بیبرس بندقداری: تفاوت میان نسخه‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جز جایگزینی متن - 'تاسیس' به 'تأسیس' |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
نخستین مولای او اَیدِکین بندقداری بود و بدین سبب به بندقدار ملقب شد.<ref>المنهل الصافی، ج3، ص447.</ref> وی به تدریج در دولت ایوبی جایگاهی والا یافت.<ref>تاریخ الاسلام، ج50، ص216-217؛ النجوم الزاهره، ج6، ص322.</ref> | نخستین مولای او اَیدِکین بندقداری بود و بدین سبب به بندقدار ملقب شد.<ref>المنهل الصافی، ج3، ص447.</ref> وی به تدریج در دولت ایوبی جایگاهی والا یافت.<ref>تاریخ الاسلام، ج50، ص216-217؛ النجوم الزاهره، ج6، ص322.</ref> | ||
او در 647 ق. در | او در 647 ق. در تأسیس دولت جدید ممالیک مصر نقش ایفا کرد<ref>تاریخ ابن خلدون، ج5، ص438؛ النجوم الزاهره، ج7، ص4.</ref> و در 658ق. در نبرد مشهور عین جالوت میان ممالیک مصر و مغولان در [[فلسطین]]، فرمانده پیشقراولان سپاه قُطُز، سلطان مملوکی مصر، شد<ref>تاریخ ابن خلدون، ج5، ص436-437.</ref> و با شکست دادن مغولان، پیش‌روی آن‌ها به سوی غرب را مانع گشت.<ref>تاریخ الاسلام، ج48، ص61؛ البدایة و النهایه، ج13، ص223؛ تاریخ ابن خلدون، ج5، ص437؛ شذرات الذهب، ج7، ص503.</ref> اما چیزی نگذشت که با تیره شدن روابط قطز و بیبرس بر سر حکومت حلب، <ref>تاریخ الاسلام، ج48، ص63.</ref> بیبرس که کینه قتل استادش، اُقطای جامه‌دار، را از قطز داشت، امیران مملوکی دیگر را بر ضد قطز با خود همراه کرد و پس از کشتن وی در [[ذی‌قعده]] 658ق. با لقب ملک ظاهر بر تخت سلطنت نشست.<ref>تاریخ الاسلام، ج48، ص64-65؛ تاریخ ابن خلدون، ج5، ص438.</ref> | ||
==اقدامات== | ==اقدامات== | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
===تقویت نیروی نظامی مصر=== | ===تقویت نیروی نظامی مصر=== | ||
بیبرس از 660 ق. برای تقویت نیروی نظامی مصر در صدد | بیبرس از 660 ق. برای تقویت نیروی نظامی مصر در صدد تأسیس سپاهی جدید از ممالیک برآمد و در همین جهت، 200 سوار مغولی قبچاقی را به استخدام سپاه درآورد.<ref>السلوک، ج1، ص500-501.</ref> | ||
===فتوحات=== | ===فتوحات=== | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
وی سمت‌های دیوانی و دولتی بسیار ایجاد نمود و وظایف آن‌ها را مشخص کرد.<ref>النجوم الزاهره، ج7، ص184-190.</ref> ساخت و بازسازی مکان‌هایی نظیر حمام، مسجد و بقاع بزرگان، مورد توجه ویژه بیبرس بود. بازسازی قبر نوح در کرک و قبر زین‌العابدین در جامع دمشق، ساخت قبه و مسجد بر قبر حضرت موسی، گسترش بنای مشهد [[جعفر طیار]] و قرار دادن وقف‌هایی بسیار بر آن، <ref>النجوم الزاهره، ج7، ص191-195؛ صبح الاعشی، ج14، ص392-394.</ref> فرمان عمومی برای از میان بردن مسکرات در سراسر قلمرو حکومت، و حذف مالیات مکوس از دیگر کوشش‌های او است.<ref>حسن المحاضره، ج2، ص104.</ref> | وی سمت‌های دیوانی و دولتی بسیار ایجاد نمود و وظایف آن‌ها را مشخص کرد.<ref>النجوم الزاهره، ج7، ص184-190.</ref> ساخت و بازسازی مکان‌هایی نظیر حمام، مسجد و بقاع بزرگان، مورد توجه ویژه بیبرس بود. بازسازی قبر نوح در کرک و قبر زین‌العابدین در جامع دمشق، ساخت قبه و مسجد بر قبر حضرت موسی، گسترش بنای مشهد [[جعفر طیار]] و قرار دادن وقف‌هایی بسیار بر آن، <ref>النجوم الزاهره، ج7، ص191-195؛ صبح الاعشی، ج14، ص392-394.</ref> فرمان عمومی برای از میان بردن مسکرات در سراسر قلمرو حکومت، و حذف مالیات مکوس از دیگر کوشش‌های او است.<ref>حسن المحاضره، ج2، ص104.</ref> | ||
بیبرس افزون بر ساخت و تزیین مساجد و مکان‌های مقدس، مدارسی را نیز برای آموزش و تربیت فقیهان حنفی و شافعی | بیبرس افزون بر ساخت و تزیین مساجد و مکان‌های مقدس، مدارسی را نیز برای آموزش و تربیت فقیهان حنفی و شافعی تأسیس کرد. | ||
در 662ق. مدرسه ظاهریه را در دمشق برای تدریس اصول مذهب شافعی و حنفی ساخت که شهرتی فراوان یافت.<ref>فی رحاب دمشق، ص112؛ الدارس فی تاریخ المدارس، ج1، ص257-263.</ref> همچنین در [[حلب]]، کنار آرامگاه معروف [[ابن‌جمر]] از نوادگان اسماعیل بن امام صادق(ص)، مدرسه‌ای احداث کرد.<ref>اماکن زیارتی سوریه، ص180-181.</ref> | در 662ق. مدرسه ظاهریه را در دمشق برای تدریس اصول مذهب شافعی و حنفی ساخت که شهرتی فراوان یافت.<ref>فی رحاب دمشق، ص112؛ الدارس فی تاریخ المدارس، ج1، ص257-263.</ref> همچنین در [[حلب]]، کنار آرامگاه معروف [[ابن‌جمر]] از نوادگان اسماعیل بن امام صادق(ص)، مدرسه‌ای احداث کرد.<ref>اماکن زیارتی سوریه، ص180-181.</ref> | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
آورده‌اند که پس از [[ملک مظفر یوسف]]، نخستین سلطان مملوکی بود که کعبه را با پارچه‌ای آراست.<ref>تاریخ ابن خلدون، ج5، ص447.</ref> او پس از انجام [[مراسم حج]]، شمس‌الدین مروان را نایب خود در مکه قرار داد و از کوشش‌های محمد بن ابوسعید حاکم مکه و دیگر بزرگان حجاز قدردانی کرد و در سیزدهم [[ذی‌حجه]] از مکه بیرون شد و در بیستم همین ماه به مدینه رسید و برای بار دوم قبر پیامبر را زیارت کرد.<ref>تاریخ ابن خلدون، ج5، ص447.</ref> همچنین در روزگار او نخستین بار به سال 675ق. محمل مصری با تشریفات ویژه در حالی که جامه کعبه را حمل می‌کرد، راهی حجاز شد. بعدها این تشریفات برای محمل مصر رسمیت یافت.<ref>حسن المحاضره، ج2، ص103-104.</ref> | آورده‌اند که پس از [[ملک مظفر یوسف]]، نخستین سلطان مملوکی بود که کعبه را با پارچه‌ای آراست.<ref>تاریخ ابن خلدون، ج5، ص447.</ref> او پس از انجام [[مراسم حج]]، شمس‌الدین مروان را نایب خود در مکه قرار داد و از کوشش‌های محمد بن ابوسعید حاکم مکه و دیگر بزرگان حجاز قدردانی کرد و در سیزدهم [[ذی‌حجه]] از مکه بیرون شد و در بیستم همین ماه به مدینه رسید و برای بار دوم قبر پیامبر را زیارت کرد.<ref>تاریخ ابن خلدون، ج5، ص447.</ref> همچنین در روزگار او نخستین بار به سال 675ق. محمل مصری با تشریفات ویژه در حالی که جامه کعبه را حمل می‌کرد، راهی حجاز شد. بعدها این تشریفات برای محمل مصر رسمیت یافت.<ref>حسن المحاضره، ج2، ص103-104.</ref> | ||
== | ==جستار وابسته== | ||
* [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)]] | |||
[ | * | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۱۷۷: | خط ۱۷۳: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[رده:حاکمان ممالیک بحری]] | [[رده:حاکمان ممالیک بحری]] | ||