در حال ویرایش کشتن جانوران بدن

'''کشتن جانوران بدن''' از [[محرمات احرام]] است و منظور از آن کشتن جانورانی است مانند شپش و کک که در بدن انسان و کنه که در بدن حیوانات ساکن می‌شوند. در برخی روایات برای کشتن شپش یا انداختن آن [[کفاره]] لازم دانسته نشده است اما در برخی روایات دیگر میزان کفاره این عمل، اطعام به اندازه به مقدار کف دست از طعام (غذا) ذکر شده است.

==جایگاه==
مطابق با نظر مشهور فقیهان شیعه، یکی از [[محرمات احرام]]، کشتن حشرات جسم انسان(مانند شپش) و حشرات جسم حیوانات (کک و پشه و..) است؛<ref>. مجمع الفائدة، ج6، ص: 297؛ تحریر الوسیلة، ج1، ص: 424؛ احکام و مناسک حج ، ص: 126.</ref> خواه این جانوران روی لباس یا بدن باشند<ref>. الدروس، ج1، ص: 384 ؛ مدارک، ج 7، ص 343؛ ذخیرة المعاد، ج2، ص: 593.</ref> و نیز چه کشتن آنها مستقیما یا با واسطه صورت گیرد.<ref>. تذکرة، ج 7، ص 363؛ جامع المقاصد، ج 3، ص 184؛ المسالک، ج 2،ص 259.</ref>

همچنین حکم مسئله کشتن حشرات جسم در کتاب‌های فقهی به سه صورتِ کشتن، انداختن و انتقال و جابجایی مورد بحث قرار گرفته است.<ref>ر.ک: سبحانی، الحج فی الشریعة الإسلامیة الغراء،۱۳۸۵ش، ج۳، ص۳۷۹-۳۹۳.</ref>

==شپش==
قول مشهور بین فقهای شیعه این است که کشتن شپش چه روی بدن احرام گزار باشد چه روی لباس او، [[حرام]] است.<ref>. الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص ۳۷۹؛ تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، ج ۴، ص ۱۳۲؛ مناسک حج</ref> هر چند برخی از فقهای شیعه قتل شپش بر روی بدن را جایز دانسته‌اند. <ref>. الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص 380</ref>

همچنین فقهای شیعه به استناد روایاتی از امامان، به حرمت انداختن شپش از بدن و لباس فتوا داده‌اند.<ref>سبحانی، الحج فی الشریعة الإسلامیة الغراء،۱۳۸۵ش، ج۳، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> اما انتقال شپش از روی بدن به جای دیگر را با استناد به برخی روایات را جایز دانسته‌اند به شرطی که شپش را به جایی که از آن بیافتد یا ساقط شود منتقل نکند.<ref>. تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، ج4، ص 140، مناسک حج ص 215. </ref>

===کفاره کشتن جانوران بدن انسان===
در برخی روایات برای کشتن شپش یا انداختن آن [[کفاره]] لازم دانسته نشده است اما در برخی روایات دیگر میزان کفاره این عمل، اطعام به اندازه کف دست از طعام (غذا) ذکر شده است.<ref>.سبحانی، الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص 393</ref> بر این اساس پاره ای از فقها کفاره کشتن یا انداختن شپش را احتیاطا یک کف غذا دانسته‌اند<ref>. مناسک حج ص ۲۱۵</ref> و یا احترام استحباب کفاره را مطرح کرده‌اند.<ref>.سبحانی، الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص 393</ref>

نسبت به سایر جانوران بدن، برخی حکم به عدم کفاره نموده<ref>. مناسک زائر، ص: 97.</ref> و برخی نیز کفاره به کفی از طعام را موافق با احتیاط دانسته‌اند.<ref>. تحریر الوسیلة، ج1، ص: 424.</ref> همچنین جعفر سبحانی، فقیه شیعه، کشتن و انتقال دادن ساس و کک از روی بدن یا لباس احرام‌گزار را جایز می‌داند.<ref>سبحانی، الحج فی شریعه الاسلامیه الغراء، ج3، ص 390.</ref>

==کفاره کشتن جانوران بدن حیوان==
مشهور فقهای شیعه با توجه روایات،<ref>جواهر الكلام ج 18، ص365.</ref> کشتن حشراتی مانند کَنه که به بدن حیواناتی مانند شتر می‌چسبد را جایز نمی‌دانند<ref>نكت النهاية، ج‌1، ص476؛ تفصيل الشريعة، ج4، ص136-137؛ المسالك، ج2، ص259؛ منتهى المطلب، ج‌12، ص118.</ref> اما انداختن کک و پشه از بدن جایز است.<ref>رياض المسائل، ج‌1، ص: 377 ؛ جواهر الكلام، ج‌18، ص370؛ ذخيرة المعاد، ج‌2، ص: 609؛ دليل الناسك، ص161.</ref>
==جستارهای وابسته==
*[[محرمات احرام]]

==پانوشت==
{{پانویس|۲}}
==منابع==
{{منابع}}
*'''احکام و مناسک حج'''، نجف‌آبادی، حسین علی منتظری، قم - ایران، نشر سایه، چهارم، ۱۴۲۸ ه‍ ق.
*'''الحج فی الشریعة الإسلامیة الغراء'''، سبحانی، جعفر، قم، مؤسسه امام صادق علیه‌السلام، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
*'''الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة'''، عاملی، شهید اول، محمد بن مکی، ۳ جلد، قم - ایران، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دوم، ۱۴۱۷ ه‍ ق.
*'''تحریر الوسیلة'''، خمینی، سید روح اللّه موسوی، ۲ جلد، قم - ایران، مؤسسه مطبوعات دار العلم، اول، ه‍ ق.
*'''تذکرة الفقهاء'''، حلّی، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی، ۱۴ جلد، قم - ایران، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، اول، ۱۴۱۴ ه‍ ق.
*'''تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة - الحج'''، لنکرانی، محمد فاضل موحدی، محمد فاضل موحدی، ۵ جلد، بیروت - لبنان، دار التعارف للمطبوعات، دوم، ۱۴۱۸ ه‍ ق.
*'''جامع المقاصد فی شرح القواعد'''، عاملی، کرکی، محقق ثانی، علی بن حسین، ۱۳ جلد، قم - ایران، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، دوم، ۱۴۱۴ ه‍ ق.
*'''ذخیرة المعاد فی شرح الإرشاد'''، سبزواری، محقق، محمد باقر بن محمد مؤمن، ۲ جلد، قم - ایران، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، اول، ۱۲۴۷ ه‍ ق.
*'''مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان'''، اردبیلی، احمد بن محمد، ۱۴ جلد، قم - ایران، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اول، ۱۴۰۳ق.
*'''مدارک الأحکام فی شرح عبادات شرائع الإسلام'''، عاملی، محمد بن علی موسوی، ۸ جلد، بیروت - لبنان، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، اول، ۱۴۱۱ ه‍ ق.
*'''مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام'''، عاملی، شهید ثانی، زین الدین بن علی، ۱۵ جلد، قم - ایران، مؤسسة المعارف الإسلامیة،اول، ۱۴۱۳ ه‍ ق.