران]] یا [[حج افراد|اِفراد بودن]]) و وصف آن ([[واجب]] یا [[مستحب‌]] بودن) تعیین شود. 
{{احکام احرام عمودی}}

==مفهوم‌شناسی==
نیت در لغت به معنای «قصد»، «اراده»، «عزم» و «اندیشه» به کار رفته<ref>فرهنگ لغت دهخدا، ذیل واژه نیت.</ref> و در اصطلاح نیز به معنای قصد و اراده‌ای است که انسان را به چیزی وادار کند.<ref> موسوی خمینی، آداب الصلواه، ۱۳۷۴ش، ص۵۶. </ref> به گفته خواجه نصیرالدین طوسی(۵۹۷-۶۷۲ق)، حکیم و متکلم شیعه، «نیت»، قصد انجام دادن فعل و واسطه بین علم و عمل است.<ref>مشکینی، درس‌های اخلاق، ترجمه علیرضا فیض، ۱۳۸۰ش، ص۶۴.</ref> برخی نیز نیت را به «انگیزه اختیاری و آگاهانه برای انجام دادن کارها»، تعریف کرده‌اند.<ref>مصباح یزدی، کلمة حول فلسفةالاخلاق، بی‌تا، ص۲۱؛ مصباح، «نقش نیت در ارزش اخلاقی»، ص۸۳.</ref>
===احرام===
{{اصلی|احرام}}
اِحرام نخستین عمل [[حج]] و [[عمره]] است که در آن فرد [[لباس احرام]] پوشیده و پس از [[نیت]]، [[تلبیه|لبیک]] می‌گوید.<ref>مناسک حج، ص۱۳۱ و ۴۴۱.</ref> احرام را از آن رو به این نام می‌نامند که احرام‌گزار برخی کارهایی را که پیشتر بر وی [[حلال]] بوده<ref>تفسیر قرطبی، ج۶، ص۳۶؛ کشاف القناع، ج۲، ص۴۷۱.</ref> یا کارهایی را که با اعمال [[حج]] و [[عمره|عُمره]] ناسازگار است، بر خود [[حرام]] می‌شمرَد.<ref>معجم الفاظ الفقه الجعفری، ص۳۳.</ref> به فرد در حالت احرام «مُحْرِم» می‌گویند.<ref>المدونة الکبری، ج۱، ص۳۶۰؛ المقنعه، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref>

==احکام==
احکام مربوط به نیت احرام در فقه [[شیعه]] و [[اهل سنت]] عبارت است از:
*'''واجب بودن نیت در احرام:''' به باور فقیهان شیعه<ref>شرائع الاسلام، ج۱، ص۱۸۰؛ کشف الرموز، ج۱، ص۳۴۷.</ref> و فقیهان اهل‌سنت<ref>المغنی، ج۳، ص۲۴۰؛ روضة الطالبین، ج۲، ص۳۳۴.</ref> نیت از  [[واجبات احرام]] است. 
*'''قصد قربت و تعیین جنس، نوع و وصف نیت:''' در نیت، افزون بر قصد قربت، باید جنس ([[حج]] یا [[عمره|عُمره بودن]])،<ref>شرائع الاسلام، ج۱، ص۱۸۰؛ روضة الطالبین، ج۲، ص۳۳۴؛ منتهی المطلب، ج۲، ص۶۷۴-۶۷۵.</ref> نوع ([[حج تمتع|تَمَتُّع]]، [[حج قران|قِران]] یا [[حج افراد|اِفراد بودن]]) و وصف آن ([[واجب]] یا [[مستحب]] بودن) تعیین شود؛<ref>شرائع الاسلام، ج۱، ص۱۸۰؛ کشف الرموز، ج۱، ص۳۴۷.</ref> اما به نظر برخی فقها اگر احرام‌گزار، عملی خاص را قصد نکند، [[احرام]] او صحیح است، به این صورت که اگر در [[ماه‌های حج]] باشد، میان قصد عمره یا حج اختیار دارد و اگر در ماه‌های حج نباشد، احرامش خاص عمره خواهد بود.<ref>المبسوط، طوسی، ج۱، ص۳۱۶؛ المهذب، ج۱، ص۲۱۹؛ الوسیله، ص۱۶۱.</ref>
*'''نیت نکردن و باطل شدن احرام:''' به نظر مراجع شیعه مانند امام خمینی<ref>مناسک حج، مسئله ۲۵۱.</ref> و برخی از فقیهان اهل سنت، احرام بدون نیت و تنها با [[تلبیه|تَلبیه]] منعقد می‌شود.<ref>روضة الطالبین، ج۲، ص۳۳۴؛ تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۳۲؛ مغنی المحتاج، ج۱، ص۴۷۸.</ref> اما بعضی فقیهان شیعه مانند سید محمد موسوی عاملی (درگذشت: ۱۰۰۹ق)<ref>مدارک الاحکام، ج۷، ص۲۵۹.</ref> و فاضل هندی (درگذشت: ۱۱۳۱ق)<ref>کشف اللثام، ج۵، ص۲۵۵.</ref> و نیز برخی فقهای اهل‌سنت<ref>مغنی المحتاج، ج۱، ص۴۷۸؛ کشاف القناع، ج۲، ص۴۷۴.</ref> برآنند که اگر کسی بدون نیت محرم شود، احرامش باطل است؛ خواه به عمد صورت گیرد و خواه از روی اشتباه یا جهل. 

*'''نیت احرام هم‌زمان با آغاز احرام:''' به نظر برخی فقیهان شیعه، نیت احرام باید هم‌زمان با آغاز احرام باشد، وگرنه صحیح نیست.<ref>المعتبر، ج۲، ص۷۸۱؛ کشف اللثام، ج۵، ص۲۶۵؛ '''مناسک حج'''، مسئله ۲۵۱.</ref> شماری دیگر برآنند که نیت فوت شده را تا هنگام [[تحلل|تَحَلُّل]] می‌توان جبران کرد.<ref>المبسوط، طوسی، ج۱، ص۳۰۷؛ کشف اللثام، ج۵، ص۲۶۵-۲۶۶.</ref>

==پانوشت==
{{پانویس|۲}}

==منابع==
*''' آداب الصلواة''': روح الله موسوی خمینی، تهران، موسسه چاپ و نشر آثار امام خمینی،۱۳۷۴ش.
*''' المبسوط فی فقه الامامیه''': الطوسی (درگذشت ۴۶۰ق)، به کوشش بهبودی، تهران، المکتبة المرتضویه.
*''' المدونة الکبری''': مالک بن انس (درگذشت ۱۷۹ق)، مصر، مطبعة السعاده.
*''' المعتبر''': المحقق الحلی (درگذشت ۶۷۶ق)، مؤسسة سید الشهداء، ۱۳۶۳ش.
*''' المغنی''': عبدالله بن قدامه (درگذشت ۶۲۰ق)، بیروت، دار الکتب العلمیه.
*''' المقنعه''': المفید (درگذشت ۴۱۳ق)، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۰ق.
*''' تذکرة الفقهاء''': العلامة الحلی (درگذشت ۷۲۶ق)، قم، آل البیت، ۱۴۱۴ق.
*''' تفسیر قرطبی (الجامع لاحکام القرآن)''': القرطبی (درگذشت ۶۷۱ق)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۵ق.
*''' درس‌های اخلاق''': علی مشکینی، ترجمه علیرضا فیض، قم، پارسیان، ۱۳۸۰ش.
*''' روضة الطالبین''': النووی (درگذشت ۶۷۶ق)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، بیروت، دار الکتب العلمیه.
*''' شرائع الاسلام''': المحقق الحلی (درگذشت ۶۷۶ق)، به کوشش سید صادق شیرازی، تهران، استقلال، ۱۴۰۹ق.
*''' فرهنگ لغت دهخدا''': علی اکبر دهخدا، تهران، مؤسسه لغت نامه دهخدا، ۱۳۴۱ش.
*''' کشاف القناع''': منصور البهوتی (درگذشت ۱۰۵۱ق)، به کوشش محمد حسن، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق.
*''' کشف الرموز''': الفاضل الآبی (درگذشت ۶۹۰ق)، به کوشش اشتهاردی و یزدی، قم، نشر اسلامی، ۱۴۰۸ق.
*''' کشف اللثام''': الفاضل الهندی (درگذشت ۱۱۳۷ق)، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۶ق.
*''' کلمة حول فلسفةالاخلاق''': محمدتقی مصباح یزدی ، قم، انتشارات در راه حق، بی‌تا.
*''' مدارک الاحکام''': سید محمد بن علی الموسوی العاملی (درگذشت ۱۰۰۹ق)، قم، آل البیت، ۱۴۱۰ق.
*''' معجم الفاظ الفقه الجعفری''': احمد فتح‌الله، الدمام، ۱۴۱۵ق.
*''' مغنی المحتاج''': محمد الشربینی (درگذشت ۹۷۷ق)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۷۷ق.
*''' مناسک حج''': پژوهشکده حج و زیارت، تهران، نشر مشعر، چاپ اول، ۱۳۹۷ش.
*''' منتهی المطلب''': العلامة الحلی (درگذشت ۷۲۶ق)، چاپ سنگی.
*''' «نقش نیت در ارزش اخلاقی»''': مجتبی مصباح، در فصلنامه تخصصی اخلاق وحیانی، شماره ۲، زمستان ۱۳۹۱ش.
{{پایان}}
==مقاله‌های مرتبط==
{{ستون-شروع|۲}}
*[[احرام]]
*[[واجبات احرام]]
*[[نیت (فتاوای مراجع)]]
*[[نیت احرام عمره تمتع (فتاوای مراجع)]]
{{پایان}}

{{حج و عمره}}
[[رده:احکام احرام]]