مسجد ابی بن کعب

مسجد ابی‌ بن‌ کعب

اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر	مسجد البقیع؛ مسجد بنی جدیله
مکان	داخل دیوار غربی بقیع
کاربری	مسجد
تاریخ بنا
زمان پایه‌گذاری	صدر اسلام
رویدادها	نمازخواندن پیامبر
وضعیت فعلی
وضعیت بنا	ناموجود

مسجد ابی بن کعب یا مسجد بنی جُدَیله (بنی حُدیله) یا مسجد البقیع در داخل بقیع قرار داشت اما امروزه اثری از آن نیست. این مسجد در اصل خانه ابی بن کعب صحابی رسول‌الله بود.

تاریخچه

این مسجد از مسجدهایی است که در مکان نماز خواندن پیامبر ساخته شده است. این مسجد منزل ابی بن کعب بود که تبدیل به مسجد شد و بعدها در محدوده قبرستان بقیع قرار گرفت. به روایتی پیامبر به نماز خواندن در مسجد ابی بن کعب تمایل داشت و بارها در آن نماز گزارد.

سمهودی(م.۹۱۱) نام این مسجد را در شمار مساجدی آورده که مکان آن اجمالا معلوم است اما اثری از آن نیست. سمهودی از مطری (۷۴۱ق.) نقل می‌کند که در زمان او هم این مسجد همین وضعیت را داشته است.

به گزارش سمهودی(م۹۱۱ق.) مسجد ابی بن کعب در غرب آرامگاه عقیل و امهات المومنین قرار داشت و در زمان سمهودی تنها دو ستون از آن باقی مانده بود. به نظر سمهودی بقایای باقی مانده از بنا نشان می‌داد که مسجد در زمان عمر بن عبدالعزیز ساخته شده بود.

برخی تاریخ‌نگاران در دوره‌های بعدی از وجود مسجد خبر داده اند. علی بن موسی، که کتابش را در سال ۱۳۰۳ نگاشته است، از آباد بودن این مسجد سخن گفته است.به گفته یاسین الخیاری (م.۱۳۸۰ق/۱۹۶۰م.)، تاریخ‌نگار مدینه، این مسجد را در زمان حکومت عثمانی بازسازی کرده و محرابی برای آن ساخته بودند.خیاری می‌نویسد: «این مسجد امروزه همان بنایی است که در داخل بقیع در سمت راست قرار دارد. الله اعلم». عبیدالله بن محمد امین کردی که بر چاپ کتاب در سال ۱۴۱۰ قمری تعلیقه نوشته در پاورقی اشاره می‌کند که آن مسجد امروزه خراب شده و اثری از آن نیست.