کوه تیأب

نمایی از کوه تیأب.

کوه تیأب، کوه کوچکی است، که در عربستان، در شمال شرقی مدینه، و در شرق کوه احد قرار گرفته است. این کوه، به طول ۲۶۰ و عرض ۱۶۰ متر بوده و به نام‌های ثیبا، تیبا، ثیئب و الخزان نیز خوانده شده است. از کوه تیأب، در دو غزوه سویق و خندق نام برده شده است.

مکان

کوه تیأب، کوه کوچکی است، که در عربستان، در شمال شرقی مدینه، و در شرق کوه احد قرار گرفته است. این کوه در فاصله شش­ کیلومتری مسجد النبی(ص) و در ۳۴۰ متری کوه احد واقع شده است.

نام

به این کوه، نام‌های دیگری، مانند ثیبا و تیبا و ثیئب گفته شده است. امروزه، نام معروف آن، الخزان است. این نامگذاری به جهت آب انبار و خزانه‌هایی است ­که بالای کوه و در اطراف آن ساخته شده است.

شکل و اندازه

کوه تیأب، کوهی سرخ‌رنگ بوده و به شکل دو کوه کنار هم دیده می‌شود. طول این کوه کوچک، ۲۶۰ متر و عرض آن نزدیک به ۱۶۰ متر است.

در تاریخ

از کوه تیأب، در ماجرای غزوه سویق، در صدر اسلام نام برده شده است. در غزوه خندق نیز، قبیله غطفان، روی این کوه مستقر شده بودند. آیه إِذْ جاؤُكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَ مِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ‏ درباره جنگ خندق بوده و بخشی از آیه، به بخشی از دشمنانِ مسلمانان اشاره کرده که از بالای سر، به آنها یورش آورند. برخی، مراد از آنان را یهودیان و قبیله غطفان دانسته‌اند که از بالای کوه تیأب یورش آوردند.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله بررسی جغرافیای طبیعی مدینه یحیی جهانگیری و علی اصغر کریم خانی، فصلنامه میقات حج، دوره ۲۶، ش۱۰۳، بهار ۱۳۹۷، ص۷۹–۱۰ است.

• الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، محمدامین شنطیقی، مؤسسه علوم قرآن، بیروت.
• معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، دار المکتبة الهلال، بیروت ۱۴۱۹ق.

المعالم الأثيرة فى السنة و السيرة، محمد محمد حسن شراب، دار الشاميه-دار القلم، بيروت-دمشق، 1411ق.