ستون‌های مسجدالنبی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح نشانی وب)
خط ۲: خط ۲:
تعدادی از ستون‌های [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] مانند [[ستون توبه]]، [[ستون تهجد]]، [[ستون حرس]]، [[ستون حنانه|ستون حَنّانه]]، [[ستون مخلقه|ستون مُخَلّقه]] است که در بنای اولیه مسجد در عصر [[حضرت محمد (ص)|رسول‌الله]] هم وجود داشتند. جای این ستون‌ها در [[بازسازی مسجدالنبی|بازسازی‌های مسجدالنبی]] تغییر نکرده و تنها بازسازی شده‌اند. این ستون‌ها از نظر مسلمانان متبرک و شناخته‌شده هستند. آخرین بار این ستون‌ها در دوره عبدالمجید اول [[عثمانی (حکومت)|عثمانی]] بازسازی شد و با تغییر رنگ، آن‌ها را از سایر ستون‌های مسجد، متمایز کرده‌اند.
تعدادی از ستون‌های [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] مانند [[ستون توبه]]، [[ستون تهجد]]، [[ستون حرس]]، [[ستون حنانه|ستون حَنّانه]]، [[ستون مخلقه|ستون مُخَلّقه]] است که در بنای اولیه مسجد در عصر [[حضرت محمد (ص)|رسول‌الله]] هم وجود داشتند. جای این ستون‌ها در [[بازسازی مسجدالنبی|بازسازی‌های مسجدالنبی]] تغییر نکرده و تنها بازسازی شده‌اند. این ستون‌ها از نظر مسلمانان متبرک و شناخته‌شده هستند. آخرین بار این ستون‌ها در دوره عبدالمجید اول [[عثمانی (حکومت)|عثمانی]] بازسازی شد و با تغییر رنگ، آن‌ها را از سایر ستون‌های مسجد، متمایز کرده‌اند.
==ستون‌های نخستین مسجدالنبی==
==ستون‌های نخستین مسجدالنبی==
در ابتدای ساخت، [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] شش ستون از تنه درخت خرما داشت و سقف مسجد را که از شاخه و برگ نخل ساخته شده بود نگه می‌داشت.<ref>حرمين شريفين، ص۱۲۹.</ref><ref>وفاء الوفاء، ج۱، ص۲۶۷؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۱، ص۲۴۶.</ref> پس از [[تغيير قبله]] در سال دوم و گسترش وسعت مسجد، شمار ستون‌ها افزايش يافت و به دو يا سه رديف ستون و در هر رديف شش ستون رسيد.<ref>موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۳۴۶</ref> پس از فتح خيبر، به سال هفتم، پيامبر به توسعه مسجد از سمت شرق پرداخت. بدين سان، بر شمار ستون‌ها افزوده شد و ستون‌هاي هر رديف از شش به نُه عدد رسيد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=54 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 54]</ref> از ميان اين ستون‌ها، چند ستون قديمي كه در شمارشان اختلاف است، به سبب رويداد يا خاطره‌اي از دوران رسول خدا از ديگر ستون‌ها تمايز يافته‌اند. در گسترش‌هاي بعد نيز به شمار ستون‌های مسجد افزوده شد. در توسعه‌های اخير، شمار ستون‌های مسجدالنبی به ۲۱۰۴ رسيده است.<ref>موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۳۵۳.</ref>
در ابتدای ساخت، [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] شش ستون از تنه درخت خرما داشت و سقف مسجد را که از شاخه و برگ نخل ساخته شده بود نگه می‌داشت.<ref>حرمین شریفین، ص۱۲۹.</ref><ref>وفاء الوفاء، ج۱، ص۲۶۷؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۱، ص۲۴۶.</ref> پس از [[تغییر قبله]] در سال دوم و گسترش وسعت مسجد، شمار ستون‌ها افزایش یافت و به دو یا سه ردیف ستون و در هر ردیف شش ستون رسید.<ref>موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۳۴۶</ref> پس از فتح خیبر، به سال هفتم، پیامبر به توسعه مسجد از سمت شرق پرداخت. بدین سان، بر شمار ستون‌ها افزوده شد و ستون‌های هر ردیف از شش به نُه عدد رسید.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=54 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 54]</ref> از میان این ستون‌ها، چند ستون قدیمی که در شمارشان اختلاف است، به سبب رویداد یا خاطره‌ای از دوران رسول خدا از دیگر ستون‌ها تمایز یافته‌اند. در گسترش‌های بعد نیز به شمار ستون‌های مسجد افزوده شد. در توسعه‌های اخیر، شمار ستون‌های مسجدالنبی به ۲۱۰۴ رسیده است.<ref>موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۳۵۳.</ref>
 
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:50%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! ردیف !! ستون های مسجدالنبی !! نام های دیگر !! علت نام‌گذاری
|-style="background:#FFE8E8;"
| ۱|| '''حرس''' || ستون علی (ع)، مَحرَس || محل حفاظت و نگهبانی امام علی از پیامبر
|-
| ۲ || '''توبه''' || ابولبابه || محل توبه ابولبابه
|-style="background:#FFE8E8;"
| ۳|| '''وفود''' || الوفاده، قلاده، مجلس قلاده || محل ملاقات سران قبایل با پیامبر و بیعت با وی
|-
| 4|| '''سریر''' || اعتکاف || محل اعتکاف پیامبر
|-style="background:#FFE8E8;"
| 5 || '''قرعه''' || مهاجرین، عایشه || محلی که به نقل از عایشه در حدیثی از پیامبر زمین آن تقدس دارد
|-
| 6 || '''حنانه''' || جزعه || محلی که تنه نخلی قرار داشت که قبل از قرارگرفتن منبر پیامبر بر آن تکیه می‌زد
|-style="background:#FFE8E8;"
| 7 || '''مربعه القبر''' || جبرئیل، مقام جبرئیل، مَعرَس || ستون کنار قبر پیامبر و در محلی که جبرئیل بر پیامبر وارد می‌شد، کنار درِ خانه فاطمه
|-
|| 8 || '''تهجد''' || - ||محل نمازشب پیامبر
|-style="background:#FFE8E8;"
|| 9 || '''مخلقه''' || عَلَم || محل قرار دادن عود برای خوشبوکردن مسجد
 
|}
 




== بازسازی ستون‌ها ==
== بازسازی ستون‌ها ==
ستون‌های متبرک مسجدالنبی در جنوب مسجدالنبی قرار داشتند. در [[بازسازی مسجدالنبی|توسعه‌های مسجد]]، اصل بر آن بود كه با تغيير جنس ستون، مکان آن تغيير نكند.<ref>حرمين شريفين، ص۱۳۱.</ref> از زمان ملک ظاهر، سلطان مملوکی مصر، با ساخت [[ضریح رسول الله|ضریح پیامبر]] برخی از ستون‌ها در فضای داخل ضریح یا در میان دیواره مشبک ضریح قرار گرفتند.<ref>نک: وفاء الوفاء، ج۱، ص۲۶۸.</ref> امروزه این ستون‌ها با رنگ متفاوت از بقیه ستونها متمایز شده تا ستون‌های نخستین قابل شناسایی باشد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 223</ref> آخرین بار این ستون‌ها در دوره سلطان عبدالمجید اول عثمانی بازسازی شد و از آن وقت تا به امروز، به همراه سایر اجزای بخش قبله‌ای مسجد، برجامانده‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=68 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 68]</ref>  
ستون‌های متبرک مسجدالنبی در جنوب مسجدالنبی قرار داشتند. در [[بازسازی مسجدالنبی|توسعه‌های مسجد]]، اصل بر آن بود که با تغییر جنس ستون، مکان آن تغییر نکند.<ref>حرمین شریفین، ص۱۳۱.</ref> از زمان ملک ظاهر، سلطان مملوکی مصر، با ساخت [[ضریح رسول الله|ضریح پیامبر]] برخی از ستون‌ها در فضای داخل ضریح یا در میان دیواره مشبک ضریح قرار گرفتند.<ref>نک: وفاء الوفاء، ج۱، ص۲۶۸.</ref> امروزه این ستون‌ها با رنگ متفاوت از بقیه ستونها متمایز شده تا ستون‌های نخستین قابل شناسایی باشد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 223</ref> آخرین بار این ستون‌ها در دوره سلطان عبدالمجید اول عثمانی بازسازی شد و از آن وقت تا به امروز، به همراه سایر اجزای بخش قبله‌ای مسجد، برجامانده‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=68 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 68]</ref>  
==ستون‌های متبرک==
==ستون‌های متبرک==


===ستون حَرَس===
===ستون حَرَس===
{{اصلی|ستون حرس}}
{{اصلی|ستون حرس}}
[[پرونده:ستون حرس.jpg|File.png|270px|thumb|left|ستون حرس]]
این ستون در برابر دریچه‌ای قرار داشت که رسول خدا هنگامی که در خانه عایشه بود از آن می گذشت و به روضه شریفه می‌آمد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=185 وفاءالوفا، ج2، ص 185]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]</ref>نام‌گذاری آن به حرس، از آن‌روست که امام علی(ع) در کنار این ستون می‌نشست و از پیامبر(ص) نگاهبانی می‌کرد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 222</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]</ref>
این ستون در برابر دریچه‌ای قرار داشت که رسول خدا هنگامی که در خانه عایشه بود از آن می گذشت و به روضه شریفه می‌آمد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=185 وفاءالوفا، ج2، ص 185]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]</ref>نام‌گذاری آن به حرس، از آن‌روست که امام علی(ع) در کنار این ستون می‌نشست و از پیامبر(ص) نگاهبانی می‌کرد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 222</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]</ref>


=== ستون توبه ===
=== ستون توبه ===
{{اصلی|ستون توبه}}
{{اصلی|ستون توبه}}
[[پرونده:ستون توبه.jpg|File.png|270px|thumb|left|ستون توبه]]
چهارمین ستون از منبر و دومین ستون از قبر، سومین ستون از قبله است. این ستون مربوط به ماجرای توبه ابولبابه در ماجرای نبرد بنی‌قریظه است و از این رو ستون توبه یا ستون ابولبابه نام گرفته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=70 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=179 وفاءالوفا، ج2، ص 179]</ref>
چهارمین ستون از منبر و دومین ستون از قبر، سومین ستون از قبله است. این ستون مربوط به ماجرای توبه ابولبابه در ماجرای نبرد بنی‌قریظه است و از این رو ستون توبه یا ستون ابولبابه نام گرفته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=70 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=179 وفاءالوفا، ج2، ص 179]</ref>


===ستون وفود===
===ستون وفود===
{{اصلی|ستون وفود}}
{{اصلی|ستون وفود}}
[[پرونده:ستون وفود.jpg|File.png|270px|thumb|left|ستون وفود]]
این ستون، پشت ستون حرس، از سمت شمال، قرار داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=185 وفاءالوفا، ج2، ص 185]</ref>و محلی بود که رسول خدا(ص) در آنجا با نمایندگان قبایل دیدار می‌کرد. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=185 وفاءالوفا، ج2، ص 185]</ref>
این ستون، پشت ستون حرس، از سمت شمال، قرار داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=185 وفاءالوفا، ج2، ص 185]</ref>و محلی بود که رسول خدا(ص) در آنجا با نمایندگان قبایل دیدار می‌کرد. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=185 وفاءالوفا، ج2، ص 185]</ref>


===ستون سریر===
===ستون سریر===
{{اصلی|ستون سریر}}
{{اصلی|ستون سریر}}
[[پرونده:ستون سریر.jpg|File.png|270px|thumb|left|ستون سریر]]
ستون سریر، در شرق ستون توبه قرارگرفته و به پنجره مشرف بر روضه شریفه متصل است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=71 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 71]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=184 وفاءالوفا، ج2، ص 184]</ref>این ستون محلی بود که رسول خدا(ص) ایام [[اعتکاف]] را در آنجا بسر می‌برد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=184 وفاءالوفا، ج2، ص 184]</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=71 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 71]</ref>
ستون سریر، در شرق ستون توبه قرارگرفته و به پنجره مشرف بر روضه شریفه متصل است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=71 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 71]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=184 وفاءالوفا، ج2، ص 184]</ref>این ستون محلی بود که رسول خدا(ص) ایام [[اعتکاف]] را در آنجا بسر می‌برد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=184 وفاءالوفا، ج2، ص 184]</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=71 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 71]</ref>


===ستون قرعه، عایشه، مهاجرین===
===ستون قرعه، عایشه، مهاجرین===
{{اصلی|ستون قرعه}}
{{اصلی|ستون قرعه}}
[[پرونده:ستون قرعه.jpg|File.png|270px|thumb|left|ستون قرعه]]
ستون قرعه، سومین ستون از منبر و سومین ستون از قبر و نیز سومین ستون از قبله است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=176 وفاءالوفا، ج2، ص 176]</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=69 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 69]</ref>روایتی از پیامبر به واسطه عایشه نقل شده که نشانه فضیلت مکان این ستون است. پیامبر(ص) فرمود، در کنار این ستون، زمینی است که اگر مردم اهمیت آن را می‌شناختند برای نماز خواندن میان خود قرعه می‌انداختند. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=176 وفاءالوفا، ج2، ص 176]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=70 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70]</ref> این ستون را همچنین به دلیل اجتماع مهاجران در کنار آن، آن را ستون «مهاجرین» نامیدند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=176 وفاءالوفا، ج2، ص 176]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=70 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70]</ref><ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 226</ref>  
ستون قرعه، سومین ستون از منبر و سومین ستون از قبر و نیز سومین ستون از قبله است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=176 وفاءالوفا، ج2، ص 176]</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=69 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 69]</ref>روایتی از پیامبر به واسطه عایشه نقل شده که نشانه فضیلت مکان این ستون است. پیامبر(ص) فرمود، در کنار این ستون، زمینی است که اگر مردم اهمیت آن را می‌شناختند برای نماز خواندن میان خود قرعه می‌انداختند. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=176 وفاءالوفا، ج2، ص 176]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=70 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70]</ref> این ستون را همچنین به دلیل اجتماع مهاجران در کنار آن، آن را ستون «مهاجرین» نامیدند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=176 وفاءالوفا، ج2، ص 176]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=70 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70]</ref><ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 226</ref>  
===ستون حنانه===
===ستون حنانه===
{{اصلی|ستون حنانه}}
{{اصلی|ستون حنانه}}
[[پرونده:ستون حنانه.jpg|File.png|270px|thumb|left|ستون حنانه]]
رسول خدا(ص) در آغاز و زمانی که هنوز منبر ساخته نشده بود، بر یکی از ستون‌های مسجد تکیه می‌کرد و خطبه می‌خواند.  زمانی که برای آن حضرت منبر ساخته شد و برای ایراد سخن روی منبر قرار گرفت، از این درخت صدایی شبیه ناله برخاست. این این رو به این ستون حنانه می‌گویند. <ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 226</ref>  
رسول خدا(ص) در آغاز و زمانی که هنوز منبر ساخته نشده بود، بر یکی از ستون‌های مسجد تکیه می‌کرد و خطبه می‌خواند.  زمانی که برای آن حضرت منبر ساخته شد و برای ایراد سخن روی منبر قرار گرفت، از این درخت صدایی شبیه ناله برخاست. این این رو به این ستون حنانه می‌گویند. <ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 226</ref>  


===ستون مُربّعه القبر یا مقام جبرئیل===
===ستون مُربّعه القبر یا مقام جبرئیل===
{{اصلی|ستون مربعة‌القبر}}
{{اصلی|ستون مربعةالقبر}}
[[پرونده:ستون جبرئیل کنار قبر پیامبر.jpg|File.png|270px|thumb|left|ستون مربعه‌القبر]]
این ستون در جایی که دیوار غربی به سمت شمال منحرف می‌شود در صف ستون وفود<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]</ref> و حرس قرار داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=186 وفاءالوفا، ج2، ص186]</ref>از این جهت به آن مربعه القبر گفته شده که داخل دیواری که اطراف قبر نبوی کشیده شده، قرار دارد و به همین خاطر امکان زیارت آن وجود ندارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]</ref>این مکان را محل نزول جبرئیل به پیامبر دانسته‌اند. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=186 وفاءالوفا، ج2، ص 186]</ref>
این ستون در جایی که دیوار غربی به سمت شمال منحرف می‌شود در صف ستون وفود<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]</ref> و حرس قرار داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=186 وفاءالوفا، ج2، ص186]</ref>از این جهت به آن مربعه القبر گفته شده که داخل دیواری که اطراف قبر نبوی کشیده شده، قرار دارد و به همین خاطر امکان زیارت آن وجود ندارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]</ref>این مکان را محل نزول جبرئیل به پیامبر دانسته‌اند. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=186 وفاءالوفا، ج2، ص 186]</ref>


===ستون تهجد===
===ستون تهجد===
{{اصلی|ستون تهجد}}
{{اصلی|ستون تهجد}}
[[پرونده:ستون تهجد.jpg|File.png|270px|thumb|left|ستون تهجد]]
انتهای دیوار غربی ضریح رسول خدا(ص) ، در نقطه‌ای که به دیوار شمالی می‌رسد، باب خانه فاطمه زهرا(س) و ستون مربعةالقبر یا مقام جبرئیل است. در ادامه دیوار شمالی به سمت شرق، و در انتهای دیوار شمالی خانه فاطمه زهرا(س) ، محراب تهجد قرار دارد. کسی که در این محراب بایستد، سمت چپ او باب جبرئیل و سمت راست او مقام جبرییل است.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 228-229</ref>
انتهای دیوار غربی ضریح رسول خدا(ص) ، در نقطه‌ای که به دیوار شمالی می‌رسد، باب خانه فاطمه زهرا(س) و ستون مربعةالقبر یا مقام جبرئیل است. در ادامه دیوار شمالی به سمت شرق، و در انتهای دیوار شمالی خانه فاطمه زهرا(س) ، محراب تهجد قرار دارد. کسی که در این محراب بایستد، سمت چپ او باب جبرئیل و سمت راست او مقام جبرییل است.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 228-229</ref>


این نقطه، در زمان پیامبر، خارج از مسجد بوده و  حضرت رسول(ص) نماز شب را در اینجا می‌خوانده <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=188 وفاءالوفا، ج2، ص 188]</ref>و به همین دلیل به محراب تهجّد شهرت یافته است.
این نقطه، در زمان پیامبر، خارج از مسجد بوده و  حضرت رسول(ص) نماز شب را در اینجا می‌خوانده <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=188 وفاءالوفا، ج2، ص 188]</ref>و به همین دلیل به محراب تهجّد شهرت یافته است.


===ستون مُخَلَّقه===
===ستون مُخَلَّقه===
{{اصلی|ستون مُخَلَّقه}}
{{اصلی|ستون مُخَلَّقه}}
[[پرونده:ستون مخلقه.jpg|File.png|270px|thumb|left|ستون مخلقه]]
خلقوق به معنای عطر و مخلقه به معنای معطر است. این ستون مکانی بوده که عود بر آن می‌گذاشتند تا فضای مسجد را معطر کند.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 229</ref> . این ستون را علم رسول‌الله نیز نامیده‌اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=174 وفاءالوفا، ج2، ص 174]</ref>
خلقوق به معنای عطر و مخلقه به معنای معطر است. این ستون مکانی بوده که عود بر آن می‌گذاشتند تا فضای مسجد را معطر کند.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 229</ref> . این ستون را علم رسول‌الله نیز نامیده‌اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=174 وفاءالوفا، ج2، ص 174]</ref>
==گالری==
<gallery>
پرونده:ستون حرس.jpg|ستون حرس
پرونده:ستون توبه.jpg|ستون توبه
پرونده:ستون وفود.jpg|ستون توبه
پرونده:ستون سریر.jpg|ستون سریر
پرونده:ستون قرعه.jpg|ستون قرعه
پرونده:ستون حنانه.jpg|ستون حنانه
پرونده:ستون جبرئیل کنار قبر پیامبر.jpg|ستون جبرئیل
پرونده:ستون تهجد.jpg|ستون تهجد
پرونده:ستون مخلقه.jpg|ستون مخلقه
 
</gallery>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۸۹: خط ۶۹:
* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.


*'''حرمين شريفين'''، حسين قره‌چانلو، تهران، امير کبير، ۱۳۶۲ش؛  
*'''حرمین شریفین'''، حسین قره‌چانلو، تهران، امیر کبیر، ۱۳۶۲ش؛  


*'''عماره و توسعه المسجد النبوي الشريف عبر التاريخ'''، محمد حسن نادي، المدينه المنوره، ۱۴۱۶ق؛
*'''عماره و توسعه المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، محمد حسن نادی، المدینه المنوره، ۱۴۱۶ق؛


*'''موسوعه مکه المکرمه و المدينه المنوره'''، احمد زکي يماني، مصر، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۸ق؛
*'''موسوعه مکه المکرمه و المدینه المنوره'''، احمد زکی یمانی، مصر، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۸ق؛


*'''وفاء الوفاء'''، السمهودي (م.۹۱۱ق.)‏، بيروت، دار الكتب العلميه، ۲۰۰۶م.
*'''وفاء الوفاء'''، السمهودی (م.۹۱۱ق.)‏، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.




[[رده:ستون‌های مسجدالنبی]]
[[رده:ستون‌های مسجدالنبی]]

نسخهٔ ‏۳۱ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۹

ستون‌های مسجدالنبی

تعدادی از ستون‌های مسجدالنبی مانند ستون توبه، ستون تهجد، ستون حرس، ستون حَنّانه، ستون مُخَلّقه است که در بنای اولیه مسجد در عصر رسول‌الله هم وجود داشتند. جای این ستون‌ها در بازسازی‌های مسجدالنبی تغییر نکرده و تنها بازسازی شده‌اند. این ستون‌ها از نظر مسلمانان متبرک و شناخته‌شده هستند. آخرین بار این ستون‌ها در دوره عبدالمجید اول عثمانی بازسازی شد و با تغییر رنگ، آن‌ها را از سایر ستون‌های مسجد، متمایز کرده‌اند.

ستون‌های نخستین مسجدالنبی

در ابتدای ساخت، مسجدالنبی شش ستون از تنه درخت خرما داشت و سقف مسجد را که از شاخه و برگ نخل ساخته شده بود نگه می‌داشت.[۱][۲] پس از تغییر قبله در سال دوم و گسترش وسعت مسجد، شمار ستون‌ها افزایش یافت و به دو یا سه ردیف ستون و در هر ردیف شش ستون رسید.[۳] پس از فتح خیبر، به سال هفتم، پیامبر به توسعه مسجد از سمت شرق پرداخت. بدین سان، بر شمار ستون‌ها افزوده شد و ستون‌های هر ردیف از شش به نُه عدد رسید.[۴] از میان این ستون‌ها، چند ستون قدیمی که در شمارشان اختلاف است، به سبب رویداد یا خاطره‌ای از دوران رسول خدا از دیگر ستون‌ها تمایز یافته‌اند. در گسترش‌های بعد نیز به شمار ستون‌های مسجد افزوده شد. در توسعه‌های اخیر، شمار ستون‌های مسجدالنبی به ۲۱۰۴ رسیده است.[۵]


بازسازی ستون‌ها

ستون‌های متبرک مسجدالنبی در جنوب مسجدالنبی قرار داشتند. در توسعه‌های مسجد، اصل بر آن بود که با تغییر جنس ستون، مکان آن تغییر نکند.[۶] از زمان ملک ظاهر، سلطان مملوکی مصر، با ساخت ضریح پیامبر برخی از ستون‌ها در فضای داخل ضریح یا در میان دیواره مشبک ضریح قرار گرفتند.[۷] امروزه این ستون‌ها با رنگ متفاوت از بقیه ستونها متمایز شده تا ستون‌های نخستین قابل شناسایی باشد.[۸] آخرین بار این ستون‌ها در دوره سلطان عبدالمجید اول عثمانی بازسازی شد و از آن وقت تا به امروز، به همراه سایر اجزای بخش قبله‌ای مسجد، برجامانده‌است.[۹]

ستون‌های متبرک

ستون حَرَس

نوشتار اصلی: ستون حرس این ستون در برابر دریچه‌ای قرار داشت که رسول خدا هنگامی که در خانه عایشه بود از آن می گذشت و به روضه شریفه می‌آمد.[۱۰][۱۱]نام‌گذاری آن به حرس، از آن‌روست که امام علی(ع) در کنار این ستون می‌نشست و از پیامبر(ص) نگاهبانی می‌کرد.[۱۲][۱۳]

ستون توبه

نوشتار اصلی: ستون توبه چهارمین ستون از منبر و دومین ستون از قبر، سومین ستون از قبله است. این ستون مربوط به ماجرای توبه ابولبابه در ماجرای نبرد بنی‌قریظه است و از این رو ستون توبه یا ستون ابولبابه نام گرفته است.[۱۴][۱۵]

ستون وفود

نوشتار اصلی: ستون وفود این ستون، پشت ستون حرس، از سمت شمال، قرار داشت.[۱۶] [۱۷]و محلی بود که رسول خدا(ص) در آنجا با نمایندگان قبایل دیدار می‌کرد. [۱۸]

ستون سریر

نوشتار اصلی: ستون سریر ستون سریر، در شرق ستون توبه قرارگرفته و به پنجره مشرف بر روضه شریفه متصل است.[۱۹][۲۰]این ستون محلی بود که رسول خدا(ص) ایام اعتکاف را در آنجا بسر می‌برد.[۲۱] [۲۲]

ستون قرعه، عایشه، مهاجرین

نوشتار اصلی: ستون قرعه ستون قرعه، سومین ستون از منبر و سومین ستون از قبر و نیز سومین ستون از قبله است.[۲۳] [۲۴]روایتی از پیامبر به واسطه عایشه نقل شده که نشانه فضیلت مکان این ستون است. پیامبر(ص) فرمود، در کنار این ستون، زمینی است که اگر مردم اهمیت آن را می‌شناختند برای نماز خواندن میان خود قرعه می‌انداختند. [۲۵][۲۶] این ستون را همچنین به دلیل اجتماع مهاجران در کنار آن، آن را ستون «مهاجرین» نامیدند.[۲۷][۲۸][۲۹]

ستون حنانه

نوشتار اصلی: ستون حنانه رسول خدا(ص) در آغاز و زمانی که هنوز منبر ساخته نشده بود، بر یکی از ستون‌های مسجد تکیه می‌کرد و خطبه می‌خواند. زمانی که برای آن حضرت منبر ساخته شد و برای ایراد سخن روی منبر قرار گرفت، از این درخت صدایی شبیه ناله برخاست. این این رو به این ستون حنانه می‌گویند. [۳۰]

ستون مُربّعه القبر یا مقام جبرئیل

نوشتار اصلی: ستون مربعةالقبر این ستون در جایی که دیوار غربی به سمت شمال منحرف می‌شود در صف ستون وفود[۳۱] و حرس قرار داشت.[۳۲]از این جهت به آن مربعه القبر گفته شده که داخل دیواری که اطراف قبر نبوی کشیده شده، قرار دارد و به همین خاطر امکان زیارت آن وجود ندارد.[۳۳]این مکان را محل نزول جبرئیل به پیامبر دانسته‌اند. [۳۴]

ستون تهجد

نوشتار اصلی: ستون تهجد انتهای دیوار غربی ضریح رسول خدا(ص) ، در نقطه‌ای که به دیوار شمالی می‌رسد، باب خانه فاطمه زهرا(س) و ستون مربعةالقبر یا مقام جبرئیل است. در ادامه دیوار شمالی به سمت شرق، و در انتهای دیوار شمالی خانه فاطمه زهرا(س) ، محراب تهجد قرار دارد. کسی که در این محراب بایستد، سمت چپ او باب جبرئیل و سمت راست او مقام جبرییل است.[۳۵]

این نقطه، در زمان پیامبر، خارج از مسجد بوده و حضرت رسول(ص) نماز شب را در اینجا می‌خوانده [۳۶]و به همین دلیل به محراب تهجّد شهرت یافته است.

ستون مُخَلَّقه

نوشتار اصلی: ستون مُخَلَّقه خلقوق به معنای عطر و مخلقه به معنای معطر است. این ستون مکانی بوده که عود بر آن می‌گذاشتند تا فضای مسجد را معطر کند.[۳۷] . این ستون را علم رسول‌الله نیز نامیده‌اند.[۳۸]

گالری

  • ستون حرس

    ستون حرس

  • ستون توبه

    ستون توبه

  • ستون توبه

    ستون توبه

  • ستون سریر

    ستون سریر

  • ستون قرعه

    ستون قرعه

  • ستون حنانه

    ستون حنانه

  • ستون جبرئیل

    ستون جبرئیل

  • ستون تهجد

    ستون تهجد

  • ستون مخلقه

    ستون مخلقه

پانویس

  1. ↑ حرمین شریفین، ص۱۲۹.
  2. ↑ وفاء الوفاء، ج۱، ص۲۶۷؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۱، ص۲۴۶.
  3. ↑ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۳۴۶
  4. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 54
  5. ↑ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۳۵۳.
  6. ↑ حرمین شریفین، ص۱۳۱.
  7. ↑ نک: وفاء الوفاء، ج۱، ص۲۶۸.
  8. ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 223
  9. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 68
  10. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 185
  11. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72
  12. ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 222
  13. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72
  14. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70
  15. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 179
  16. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72
  17. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 185
  18. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 185
  19. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 71
  20. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 184
  21. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 184
  22. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 71
  23. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 176
  24. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 69
  25. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 176
  26. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70
  27. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 176
  28. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70
  29. ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 226
  30. ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 226
  31. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72
  32. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص186
  33. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72
  34. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 186
  35. ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 228-229
  36. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 188
  37. ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 229
  38. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 174

منابع

  • آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1381
  • عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
  • حرمین شریفین، حسین قره‌چانلو، تهران، امیر کبیر، ۱۳۶۲ش؛
  • عماره و توسعه المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ، محمد حسن نادی، المدینه المنوره، ۱۴۱۶ق؛
  • موسوعه مکه المکرمه و المدینه المنوره، احمد زکی یمانی، مصر، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۸ق؛
  • وفاء الوفاء، السمهودی (م.۹۱۱ق.)‏، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.
برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=ستون‌های_مسجدالنبی&oldid=55115»