در حال ویرایش کعبه

کعبه کانون حج و عمره است از این جهت که هر یک با مناسک طواف آغاز می‌شود و خاتمه می‌یابد. اما حج متضمن انجام دادن مناسکی دور از کعبه، بیرون از خود مکه است،‌ و در شرع برای برخی از این مناسک مثل [[وقوف در عرفات]] و قربانی کردن حیوانات در [[منا]] اهمیتی بیشتر از [[طواف]] کعبه قائل شده‌اند.  

در برخی روایات [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]]، از وجود کعبه پیش از حضرت آدم(ع) یاد شده<ref>مسند الشافعی، ص۱۱۶؛ من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۲۵۰.</ref> و گزارش حج [[فرشته|فرشتگان]] پیش از آدم که در برخی روایات آمده، همین سخن را تأیید می‌کند.<ref>الکافی، ج۴، ص۱۹۴؛ من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۲۳۰؛ الدر المنثور، ج۱، ص۱۳۰.</ref>برخی روایت‌ها هم تصریح می‌کنند که کعبه به دست آدم ساخته شده است.<ref>مجمع البیان، ج۱، ص۳۸۶؛ فتح الباری، ج۶، ص۲۹۰-۲۹۱؛ کنز الدقائق، ج۱، ص۳۳۸-۳۳۹.</ref>شماری فراوان از محدثان و مفسران به استناد روایاتی، [[حضرت ابراهیم(ع)]] را نخستین بنیان‌گذار کعبه شمرده<ref>صحیح البخاری، ج۴، ص۱۱۶؛ جامع البیان، ج۱، ص۷۶۳؛ تفسیر ابن کثیر، ج۳، ص۲۲۶.</ref>، هیچ نقشی برای آدم در این زمینه برنمی‌شمرند. آلوسی برای جمع میان این دیدگاه‌ها، بر این باور است که نخستین بار فرشتگان پیش از هبوط آدم کعبه را بنا کردند. سپس آدم و پس از او [[شیث]] و سرانجام ابراهیم آن را احیا و بازسازی نمودند.<ref>روح المعانی، ج۴، ص۵.</ref>  

بعدها در زمان ابراهیم خداوند به او فرمان داد به مکه برود و آن را بازسازی کند. ابراهیم به کمک فرزندش کعبه را بازسازی کردند. فرشته‌ای حجر الاسود را بر آن‌ها آشکار ساخت و آن سنگ در دیوار کعبه قرار گرفت. وقتی دیوارها به حدی بلند شد که دیگر دست ابراهیم به آن نمی‌رسید او بر سنگی ایستاد که غالبا با «مقام ابراهیم» یکی دانسته می‌شود و در آیه ۱۲۵ سوره بقره به آن اشاره شده است.  

{| class="wikitable"

| بخش‌هایی از محتوای این صفحه برگرفته از این مقاله است: '''کعبه،  دایره المعارف قرآن'''، جلد چهارم، سرویراستار: جین دمن مک اولیف، انتشارات حکمت، ۱۳۹۶