مناسك الحج آیتالله خامنهای (کتاب): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز added Category:کتابهای قرن پانزدهم قمری using HotCat |
||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
* '''مناسك الحج،''' سیدعلی خامنهای، تهران، نشرمشعر، 1426ق. | * '''مناسك الحج،''' سیدعلی خامنهای، تهران، نشرمشعر، 1426ق. | ||
[[رده:کتابهای قرن پانزدهم قمری]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۱۴
مناسک الحج تألیف آیتالله سید علی خامنهای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، رسالهای فقهی است که در ابتدا به زبان عربی منتشر شده و به بیان احکام و آداب مربوط به حج و عمره میپردازد. کتاب در سال 1426ق/2005م، توسط انتشارات مشعر، به چاپ رسیده است. ویراست جدید این کتاب در سال 1393شمسی به زبان فارسی توسط نشرمشعر منتشر شده است.
ساختار[ویرایش | ویرایش مبدأ]
اثر با دیباچهای از مؤلف آغاز میشود و محتوای آن در دو بخش اصلی تنظیم شده است. در ابتدای کتاب، مباحثی درباره «حجةالاسلام» و «حج نیابتی» مطرح میگردد و سپس جزئیات مربوط به اعمال حج و عمره بهتفصیل توضیح داده میشود.[۱]
محتوای کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در دیباچه، نویسنده ابتدا به جایگاه و ارزش معنوی حج اشاره کرده[۱] و پس از آن، به احکام مربوط به انکار وجوب حج و نیز ترککنندگان آن میپردازد.[۲] همچنین اقسام حج، مانند حج واجب، مستحب، نیابتی، تمتع، افراد و قران بیان شده است.[۳]
بخش نخست کتاب، در دو فصل، به تعریف «حجةالاسلام» و «حج نیابتی» اختصاص دارد. شرایط وجوب حجةالاسلام شامل عقل، بلوغ و استطاعت است که استطاعت نیز انواع مالی، بدنی، زمانی و امنیت مسیر را در بر میگیرد[۴]. در خصوص حج نیابتی، برای شخصی که حج بهجای او انجام میشود (منوبعنه)، تنها دو شرط اسلام و یا فوت/عدم توانایی مطرح شده است[۵]. اما برای نایب، شرایط بیشتری همچون بلوغ، عقل، ایمان، آگاهی به مناسک، توانایی انجام صحیح اعمال، نداشتن حج واجب بر ذمه و نبود عذر در ترک بعضی از اعمال ذکر گردیده است[۶].
بخش دوم، که شامل یک مقدمه و دو قسمت است، اعمال حج و عمره را بررسی میکند. در مقدمه این بخش، اقسام حج و عمره توضیح داده میشود؛ از جمله حج تمتع (ویژه کسانی که فاصلهای بیش از حدود ۹۰ کیلومتر از مکه دارند)، عمره تمتع، حج افراد و قران (برای ساکنان مکه یا کمتر از ۹۰ کیلومتری آن) و نیز عمره مفرده.[۷]
اعمال عمره[ویرایش | ویرایش مبدأ]
قسمت نخست از بخش دوم به اعمال عمره پرداخته و در پنج فصل سامان یافته است:
- مواقیت: شامل مساجد و مکانهایی مانند مسجد شجره، وادی عقیق، جحفه، یلملم و قرن المنازل که بهعنوان میقات حاجیان معرفی شدهاند.[۸]
- احرام: بیان احکام نیت، تلبیه، لباس احرام و نیز محرماتی همچون بهرهمندی جنسی، استعمال عطر، نکاح، صید خشکی و….[۹]
- طواف: شامل شرایطی مانند نیت، طهارت، ختنهبودن مردان و پوشش مناسب. همچنین نماز طواف در همین بخش توضیح داده شده است.[۱۰]
- سعی: بیان احکام رفتوآمد میان صفا و مروه که در آن طهارت شرط نمیباشد.[۱۱]
- تقصیر: کوتاهکردن مو، ریش، سبیل یا ناخن که احکام آن در فصل پایانی این بخش ذکر شده است.[۱۲]
اعمال حج[ویرایش | ویرایش مبدأ]
قسمت دوم به اعمال حج اختصاص یافته و در نه فصل تنظیم شده است. برخی از مهمترین مباحث عبارتند از:[۱۳]
- احرام حج و تفاوت آن با احرام عمره که تنها در نیت مشخص میشود.
- وقوف در عرفات و مشعرالحرام (مزدلفه).
- رمی جمره عقبه در روز دهم ذیالحجه.
- قربانی شتر، گاو یا گوسفند در منا.
- حلق یا تقصیر پس از قربانی.
- اعمال مکه (طواف زیارت، نماز آن، سعی، طواف نساء و نماز آن).
- بیتوته در منا در شبهای یازدهم و دوازدهم.
- رمی جمرات سهگانه در روزهای پایانی که نماد دوری از شیطان است.
در انتهای کتاب، مسائل متفرقهای درباره اعمال حج مطرح شده[۱۴] و سپس دعاهای امام حسین(ع)[۱۵] و امام سجاد(ع) در روز عرفه نقل گردیده است.[۱۶]
ویژگیهای نشر[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در پایان نسخه عربی کتاب، فهرست مطالب درج نشده و پاورقیها به توضیح نکات فقهی یا روایی متن پرداختهاند.[۱] ناشر کتاب، نشر مشعر در تهران است که کتاب را در سال 1426قمری/2005میلادی، به چاپ رسانده است. نسخه ترجمه شده فارسی کتاب در پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری در 183صفحه با فهرست فارسی، منتشر شده است.[۱۷] نسخه جدید این کتاب در سال 1393شمسی به زبان فارسی توسط نشرمشعر منتشر شده است.[۱۸]
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ خامنهای، سید علی، مناسک الحج، ص۵.
- ↑ ر.ک: همان، ص6
- ↑ همان، ص7
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص12
- ↑ همان، ص31
- ↑ همان، ص30.
- ↑ همان، ص39-45.
- ↑ همان، ص49-55.
- ↑ همان، ص56-82.
- ↑ همان، ص83-100.
- ↑ همان، ص101-104.
- ↑ همان، ص105-108.
- ↑ همان، ص111-138.
- ↑ همان، ص142.
- ↑ همان، ص181.
- ↑ همان، ص212.
- ↑ کتاب مناسک حج رهبری در پایگاه رسمی لیدر دات آی آر
- ↑ نسخه فارسی مناسک حج.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- مناسك الحج، سیدعلی خامنهای، تهران، نشرمشعر، 1426ق.