در حال ویرایش کوفه
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
آنان که این واژه را عربی دانسته‌اند ریشه آن را چنین توجیه کرده اند: برخی کوفه را برگرفته از «تکوّف» به معنای تجمّع، و علت نام‌گذاری را تجمع لشکریان مسلمان در این شهر می‌دانند.<ref>مختصر کتاب البلدان، ص١54.</ref> برخی دیگر کوفه را به معنای ریگ قرمز رنگ و علت نام‌گذاری را فراوانی این نوع ریگ در آن می‌دانند.<ref>لسان العرب، ج١٢، ص١٨٨.</ref> | آنان که این واژه را عربی دانسته‌اند ریشه آن را چنین توجیه کرده اند: برخی کوفه را برگرفته از «تکوّف» به معنای تجمّع، و علت نام‌گذاری را تجمع لشکریان مسلمان در این شهر می‌دانند.<ref>مختصر کتاب البلدان، ص١54.</ref> برخی دیگر کوفه را به معنای ریگ قرمز رنگ و علت نام‌گذاری را فراوانی این نوع ریگ در آن می‌دانند.<ref>لسان العرب، ج١٢، ص١٨٨.</ref> | ||
گروهی «کوفه» را برگفته از لغت «کوفان» به معنای ریگ‌های دایره‌ای شکل دانسته‌اند که در این منطقه فراوان بوده است.<ref>لسان العرب، ج١٢، ص١٨٨.</ref> همچنین کوفان را به معنای «دایره‌ای شکل» گفته‌اند<ref>معجم البلدان، ج4، ص4٩٠.</ref> و شاید به دایره‌ای شکل بودن شهر در آغاز | گروهی «کوفه» را برگفته از لغت «کوفان» به معنای ریگ‌های دایره‌ای شکل دانسته‌اند که در این منطقه فراوان بوده است.<ref>لسان العرب، ج١٢، ص١٨٨.</ref> همچنین کوفان را به معنای «دایره‌ای شکل» گفته‌اند<ref>معجم البلدان، ج4، ص4٩٠.</ref> و شاید به دایره‌ای شکل بودن شهر در آغاز تاسیس نظر داشته‌اند. بعضی نیز گفته‌اند که کوفان نام کوه کوچک یا تپه‌ای شنی بوده پس از بنا نهاده شدن کوفه، این تپّه در مرکز شهر قرار گرفت.<ref>الروض المعطار فی خبر الاقطار، ص501.</ref> | ||
دلایل دیگری هم درباره ریشه کلمه و دلیل نام‌گزاری آن طرح شده است. <ref>معجم ما استعجم من اسماء البلاد و المواضع، ج4، ص١١4٢؛ معجم البلدان، ج4، ص4٩١.</ref><ref>معجم البلدان، ج4، ص4٩١.</ref><ref>تخطیط مدینة الکوفه، ص١5.</ref> | دلایل دیگری هم درباره ریشه کلمه و دلیل نام‌گزاری آن طرح شده است. <ref>معجم ما استعجم من اسماء البلاد و المواضع، ج4، ص١١4٢؛ معجم البلدان، ج4، ص4٩١.</ref> <ref>معجم البلدان، ج4، ص4٩١.</ref><ref>تخطیط مدینة الکوفه، ص١5.</ref> | ||
== فضیلت کوفه == | == فضیلت کوفه == | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
==== هود، ذوالکفل، یونس ==== | ==== هود، ذوالکفل، یونس ==== | ||
[[مدفن حضرت هود(ع)]]، ناحیه نُخَیلَه که در فاصله دو فرسخی شمال کوفه واقع است، معرفی شده است. و نیز در شمال شرقی کوفه روستایی به نام «قریة ذی الکِفْل» واقع شده که محل زندگی و [[مدفن ذوالکفل پیامبر(ع)]] می‌باشد. برخی | [[مدفن حضرت هود(ع)]]، ناحیه نُخَیلَه که در فاصله دو فرسخی شمال کوفه واقع است، معرفی شده است. و نیز در شمال شرقی کوفه روستایی به نام «قریة ذی الکِفْل» واقع شده که محل زندگی و [[مدفن ذوالکفل پیامبر(ع)]] می‌باشد. برخی نیزدمسجد کوفه را محل رویش بوته کدویی دانسته که [[حضرت یونس(ع)|یونس پیامبر(ع)]] را پوشانید.<ref>بحارالانوار، ج١٠٠، ص٣٩4.</ref> و بالاخره مسجد کوفه به‌عنوان محل نماز ١٠٧٠ پیامبر(ع) معرفی شده است.<ref>بحارالانوار، ج١٠٠، ص٣٨٩.</ref> | ||
== | ==تاسیس== | ||
کوفه در سال هفده هجری | کوفه در سال هفده هجری تاسیس شد.<ref>تاریخ الطبری، ج٣، ص١45 به بعد.</ref>مسلمانان پس از فتح مدائن، در آنجا ساکن شدند. اما به دلیل ناسازگاری با وضع هوای این شهر با اجازه از عمر بن خطاب شهر کوفه را در بنا نهادند. <ref>تاریخ الطبری، ج٣، ص١45 به بعد.</ref> | ||
کوفه هنگام | == کوفه در کجا قرار دارد == | ||
کوفه هنگام تاسیس در فاصله نیم فرسخی کناره غربی نهر فرات بنا شد،<ref>رحلة ابن‌بطوطه، ص٢٢٠.</ref> بنابراین از طرف شرق، محدود به این رودخانه بود و از طرف غرب به بیابانی که به‌سمت [[شام]] و [[عمان]] امتداد داشت، محدود می‌شد که شهر نجف کنونی جزئی از این بیابان بود و در ناحیه غربی کوفه قرار داشت.<ref>دائرة المعارف الاسلامیة الشیعیه، ج٣، ص٣64.</ref> | |||
در جنوب غربی کوفه و در فاصله یک فرسخی آن، [[شهر حیره]] که در آن زمان، شهری بسیار آباد و مرکز حکومت [[آل منذر|آل‌مَنْذَر]] (مَناذِرَة) بود، قرار داشت.<ref>استراتیجیة الفتوحات الاسلامیة، الطریق الی المدائن، ص4٧؛ معجم البلدان، ج٢، ص٣٢٨.</ref> | در جنوب غربی کوفه و در فاصله یک فرسخی آن، [[شهر حیره]] که در آن زمان، شهری بسیار آباد و مرکز حکومت [[آل منذر|آل‌مَنْذَر]] (مَناذِرَة) بود، قرار داشت.<ref>استراتیجیة الفتوحات الاسلامیة، الطریق الی المدائن، ص4٧؛ معجم البلدان، ج٢، ص٣٢٨.</ref> | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۳: | ||
در طرف شمال آن، شهر یا منطقه آباد وسیعی وجود نداشت. در این سمت می‌توان از [[نخیله]] در فاصله دو فرسخی شمال کوفه<ref>کربلاء، ص٢٧٢.</ref> و از کربلا در هشت فرسخی شمال غربی آن نام برد.<ref>جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی، ص٨١.</ref> | در طرف شمال آن، شهر یا منطقه آباد وسیعی وجود نداشت. در این سمت می‌توان از [[نخیله]] در فاصله دو فرسخی شمال کوفه<ref>کربلاء، ص٢٧٢.</ref> و از کربلا در هشت فرسخی شمال غربی آن نام برد.<ref>جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی، ص٨١.</ref> | ||
== موقعیت کنونی شهر کوفه == | ==== موقعیت کنونی شهر کوفه ==== | ||
کوفه امروزه یکی از شهرهای استان نجف است و در ده کیلومتری شرق | کوفه امروزه یکی از شهرهای استان نجف است و در ده کیلومتری شرق شهر نجف قرار گرفته است. | ||
ارتفاع آن از سطح دریا حدود ٢٢ متر و ارتفاع عمودی آن از سطح رودخانه | ارتفاع آن از سطح دریا حدود ٢٢ متر و ارتفاع عمودی آن از سطح رودخانه فرات که در شرق آن قرار دارد حدود 5-6 متر می‌باشد. البته این ارتفاع در شرق، غرب و مرکز کوفه متفاوت است. بدین‌ترتیب که ارتفاع در شرق کوفه که به فرات نزدیک‌تر می‌باشد، پایین‌ترین آن 5 متر و در غرب آن که از رودخانه دورتر است ارتفاع تا 36 متر می‌رسد.<ref>تخطیط مدینة الکوفة، ص٣٢.</ref> | ||
== جغرافیای تاریخی شهر کوفه == | |||
===مساحت تاریخی=== | |||
مساحت کوفه به‌طور دقیق در تاریخ ثبت نشده است. با این‌حال، بعضی نویسندگان معاصر، قطر این شهر را در ابتدای تاسیس، حدود دو کیلومتر تخمین زده‌اند که با توجه به میزان فراوان مهاجرت، این مقدار به سرعت رو به افزایش بوده است.<ref>تخطیط مدینة الکوفة، ص٣٩.</ref> گفته شده مساحت کوفه را هنگام تاسیس، حدود پنجاه کیلومتر مربع تخمین زده‌اند که معقول به‌نظر می‌رسد.<ref>موسوعة النجف الاشرف، ج١، ص١4٨؛ دائرة المعارف الاسلامیة الشیعیة، ج٣، ص٣65.</ref> مساحت این شهر در قرن سوم هجری قمری حدود 135 کیلومتر مربع تعیین شده که از طول پانزده و عرض نُه کیلومتر به‌دست می‌آمده است.<ref>تخطیط مدینة الکوفة، ص4١.</ref> | |||
===آب و هوا=== | |||
چنان‌که گفته شد، در شرق کوفه، رودخانه فرات و در طرف غرب و نواحی دیگر، بیابان قرار داشته است و این نکته باعث شده بود که هوای کوفه تلفیقی از هوای مرطوب و خشک باشد که اصطلاحاً به آن «برّی - بحری؛ بیابانی - دریایی» می‌گفتند.<ref>مختصر کتاب البلدان، ص١55.</ref> آب این شهر عمدتاً از نهر فرات تامین می‌شد که آبی شیرین و سرد و گوارا بود.<ref>تاریخ الکوفه، ص١٣١. احنف بن قیس به مطالب ذکر شده اشاره می‌کند.</ref> | |||
==پیوند به بیرون== | |||
[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/88422/جغرافیای-تاریخی-کوفه جغرافیاى تاریخى کوفه، حسین ایزدی، مجله تاریخ اسلام 1379 شماره4، (14 صفحه - از 72 تا 85).] | |||
[http://ensani.ir/fa/article/38552/کوفه-و-تحولات-سیاسى-صدر-اسلام- کوفه و تحولات سیاسى صدر اسلام، سیمین قربان پور دشتکی، مجله تاریخ اسلام 1384 شماره23.] | |||
[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/415890/تأسیس-مدنیة-الکوفة تأسیس مدنیة الکوفة، العمید، طاهر مظفر، مجله المورخ العربی، السنة 1978 - العدد 6 (18 صفحه - از 99 تا 116).] | |||
[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1132975/جایگاه-کوفه-در-نقاط-عطف-تاریخ جایگاه کوفه در نقاط عطف تاریخ، همایون، محمد هادی؛ مطهری نیا، محمود، پژوهشنامه معارف قرآنی، بهار 1390 - شماره 4 ISC (18 صفحه - از 159 تا 176).] | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| خط ۱۹۳: | خط ۲۰۳: | ||
{{شهرهای مقدس شیعیان}} | {{شهرهای مقدس شیعیان}} | ||
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | |||
[[رده:شهرهای شیعی]] | [[رده:شهرهای شیعی]] | ||
[[رده:شهرهای مذهبی عراق]] | [[رده:شهرهای مذهبی عراق]] | ||