شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
همچنین سادات حسنی و سادات حسینی که از نوادگان [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین (ع)|امام حسین(ع)]] بودند بر مکه، مدینه و [[حجاز|منطقه حجاز]] حکومت می‌کردند. حکومت سادات حسنی از سال ۳۵۸ قمری تا زمان تسلط و حکومت آل سعود در عربستان (سال ۱۳۴۳ق) بود. | همچنین سادات حسنی و سادات حسینی که از نوادگان [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین (ع)|امام حسین(ع)]] بودند بر مکه، مدینه و [[حجاز|منطقه حجاز]] حکومت می‌کردند. حکومت سادات حسنی از سال ۳۵۸ قمری تا زمان تسلط و حکومت آل سعود در عربستان (سال ۱۳۴۳ق) بود. | ||
== | ==واژه شناسی== | ||
شیعه در لغت به معنای پیروی از دیگری،<ref>لسان العرب، ج ۸، ص۱۸۸-۱۸۹.</ref> فرقه، حزب و گروه است.<ref>الصحاح، ج۳، ص۱۲۴۰-۱۲۴۱؛ العین، ذیل «شیع و شوع».</ref> همچنین شیعه و برخی مشتقات این ریشه بیش از ده بار در [[قرآن]] به کار رفته<ref>ر.ک: سوره مریم، آیه ۶۹؛ سوره صافات، آیه ۸۳؛ سوره سبا، آیه ۵۴.</ref> که معنای لغوی آن مراد است؛ چنان‌که در آیه ۸۳ سوره صافات [[حضرت ابراهیم(ع)]] شیعه حضرت نوح(ع) را معرفی شده است.<ref>کشف المحجة لثمرة المهجه، ص۱۷۴.</ref> | شیعه در لغت به معنای پیروی از دیگری،<ref>لسان العرب، ج ۸، ص۱۸۸-۱۸۹.</ref> فرقه، حزب و گروه است.<ref>الصحاح، ج۳، ص۱۲۴۰-۱۲۴۱؛ العین، ذیل «شیع و شوع».</ref> همچنین شیعه و برخی مشتقات این ریشه بیش از ده بار در [[قرآن]] به کار رفته<ref>ر.ک: سوره مریم، آیه ۶۹؛ سوره صافات، آیه ۸۳؛ سوره سبا، آیه ۵۴.</ref> که معنای لغوی آن مراد است؛ چنان‌که در آیه ۸۳ سوره صافات [[حضرت ابراهیم(ع)]] شیعه حضرت نوح(ع) را معرفی شده است.<ref>کشف المحجة لثمرة المهجه، ص۱۷۴.</ref>شیعه به کسانی گفته می‌شود که اعتقاد دارند [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(ص)]]، [[امام علی(ع)|علی بن ابی‌طالب]] را به صراحت به جانشینی خود تعیین کرده و [[امامت]] حق او و فرزندانش است؛<ref>الملل و النحل، ج۱، ص۱۶۹.</ref> از این رو شیعه به کسانی گفته می‌شود که پیرو امام علی و اولاد آن حضرت باشند.<ref>الملل و النحل، ج۱، ص۱۶۹؛ اوائل المقالات، ص۳۸؛ مقالات الاسلاميين، ج۱، ص۵.</ref> | ||
شیعه | == مذاهب شیعه == | ||
شيعه پس از رحلت پيامبر اكرم مجموعۀ يكپارچه‌اى بودند كه از على و خاندان او پيروى مى‌كردند، تا آنكه پس از حادثه کربلا فرقۀ كيسانيه، كه به امامت محمد حنفيّه معتقد بودند، پديد آمد. سپس فرقه‌هاى ديگرى در پى برخى حوادث بروز كرد، همچون زيديّه (پيروان زيد بن على) مغيريّه، محمديّه، ناووسيه، اسماعيليه، سميطيه، فطحيّه، واقفيه، خطّابيّه، نصيريه ومفوّضه. از این فرقه ها تنها سه فرقه باقی مانده است.<ref>سیمای عقاید شیعه، ص 47</ref> | |||
=== امامیه === | === امامیه === | ||
همچنین با توجه به اینکه محور تفکر شیعی در همه فرقه‌های آن، امامت است، از شیعه به «امامیه» یاد کرده‌اند.<ref>اوائل المقالات، ص۳۸.</ref> امامیه | همچنین با توجه به اینکه محور تفکر شیعی در همه فرقه‌های آن، امامت است، از شیعه به «امامیه» یاد کرده‌اند.<ref>اوائل المقالات، ص۳۸.</ref> به گفته [[شیخ مفید]] (فقیه مشهور شیعه در قرن چهارم قمری) اعتقادات امامیه که با آنها از سایر فرقه‌های شیعی و فرقه‌های اسلامی جدا می‌شوند عبارتند از: | ||
*واجب بودن وجود امام در هر زمان | |||
*واجب بودن نص آشکار در تعیین امام | |||
*واجب بودن [[عصمت]] و کمال برای امامان و دور بودن شخص معصوم از گناه و خطا | |||
*انحصار امامت در فرزندان [[امام حسین (ع)|امام حسین(ع)]] تا [[امام مهدی(ع)]].<ref>اوائل المقالات، ص۳۸.</ref> | |||
مذهب شیعه به دلیل نقش [[امام صادق(ع)]] در رشد و گسترش مبانی دینی و فقهی، شیعه جعفری نیز خوانده می‌شود.<ref>فرهنگ فقه، ج۳، ص۹۵.</ref> | |||
=== زیدیه و اسماعیلیه === | |||
{{اصلی|زیدیه}}[[زیدیه|زيديه]]، امامت را تنها براى على(ع) و امام حسن و امام حسين عليهما السلام مى‌دانند، نه امامان ديگر و به نظر آنان، رهبرى پس از آن بزرگواران از آنِ هر هاشمى است كه قيام مسلّحانه كند و به امامتِ خودش دعوت كند. اسماعيليه نيز امامت را تا امام صادق(ع) قبول دارند و پس از او به امامت فرزندش اسماعيل معتقدند و استمرار آن را در فرزندان او مى‌دانند.<ref>سیمای عقاید شیعه، ص 48</ref> | |||
== شیعیان در مکه و مدینه == | |||
== | === حکومت‌های شیعه === | ||
در دوره هایی از تاریخ اسلام برخی خاندان های شیعی بر مکه و مدینه حکومت کرده اند.<ref>نگاه کنید به: بررسی تاریخی امیران شیعی حرمین شریفین از آغاز تاحکومت آل سعود، ص۳۴-۳۵.</ref> سابقه حاکم شیعه در مکه و مدینه به زمان [[امام علی(ع)]] برمی‌گردد که افرادی مانند [[ابو قَتاده انصاری]] و [[قثم بن عباس]]، از یاران امام علی، به دستور او بر مکه حکومت داشتند.<ref>الاستیعاب، ج۳، ص۱۳۰۴.</ref> | |||
* '''فاطمیانِ''' اسماعیلی مذهب (حکومت: ۲۹۷-۵۶ق) به عنوان حاکمان مصر و شام، بر حرمین نفوذ داشتند و ده‌ها سال به نام آنان در مکه و مدینه، خطبه خوانده می‌شد. | * '''فاطمیانِ''' اسماعیلی مذهب (حکومت: ۲۹۷-۵۶ق) به عنوان حاکمان مصر و شام، مدتی بر حرمین نفوذ داشتند و ده‌ها سال به نام آنان در مکه و مدینه، خطبه خوانده می‌شد. | ||
* '''قَرامَطه'''، به عنوان شیعیان اسماعیلی، مدتی در سال ۳۱۷ قمری بر مکه مسلط شدند. | * '''قَرامَطه'''، به عنوان شیعیان اسماعیلی، مدتی در سال ۳۱۷ قمری بر مکه مسلط شدند. | ||
* '''سادات حسنی''' که از سال ۳۵۸ تا زمان تسلط و آغاز حکومت آل سعود در عربستان (سال ۱۳۴۳ق)، بر مکه، مدینه و [[حجاز|منطقه حجاز]] حکومت می‌کردند که به آنان اشراف حسنی می‌گفتند.<ref>بررسی تاریخی امیران شیعی حرمین شریفین از آغاز تاحکومت آل سعود، ص۳۹.</ref> گفته شده در سال‌های آخر حکومت آنها به مذهب شافعی گرویده بودند.<ref>بررسی تاریخی امیران شیعی حرمین شریفین از آغاز تاحکومت آل سعود، ص۳۴-۳۵.</ref> | * '''سادات حسنی''' که از سال ۳۵۸ تا زمان تسلط و آغاز حکومت آل سعود در عربستان (سال ۱۳۴۳ق)، بر مکه، مدینه و [[حجاز|منطقه حجاز]] حکومت می‌کردند که به آنان اشراف حسنی می‌گفتند.<ref>بررسی تاریخی امیران شیعی حرمین شریفین از آغاز تاحکومت آل سعود، ص۳۹.</ref> گفته شده در سال‌های آخر حکومت آنها به مذهب شافعی گرویده بودند.<ref>بررسی تاریخی امیران شیعی حرمین شریفین از آغاز تاحکومت آل سعود، ص۳۴-۳۵.</ref> | ||