ابن ادریس حلی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز حذف از رده:مقاله‌های در دست ویرایش ردهانبوه |
|||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{جعبه اطلاعات اشخاص | ||
| نام کامل = محمد بن ادریس حلی | |||
| لقب = فخرالدین | |||
| زادروز = ۵۴۳ق. | |||
| محل زندگی = [[حله]] | |||
| آرامگاه = [[حله]] | |||
| خویشاوندان سرشناس = [[شیخ طوسی]] | |||
| مذهب = [[شیعه]] | |||
| تاریخ درگذشت = ۵۹۷ یا ۵۹۸ق. | |||
| کشور درگذشت = [[عراق]] | |||
| شهر درگذشت = [[حله]] | |||
| کنیه = ابوعبدالله | |||
| تالیفات = السرائر، خلاصة الاستدلال، مناسک الحج | |||
}} | |||
[[ | '''ابن ادریس حلی''' (۵۴۳-۵۹۷ یا ۵۹۸ق)، از فقیهان [[شیعه]] بوده و دارای آثاری مانند السرائر، خلاصة الاستدلال و مناسک حج است. او را یگانه عصر خود، شیخ العلماء و رئیس مذهب خوانده‌اند. مدفن او در [[حله|حلّه]]، در محله جامعین قرار دارد. | ||
== تبار == | ==تبار== | ||
ابن ادریس حلّی، ملقب به فخرالدین و مکنی به ابوعبدالله بوده<ref name=":0" /><ref name=":1" /> و در نسب وی اختلاف است. [[ابن فوطی| | ابن ادریس حلّی، ملقب به فخرالدین و مکنی به ابوعبدالله بوده<ref name=":0" /><ref name=":1" /> و در نسب وی اختلاف است. [[ابن فوطی|ابن فوطی]]، نسب وی را «محمد بن ادریس بن محمد»،<ref>تلخیص مجمع الآداب، ج4، ص٣٠٨.</ref> [[ذهبی]]، «محمد بن ادریس بن احمد بن ادریس»<ref>تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref> و صاحب روضات‌الجنات، نسب وی را «محمد بن احمد بن ادریس» دانسته‌اند.<ref>روضات الجنّات، ج6، ص٢54.</ref> | ||
او از [[شهر حله]] و از خاندان عجلی است.<ref name=":0">تلخیص مجمع الآداب، ج4، ص٣٠٨.</ref><ref name=":1">تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref> | او از [[شهر حله]] و از خاندان عجلی است.<ref name=":0">تلخیص مجمع الآداب، ج4، ص٣٠٨.</ref><ref name=":1">تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref> | ||
== ولادت == | ==ولادت== | ||
تاریخ تولد وی را حدود سال | تاریخ تولد وی را حدود سال ۵۴۳ق، گفته‌اند. او پسر خواهر [[شیخ طوسی]] و مادرش، دختر فاضله مرحوم ورام و خود جد مادری، نجیب‌الدین یحیی هذلی (از علمای شیعه) بود.<ref>تلخیص مجمع الآداب، ج4، ص٣١٠.</ref> او ساکن حله بوده و یاران و شاگردانی داشته است. | ||
== جایگاه علمی == | ==جایگاه علمی== | ||
فقها و شرح‌حال‌نگاران، از اهل سنّت و شیعه، ابن | فقها و شرح‌حال‌نگاران، از اهل سنّت و شیعه، ابن ادریس را به علو مقام و کثرت فهم و علم ستوده و از وی با اوصافی چون بی‌نظیر در علم فقه، یگانه عصر خویش، محقق و رئیس مذهب یاد کرده‌اند. | ||
ذهبی که از متعصبان اهل‌سنت است و درباره بسیاری از شخصیت‌های شیعه از روی کینه و تعصب سخن می‌گوید، درباره جایگاه فقهی ابن‌ادریس نزد [[شیعه]] می‌گوید: «او در دانش فقه بی‌نظیر بود، ... و در زمان وی، میان شیعه همانند وی، وجود نداشت». | ذهبی که از متعصبان اهل‌سنت است و درباره بسیاری از شخصیت‌های شیعه از روی کینه و تعصب سخن می‌گوید، درباره جایگاه فقهی ابن‌ادریس نزد [[شیعه]] می‌گوید: «او در دانش فقه بی‌نظیر بود، ... و در زمان وی، میان شیعه همانند وی، وجود نداشت». | ||
| خط ۲۰: | خط ۳۳: | ||
[[شهید اول]]، وی را با عناوینی همچون «امام علامه، شیخ علما و رئیس مذهب» و شهید ثانی را با کلماتی، چون «امام، علامه و محقق» ستوده است. البته متقدمانی، همچون محقق حلی و علامه حلی، او را به‌علت زبان تندش در نقد دیگران، تخطئه کرده‌اند.<ref>فهرس التراث، ج١، ص6٠٩.</ref> | [[شهید اول]]، وی را با عناوینی همچون «امام علامه، شیخ علما و رئیس مذهب» و شهید ثانی را با کلماتی، چون «امام، علامه و محقق» ستوده است. البته متقدمانی، همچون محقق حلی و علامه حلی، او را به‌علت زبان تندش در نقد دیگران، تخطئه کرده‌اند.<ref>فهرس التراث، ج١، ص6٠٩.</ref> | ||
== آثار و تالیفات == | ==آثار و تالیفات== | ||
ابن‌ادریس دارای تالیفاتی بوده که مشهورترین آنها، «الحاوی لتحریر الفتاوی»، معروف به کتاب «السرائر» است و از دیگر آثار وی نیز می‌توان به خلاصة الاستدلال، منتخب کتاب التبیان (در فقه) و «مناسک الحج»، اشاره کرد.<ref>تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref> | ابن‌ادریس دارای تالیفاتی بوده که مشهورترین آنها، «الحاوی لتحریر الفتاوی»، معروف به کتاب «السرائر» است و از دیگر آثار وی نیز می‌توان به خلاصة الاستدلال، منتخب کتاب التبیان (در فقه) و «مناسک الحج»، اشاره کرد.<ref>تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref> | ||
== وفات == | ==وفات== | ||
به نظر برخی مؤلفان، ابن | به نظر برخی مؤلفان، ابن ادریس در حدود ۵۹۷،<ref>الفهرست، ج1، ص398.</ref><ref>لسان‌المیزان، ج5، ص693.</ref> و به گفته فرزندش صالح<ref>الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج12، ص155.</ref> درحدود ۵۹۸ درگذشته است؛ بنابراین، وفات او در ۲۵ یا ۳۵ سالگی، که در بعضی منابع به آن اشاره شده،<ref>منتهی‌المقال فی احوال الرجال، ج5، ص348.</ref> نادرست است و به نظر برخی ناشی از [[تصحیف]] کلمه تسعین به سبعین بوده است. | ||
به گفته [[خوانساری]]، ابن‌ادریس در ظهر روز جمعه، هجدهم شوال سال | به گفته [[خوانساری]]، ابن‌ادریس در ظهر روز جمعه، هجدهم شوال سال ۵۹۸ه. ق، در سن ۵۵ سالگی، در شهر حله وفات کرد و در همانجا، به خاک سپرده شد.<ref>روضات الجنات، ج6، ص٢5٨.</ref> اما ذهبی، نام وی را جزو درگذشتگان سال ۵۹۷ه.ق، ذکر کرده است.<ref>تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref> | ||
== مدفن == | ==مدفن== | ||
مرقد او در محله «جامعین» [[حله|حلّه]] قرار دارد و در | مرقد او در محله «جامعین» [[حله|حلّه]] قرار دارد و در ۱۳۴۰ش تجدید بنا شده است.<ref>لؤلؤةالبحرین، ج1، ص277ـ278، پانویس20.</ref> | ||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||
| خط ۳۶: | خط ۴۹: | ||
* '''تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر والاعلام'''، شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان الذهبی، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دار الکتاب العربی. | *'''تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر والاعلام'''، شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان الذهبی، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دار الکتاب العربی. | ||
* '''تلخیص مجمع الآداب فی معجم الالقاب'''، عبدالرزاق بن احمد الشیبانی (ابن الفوطی)، تحقیق: مصطفی جواد، دمشق، وزارة الثقافة والارشاد القومی - مطبوعات مدیریة احیاء التراث القدیم، (لا ت). | *'''تلخیص مجمع الآداب فی معجم الالقاب'''، عبدالرزاق بن احمد الشیبانی (ابن الفوطی)، تحقیق: مصطفی جواد، دمشق، وزارة الثقافة والارشاد القومی - مطبوعات مدیریة احیاء التراث القدیم، (لا ت). | ||
* '''الذریعة الی تصانیف الشیعة'''، محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت | *'''الذریعة الی تصانیف الشیعة'''، محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳. | ||
* '''روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات'''، محمد باقر الموسوی الخوانساری، ط | *'''روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات'''، محمد باقر الموسوی الخوانساری، ط ۱، بیروت، دار الاسلامیة، ۱۴۱۱ه. ق - ۱۹۹۱م. | ||
* '''الذریعة الی تصانیف الشیعة'''، محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت | *'''الذریعة الی تصانیف الشیعة'''، محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳. | ||
* '''فهرس التراث'''، السید محمدحسین الحسینی الجلالی، قم، دلیل ما، | *'''فهرس التراث'''، السید محمدحسین الحسینی الجلالی، قم، دلیل ما، ۱۴۲۲ه. ق. | ||
* ''' | *'''لؤلؤة البحرین'''، یوسف بن احمد بحرانی، چاپ محمدصادق بحرالعلوم، قم. | ||
* '''منتهی‌المقال فی احوال الرجال'''، محمد بن اسماعیل مازندرانی حائری، قم | *'''منتهی‌المقال فی احوال الرجال'''، محمد بن اسماعیل مازندرانی حائری، قم ۱۴۱۶. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[رده:عالمان شیعه قرن 6 (قمری)]] | |||
[[رده:فقیهان شیعی عراق]] | |||
[[رده:فقیهان سده ششم قمری]] | |||
[[رده:نویسندگان عرب زبان]] | |||
[[رده:نویسندگان سده ششم هجری قمری]] | |||