در حال ویرایش چاه سقیا
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== مکان == | == مکان == | ||
بئر السقیا در جنوب غربی ایستگاه قطار واقع شده است و از طریق جاده عمومی از آن جدا می‌شود. | بئر السقیا در جنوب غربی ایستگاه قطار واقع شده است و از طریق جاده عمومی از آن جدا می‌شود. مسجد آن در داخل ایستگاه و در شمال چاه قرار دارد، پس از عبور از جاده. مسیر دسترسی به آن از مسجد الغمامة آغاز می‌شود که باید از خیابان عمومی العنبریه عبور کنید. پس از عبور از تکنه (که اکنون ساختمان دولتی است)، جاده کمی به سمت جنوب غربی خم می‌شود و به اولین دیوار جنوبی ایستگاه می‌رسد، که تقریباً نیم کیلومتر از مسجد الغمامه فاصله دارد. اگر از محل دیوار آهنی ایستگاه عبور کنید و خانه ناظر ایستگاه (که اکنون متعلق به بخش حمل و نقل است) را به سمت چپ ترک کنید، چاه در سمت چپ شما قرار دارد. در اینجا، برکه‌ای به نام "برکه الحج" و دوانی (دفتر کاری با محراب) وجود داشت. در سمت مشرق چاه، کارخانه سد محمود برای تولید یخ قرار داشت که توسط جاده‌ای از این سمت از مغسله جدا می‌شد. | ||
در تعریف و بررسی‌های من، چاه السقیا در سمت چپ خروجی درب العنبریه، در مقابل خانه ناظر ایستگاه واقع شده بود. این خانه اکنون متعلق به بخش حمل و نقل است. فاصله‌ای حدود 10 متر از خانه به چاه وجود داشت. این چاه دو حوض کوچک در کنار دیوار داشت و آب آن بسیار شیرین بود. من در دوران کودکی از این چاه آب نوشیدم زمانی که هنوز به آن رسیدگی می‌شد. زمین اطراف چاه به نام "الفلجان" شناخته می‌شد که در اصطلاح کشاورزان به معنی زمین‌هایی است که توسط کانالی واحد آبیاری می‌شوند. همچنین، این منطقه به نام "البقع" نیز شناخته می‌شد که به مجموعه‌ای از زمین‌ها اطلاق می‌شد که از هم توسط زمین‌های خشک (حرة) جدا می‌شدند. | |||
چاه السقیا در سمت چپ خروجی درب العنبریه، در مقابل خانه ناظر ایستگاه واقع شده بود. این خانه اکنون متعلق به بخش حمل و نقل است. فاصله‌ای حدود 10 متر از خانه به چاه وجود داشت. این چاه دو حوض کوچک در کنار دیوار داشت و آب آن بسیار شیرین بود. من در دوران کودکی از این چاه آب نوشیدم زمانی که هنوز به آن رسیدگی می‌شد. زمین اطراف چاه به نام "الفلجان" شناخته می‌شد که در اصطلاح کشاورزان به معنی زمین‌هایی است که توسط کانالی واحد آبیاری می‌شوند. همچنین، این منطقه به نام "البقع" نیز شناخته می‌شد که به مجموعه‌ای از زمین‌ها اطلاق می‌شد که از هم توسط زمین‌های خشک (حرة) جدا می‌شدند. | |||
سید سمهودی در روایت خود از ابن شُبه نقل کرده است که جابر بن عبدالله از پدرش نقل کرده که وقتی مسلمانان با یهودیان در منطقه حسکه جنگیدند و پیروز شدند، به پیامبر اسلام پیشنهاد شد که از این منطقه برای رفتن به بدر استفاده کند. او به این چاه علاقه‌مند شد و این منطقه را خریداری کرد. همچنین، این چاه بعدها به نام "بئر الأعجام" نیز شناخته شد. | سید سمهودی در روایت خود از ابن شُبه نقل کرده است که جابر بن عبدالله از پدرش نقل کرده که وقتی مسلمانان با یهودیان در منطقه حسکه جنگیدند و پیروز شدند، به پیامبر اسلام پیشنهاد شد که از این منطقه برای رفتن به بدر استفاده کند. او به این چاه علاقه‌مند شد و این منطقه را خریداری کرد. همچنین، این چاه بعدها به نام "بئر الأعجام" نیز شناخته شد. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۳: | ||
این چاه همانطور که در کتاب «آداب الزائر» اثر امام غزالی آمده، همان چاهی است که برای غسل توصیه شده است. این چاه در مسیر اصلی جاده قرار داشته و در نزدیکی اولین خانه‌های مدینه در زمان ساخت‌وساز آن بود. | |||
در ادامه، ابوداود پس از نقل حدیثی دربارهٔ درخواست آب از «بیوت السقیا»، اظهار می‌کند که قتیبه گفته است: «چاه السقیا بین این چاه و مدینه دو روز فاصله است.» | |||
در کتاب «النهاية» نوشته شده که چاه السقیا مکانی است در بین مکه و مدینه، که گفته می‌شود دو روز با مدینه فاصله دارد. | |||
همچنین، چاه السقیا زمانی که آب چاه‌های مدینه به علت بیماری‌ها و آلودگی‌ها به بن‌بست می‌رسید، برای پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) آب تازه از آن چاه آورده می‌شد. | همچنین، چاه السقیا زمانی که آب چاه‌های مدینه به علت بیماری‌ها و آلودگی‌ها به بن‌بست می‌رسید، برای پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) آب تازه از آن چاه آورده می‌شد. | ||
در پایان، مطری به نقل از برخی منابع اشاره کرده که این چاه که در نزدیکی مدینه و «المُدَرَّج» قرار داشت، متعلق به سعد بن ابی وقاص بوده و در آن زمان برای تأمین آب به کار می‌رفته است. همچنین ذکر شده که پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) در هنگام عبور از این چاه در جنگ بدر، لشکر خود را در کنار آن مستقر کرده و در مسجد آن نماز خوانده و برای اهل مدینه دعا کرده است. به این منطقه، نام «الفلجان» داده شده بود که به نظر می‌رسد امروز این چاه متروک و غیر فعال باشد. | در پایان، مطری به نقل از برخی منابع اشاره کرده که این چاه که در نزدیکی مدینه و «المُدَرَّج» قرار داشت، متعلق به سعد بن ابی وقاص بوده و در آن زمان برای تأمین آب به کار می‌رفته است. همچنین ذکر شده که پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) در هنگام عبور از این چاه در جنگ بدر، لشکر خود را در کنار آن مستقر کرده و در مسجد آن نماز خوانده و برای اهل مدینه دعا کرده است. به این منطقه، نام «الفلجان» داده شده بود که به نظر می‌رسد امروز این چاه متروک و غیر فعال باشد. در گذشته برخی از فقرا آن را تعمیر کرده بودند و به نام «بئر الأعجام» شناخته می‌شد. | ||
نتیجه‌گیری: | |||
چاه السقیا به عنوان یکی از چاه‌های مهم تاریخ اسلام در مدینه شناخته می‌شود که در زمان پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) کاربرد زیادی داشته است. این چاه به عنوان منبعی برای تأمین آب در دوران‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گرفته و از آن برای تأمین آب برای پیامبر و مسلمانان استفاده می‌شد. با گذشت زمان، چاه‌های مشابه دیگری به اشتباه به عنوان چاه السقیا معرفی شدند، اما چاه اصلی در نزدیکی مسجد السقیا قرار داشت و به عنوان نمادی از تاریخ مدینه و جنگ بدر شناخته می‌شود. | |||
در ادامه بحث، گفته شده است که نظر مجد در مورد چاه السقیا و مطالبی که از ابوبکر بن موسی نقل کرده، بر اساس اطلاعاتی که از ابن زباله و ابن شُبَة ارائه داده‌ایم، نادرست است. او به اشتباه نمی‌بیند که در خود مدینه چاه‌هایی به نام «السقیا» وجود داشته باشد. این اشتباه قابل رد است، و در حقیقت، بر اساس دلایل مختلف می‌توان نتیجه گرفت که چاه السقیا همان چاهی است که در شهر مدینه قرار دارد و حدیثی که در آن پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) از آن برای تأمین آب استفاده کرده است، مربوط به همین چاه است. | |||
دلایل اصلی که این نظر را تأیید می‌کند: | |||
1. نقل ابن شُبَة: ابن شُبَة در نقل حدیثی از آبار مدینه که از آنها برای پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) آب می‌آوردند، به چاه السقیا اشاره کرده است. | |||
2. ارتباط چاه السقیا با جنگ بدر: این چاه با حدیثی که در آن آمده پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) لشکر خود را در نزدیکی چاه السقیا در مسیر جنگ بدر قرار داده، تأیید می‌شود. این چاه در مسیر راه معروف به بدر قرار نداشته، بلکه در مسیر مدینه بوده است. | |||
3. نقل حدیث جابر بن عبدالله: جابر بن عبدالله در روایت خود اشاره می‌کند که در هنگام نبرد با یهودیان در منطقه حسیکه، که نزدیک به مدینه و در منطقه جرف است، لشکر پیامبر از چاه السقیا عبور کردند. | 3. نقل حدیث جابر بن عبدالله: جابر بن عبدالله در روایت خود اشاره می‌کند که در هنگام نبرد با یهودیان در منطقه حسیکه، که نزدیک به مدینه و در منطقه جرف است، لشکر پیامبر از چاه السقیا عبور کردند. | ||
در نزدیکی چاه‌هایی که به «السقیا» مشهور بودند، خانه‌هایی وجود نداشت. اما بررسی‌ها نشان می‌دهند که در آن منطقه خانه‌ها و روستاهایی نیز وجود داشته است. | 4. چاه متعلق به بنی زریق: چاه السقیا در ابتدا متعلق به بنی زریق از انصار بود. همچنین پدر جابر بن عبدالله از او خواسته بود تا این چاه را خریداری کند و در نهایت سعد بن ابی وقاص زودتر آن را خریداری کرده بود. | ||
5. تفاوت چاه‌های مختلف: در روایت‌های مختلف آمده که پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) گاهی از چاه غرس و گاهی از چاه السقیا برای تأمین آب استفاده می‌کرد. به همین دلیل بعید است که چاه السقیا که در فاصله دو روز از مدینه قرار داشته باشد، همان چاهی باشد که در زمان پیامبر استفاده می‌شد. | |||
6. پسران اسماء: در روایات آمده است که پسران اسماء (انس، هند و حارثه) وظیفه داشتند که آب را از چاه‌های مختلف مانند چاه السقیا و چاه غرس برای پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) حمل کنند. | |||
7. مسجد السقیا: همانطور که در نقل‌های مختلف ذکر شده، مسجد السقیا در مدینه وجود داشت و به عنوان یکی از مساجد مهم شناخته می‌شد که برای مسلمانان قابل زیارت بود. این مسجد مربوط به چاه السقیا بود که در نزدیکی آن قرار داشت. | |||
8. اشتباه در تشخیص محل چاه: مجد در نقل خود اشاره کرده که در نزدیکی چاه‌هایی که به «السقیا» مشهور بودند، خانه‌هایی وجود نداشت. اما بررسی‌ها نشان می‌دهند که در آن منطقه خانه‌ها و روستاهایی نیز وجود داشته است. این اشتباه قابل اصلاح است. | |||
جمع‌بندی: | جمع‌بندی: | ||
| خط ۵۵: | خط ۷۷: | ||
وفاء الوفاء ج۳ ص ۳۸۰ تا ۳۸۵ | وفاء الوفاء ج۳ ص ۳۸۰ تا ۳۸۵ | ||
خرید بئر السقیا توسط سعد بن ابی وقاص و موقعیت آن | خرید بئر السقیا توسط سعد بن ابی وقاص و موقعیت آن | ||