در حال ویرایش چاه عهن

{{جعبه اطلاعات بنا
 | عنوان = چاه عهن
 | تصویر = Photo 2025-10-20 00-25-34.jpg
 | اندازه تصویر = 
 | پیوند تصویر = 
 | توضیح تصویر = 
 | نام‌های دیگر = 
 | مکان = [[مدینه]]
 | کاربری = 
 | بزرگداشت نزد = مسلمانان
 | وابسته به دین/مذهب = 
 | باورها = 
 | آیین‌ها = 
 | احکام = 
 | زیارت کنندگان = 
 | بازدیدکنندگان = 
 | زمان پایه‌گذاری = 
 | بنیانگذار = 
 | رویدادها = نوشیدن آب توسط [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]]
 | بازسازی‌ها = 
 | بازسازی کنندگان = 
 | بخش‌های از میان رفته = 
 | ویژگی‌های تاریخی = 
 | متولیان = 
 | مساحت = 
 | طول = 
 | عرض = 
 | ارتفاع = 
 | وضعیت بنا = 
 | گنجایش = 
 | امکانات = 
 | بخش‌های بنا = 
 | معمار = 
 | سبک = 
 | ویژگی‌ها = 
 | گنبدها = 
 | مناره‌ها = 
 | درها = 
 | رواق‌ها = 
 | صحن‌ها = 
 | ایوان‌ها = 
 | گرداننده = 
 | نهاد وابسته = 
 | نهاد نگهدارنده = 
 | مدیر = 
 | روحانی = 
 | نهادهای زیر مجموعه = 
 | ثبت در = 
 | شماره ثبت = 
 | تاریخ ثبت = 
 | وبگاه = 
 | عرض جغرافیایی = 24.43839408462104
 | طول جغرافیایی = 39.62966988375205
 |‌ توضیح نقشه = 
 | فیلم = 
 | توضیح فیلم = 
}}
'''چاه عِهن (العهن)''' یکی از چاه‌های تاریخی [[مدینه]] است که در [[روستای قربان]] و منطقه «[[عالیه مدینه|العالیه]]» واقع شده و به نام‌های «[[الیسیره]]» و «بئر عالیه» نیز شناخته می‌شود. این چاه دارای آب شیرین و گوارا بوده و [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] از آن برای نوشیدن آب و وضو گرفتن استفاده می‌کردند. در گذشته، چاه در نزدیکی درختی به نام «سدرة» قرار داشت و در حال حاضر در منطقه بلاد البدریه قابل مشاهده است.

== نام ==
این چاه به نام العهن نام گذاری شده است،<ref>التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجره، ص 164.[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=164]</ref> در زبان عربی، واژه "العهن" به معنی پشم رنگی می‌باشد؛<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸.[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=268]</ref> همچنین این چاه به نام های «الیسیره»<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥.

خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى، ص ٣١٧.</ref> و «بئر عالية» نیز شناخته می‌شده.<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸.[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=268]</ref>

== موقعیت مکانی ==
'''بئر العهن''' از چاه‌های مشهور [[مدینه]] و در [[روستای قربان]]<ref>وصف المدینه المنوره، ص ۱۰.[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D8%B5%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=10]</ref> در منطقه «[[العالیه]]» واقع بوده؛<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥.</ref>  این چاه در وسط باغی سرسبز <ref>مغانم المطابه، ص ۴۵.[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D9%87.pdf&page=45]</ref> که نام آن باغ، از همین چاه گرفته شده، قرار داشته است.<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸.[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=268]</ref>

== پیامبر و چاه عهن ==
[[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] از این چاه آب می‌نوشید<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥.</ref> و وضو می‌گرفتند؛<ref>خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى، ص ٣١٧.</ref> و همچنین نقل شده است كه مردم، به چاه عهن به عنوان چاهى كه [[حضرت محمد (ص)|پيامبر(ص)]]  از آن آبى نوشيده و وضو گرفته، تبرّك مى‌جستند.<ref>مدينه شناسى، ج ١، ص ٤٠٨.</ref>
== پیشینه ==
'''چاه عهن''' در گذشته، نزدیک یک درخت «سدرة» (درختی خاص که در عربستان معروف است) <ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۸.[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=388]</ref> قرار داشت که بعدها قطع شد و زمین آن به زمین کشاورزی تبدیل گردید. این چاه که آب فراوانی داشته، <ref>مغانم المطابه، ص ۴۵.[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D9%87.pdf&page=45]</ref> در دامنه کوه واقع شده<ref>المدينة بين الماضي والحاضر، ص ۲۶۷.[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=273]</ref> و آب آن شیرین و گوارا بود؛<ref>موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب، ج ٤، ص ٣٤٢.</ref>  این چاه متعلق به [[انصار]] بود<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥.</ref> و به دلیل نزدیک بودن به خانه‌ [[انصار]] و برکت‌هایی که از [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] در آن‌جا صورت گرفت، حائز اهمیت بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۸.[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=388]</ref> 
== امروزه ==
چاه عهن امروزه در جنوب شرقی [[وادى بطحان]] و منطقه‌اى كه به بلاد البدريّه شهرت دارد، قرار گرفته است. قطر چاه حدود 3 متر و عمقش 16 متر است. از اسناد اوقافى مدينه چنين برمى‌آيد كه [[خاندان برزنجى]]، چاه و باغِ عهن را وقف عام نموده‌اند؛ به موقعيّت جغرافيايى آن با تعبير «بلاد العهن» نیز اشاره شده است.<ref>مدينه شناسى، ج ١، ص ٤٠٨.</ref>

== نگارخانه ==
<gallery mode="packed" heights="150">
پرونده:Photo 2025-10-20 00-25-34.jpg
پرونده:Photo 2025-10-20 00-22-13.jpg|
</gallery>

*

== پانویس ==
{{پانویس}}

== منابع ==
{{منابع}}
* '''تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا'''، خیاری، احمد یاسین احمد، ریاض-عربستان، المملکه العربیه السعودیه،1419 ق.
* '''مدینه شناسی'''، نجفی،محمد باقر، تهران-ایران، مشعر،1392ش.
* '''التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجره'''، المطری،جمال الدین محمد بن احمد، ریاض-عربستان، اداره الملک عبد العزیز، 1426ق.
* '''خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى'''، سمهودی، علی بن عبد الله، مدینه نوره-عربستان، المکتبه العلمیه، 1972م. 
* وصف المدینه المنوره، قائدان، اصغر، پایگاه مجلات 2 (میقات حج- سال 1378- شماره 27)
* '''الجواهر الثمينة في محاسن المدنية،'''حسینی مدنی، محمد کبریت، بیروت-لبنان، دار الکتب العلمية، 1417 ق.
* '''وفاء الوفاء'''، سمهودی، علی بن عبد الله، بیروت-لبنان، دار الکتب العلمیه، 2006م.
* '''مغانم المطابه'''، فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، ریاض-عربستان، دار الیمامه للبحث و الترجمه و النشر، 1969م.
* '''معجم ما استعجم'''، بکری، عبد الله بن عبد العزیز، بیروت- لبنان، عالم الکتب، 1983.
* '''الدره الثمنیه فی اخبار المدینه'''، ابن نجار، محمد بن محمود، بیروت-لبنان، دار الارقم بن ابی الارقم، بی تا
*'''المدينة بين الماضي والحاضر'''، عیاشی، ابراهیم بن علی، مدینه منوره-عربستان، بی نا، 1972م.
*'''موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب'''، صبری پاشا، ایوب، قاهره-مصر، دار الآفاق العربیه، 2004م.
{{برگرفتگی
| منبع = دانشنامه حج و حرمین شریفین
}}{{پایان}}
{{چاه‌ها و برکه‌های حرمین}}
{{اماکن مدینه}}

[[رده:چاه‌های مدینه]]