بقعه پیر اولیا: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[فروردین]]|روز=[[۲۹]]|سال=[[۱۳۹۹]]|کاربر=Abbasahmadi1363}}
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
'''بقعه پیر اولیا''' یا '''بقعه مالک اشتر''' یا '''مالک اژدر'''، {{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| عنوان            =
| عنوان            =
| تصویر            = بقعه پیر اولیا.jpg
| تصویر            = بقعه پیر اولیا.jpg
خط ۸: خط ۷:
| تأسیس            =
| تأسیس            =
| کاربری          = زیارتگاه
| کاربری          = زیارتگاه
| مکان            =
| مکان            = [[ایران]]، لارستانِ استان فارس، شهر اوز.
| نام‌های دیگر      =
| نام‌های دیگر      = بقعه مالک اشتر، بقعه مالک اژدر.
| وقایع مرتبط      =
| وقایع مرتبط      =
| ظرفیت            =
| ظرفیت            =
| وضعیت            =
| وضعیت            = فعال
| مساحت            =
| مساحت            =
| امکانات          =
| امکانات          =
خط ۱۸: خط ۱۷:
| معمار            =
| معمار            =
| سبک              =
| سبک              =
| بازسازی          =
| بازسازی          = دوره [[صفویه]].
| وبگاه            =
| وبگاه            =
}}
}}
'''بقعه پیر اولیا''' یا '''بقعه مالک اشتر''' یا '''مالک اژدر'''، زیارتگاهی است در [[ایران]]، که در لارستانِ استان فارس و در شهر «اوز» قرار دارد. بر پایه [[کتیبه|کتیبه‌ای]] که در زیارتگاه است، این بقعه متعلق به [[ابراهیم بن مالک اشتر|ابراهیم بن مالک اشتر نخعی]] است؛ با اینکه وی در [[عراق]] به شهادت رسیده و بدنش سوزانده شده است. برخی مدفون را «مالک اشتر» یا «مالک اژدر» یکی از سرداران اسلام، غیر از صحابی خاص [[امام علی(ع)]] دانسته‌اند. برخی نیز او را نوه ابراهیم بن مالک اشتر نخعی معرفی کرده‌اند. 


==مکان==
==مکان==
خط ۳۰: خط ۳۰:
پوشش گنبدی اتاق، پس از تبدیل فضای چهار گوش به هشت ضلعی، و با استفاده از فیلپوش‌هایی به دایره تبدیل شده است تا گنبد بنا بر آن استوار شود. چهار نورگیر که به‌صورت یک در میان در فضای هشت‌گوش گنبد قرار گرفته‌اند، نور مورد نیاز فضای داخلی اتاق را فراهم می‌کنند.<ref>ابراهیم بن مالک اشتر نخعی، ص۱۰۹.</ref> نمای داخلی آرامگاه ساده و قبر نیز ساده و بدون سنگ‌نوشته است. بر فراز بقعه، گنبد زنگوله‌ای شکلی به ارتفاع سه متر قرار دارد.<ref name=":1">ابراهیم بن مالک اشتر نخعی، ص۱۱۰.</ref>
پوشش گنبدی اتاق، پس از تبدیل فضای چهار گوش به هشت ضلعی، و با استفاده از فیلپوش‌هایی به دایره تبدیل شده است تا گنبد بنا بر آن استوار شود. چهار نورگیر که به‌صورت یک در میان در فضای هشت‌گوش گنبد قرار گرفته‌اند، نور مورد نیاز فضای داخلی اتاق را فراهم می‌کنند.<ref>ابراهیم بن مالک اشتر نخعی، ص۱۰۹.</ref> نمای داخلی آرامگاه ساده و قبر نیز ساده و بدون سنگ‌نوشته است. بر فراز بقعه، گنبد زنگوله‌ای شکلی به ارتفاع سه متر قرار دارد.<ref name=":1">ابراهیم بن مالک اشتر نخعی، ص۱۱۰.</ref>


== پیشینه ==
==پیشینه==
از تاریخ ساخت این زیارتگاه آگاهی در دست نیست. یک لوح سنگی، تاریخ بازسازی گنبد را مقارن با اواخر دوره [[صفویه]] نشان می‌دهد. این سنگ که پیش از این، بر پیشانی ورودی اتاق مقبره نصب بوده است، امروزه بر دیوار فضای طاق‌دار داخل مقبره قرار گرفته است. بر روی این سنگ، در یازده سطر به شیوه نظم، سروده‌هایی درباره بازسازی گنبد آمده است.<ref group="یادداشت">مانند این بیت:‌ شد بنا از قلوب خیر اثر/ صورت ظاهرش چو فَته ماه</ref><ref name=":1" /> آغاز و پایان و نیز میانه دو مصرع، با نقوش رنگ‌آمیزی شده تزیین شده است. مصرع دومِ آخرین بیت، در برگیرنده تاریخ است که در قالب حروف ابجد آمده، و تاریخ  ۱۱۰۴ق. را نشان می‌دهد.<ref>ابراهیم بن مالک اشتر نخعی، ص۱۱۱.</ref>
از تاریخ ساخت این زیارتگاه آگاهی در دست نیست. یک لوح سنگی، تاریخ بازسازی گنبد را مقارن با اواخر دوره [[صفویه]] نشان می‌دهد. این سنگ که پیش از این، بر پیشانی ورودی اتاق مقبره نصب بوده است، امروزه بر دیوار فضای طاق‌دار داخل مقبره قرار گرفته است. بر روی این سنگ، در یازده سطر به شیوه نظم، سروده‌هایی درباره بازسازی گنبد آمده است.<ref group="یادداشت">مانند این بیت:‌ شد بنا از قلوب خیر اثر/ صورت ظاهرش چو فَته ماه</ref><ref name=":1" /> آغاز و پایان و نیز میانه دو مصرع، با نقوش رنگ‌آمیزی شده تزیین شده است. مصرع دومِ آخرین بیت، در برگیرنده تاریخ است که در قالب حروف ابجد آمده، و تاریخ  ۱۱۰۴ق. را نشان می‌دهد.<ref>ابراهیم بن مالک اشتر نخعی، ص۱۱۱.</ref>


==مدفون==
==مدفون==
در [[کتیبه]] موجود در آرامگاه، مدفون [[ابراهیم بن مالک اشتر]] معرفی شده است؛ ولی درباره شخصیت مدفون در این بقعه اختلاف نظر وجود دارد که برخی از باورهای موجود چنین است:
درباره شخصیت مدفون در این بقعه، اختلاف نظر وجود دارد که برخی از باورها چنین است:
 
===ابراهیم بن مالک اشتر===
در [[کتیبه]] موجود در آرامگاه، مدفون، [[ابراهیم بن مالک اشتر]] معرفی شده است.


===مالک اژدر===
===مالک اژدر===
خط ۴۲: خط ۴۵:
برخی، آرامگاه را متعلق به نوه ابراهیم بن مالک اشتر دانسته‌اند. استدلال آنها به یک بیت از شعر موجود در [[کتیبه]] آرمگاه است.<ref group="یادداشت">قدس الله سرهم گویان/ بر ابراهیم مالک اژدر</ref><ref>گذری بر فرهنگ مردم اوز، ص١١.</ref>
برخی، آرامگاه را متعلق به نوه ابراهیم بن مالک اشتر دانسته‌اند. استدلال آنها به یک بیت از شعر موجود در [[کتیبه]] آرمگاه است.<ref group="یادداشت">قدس الله سرهم گویان/ بر ابراهیم مالک اژدر</ref><ref>گذری بر فرهنگ مردم اوز، ص١١.</ref>


==دیگر مزارها==
==دیگر مزارهای منسوب به ابراهیم بن مالک==
مزارهای دیگری نیز، به ابراهیم بن مالک اشتر نخعی منسوب است. برخی از آنها چنین است:
مزارهای دیگری نیز، به ابراهیم بن مالک اشتر نخعی منسوب است. برخی از آنها چنین است:


خط ۷۰: خط ۷۳:
{{پایان}}
{{پایان}}


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:مزارهای استان فارس]]