چاه کعبه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
 
(۱۱ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:


'''چاه کعبه''' چاهی که [[درون کعبه]] و به‌دست حضرت ابراهیم(ع) کنده شده بود و محلی برای نگهداری هدایایی که به [[کعبه]] می‌شد به شمار می‌رفت.
'''چاه کعبه''' چاهی که [[درون کعبه]] و در ضلع شرقی آن قرار داشت و محلی برای نگهداری هدایایی که به [[کعبه]] می‌شد به شمار می‌رفت.{{کتاب|اسم_فایل=پرونده:مکه در بستر تاریخ.pdf|صفحه=105|متن=مکه در بستر تاریخ، ص۱۰۵.}} گفته شده این چاه به‌دست [[حضرت ابراهیم(ع)]] کنده شده بود.{{کتاب|اسم_فایل=پرونده:مکه در بستر تاریخ.pdf|صفحه=105|متن=مکه در بستر تاریخ، ص۱۰۵.}}


چاه کعبه به وسیله [[حضرت ابراهیم(ع)]] کنده شد. این چاه در ضلع شرقی قرار داشت و محلی برای نگهدای هدایای که به کعبه می‌شد، تلقی می‌گردید.<ref>مکه در بستر تاریخ، ص۱۰۵.</ref>
از چاه درون کعبه در منابع تاریخی کمتر نامی برده شده است.{{کتاب|اسم_فایل=پرونده:مکه در بستر تاریخ.pdf|صفحه=105|متن=مکه در بستر تاریخ، ص۱۰۵.}} وجود این چاه را تا هنگام [[بازسازی کعبه (قریش)|بازسازی ساختمان کعبه]] به وسیله [[قریش]] قطعی دانسته‌اند.<ref name=":0" /> برخی احتمال داده‌اند هنگامی که قریش کف و [[باب الکعبه|در کعبه]] را حدود ۲ متر بالا آورد، این چاه هم از بین رفت.<ref name=":0" />  


بر اساس گزارش ابوالولید ازرقی، تاریخ‌نگار شافعی قرن سوم قمری در کتاب [[اخبار مکه (ازرقی)|اخبار مکه]]، در ته چاه ماری به عنوان نگهبان هدایای کعبه زندگی می‌کرد و حدود ۵۰۰ سال زندگی کرد و در سال ۳۵ عام الفیل عقابی آن را ربود و به کوه اجیاد الصغیر برد. به گفته وی، دزدان هدایای داخل چاه را سرقت کردند.<ref>اخبار مکه و ما جاء‌ فیها من الاثار، ج۱، ص۲۴۲.</ref>
در نقلی آمده که هنگام فتح مکه، حدود هفتاد هزار اوقیه طلا<ref group="یادداشت">اوقیه وزنه‌ای معادل هفت مثقال است. (لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه اوقیه)</ref> در این چاه موجود بود؛ ولی [[پیامبر(ص)]] در جنگ حنین که بعد از فتح مکه بود، از آن استفاده نکرد.<ref>اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۲۴۶.</ref>


در تاریخ، از این چاه کم‌تر نامی برده شده و عمر و طول و عرض آن شناسانده نشده است.<ref>مکه در بستر تاریخ، ص۱۰۵.</ref> البته وجود این چاه را تا هنگام بازسازی ساختمان کعبه به وسیله قریش در سال ۳۵ بعثت قطعی دانسته‌اند. برخی احتمال داده‌اند در این سال که قریش کف و در کعبه را حدود ۲ متر بالا آورد، این چاه هم از بین رفت. گفته می‌شود در زمان جرهم، نگهبان چاه قصد دزدی از آن را داشت که سنگی بر او فرود آمد و او راکشت و از آن به بعد، به آن چاه «اخسف» (غایب کننده در زمین) گفتد.<ref>المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، ج۶، ص۲۵۲؛ اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۲۴۴.</ref>
گفته شده در زمان [[جرهم|قبیله جُرْهُم‌]]، نگهبان چاه قصد دزدی از آن را داشت که سنگی بر او فرود آمد و او را کشت و از آن به بعد، به آن چاه «اخسف؛ غایب کننده در زمین» گفتند.<ref name=":0">المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، ج۶، ص۲۵۲؛ اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۲۴۴.</ref> بر اساس گزارش ابوالولید ازرقی تاریخ‌نگار [[مذهب شافعی|شافعی]] قرن سوم قمری در کتاب [[اخبار مکه (ازرقی)|اخبار مکه]]، ماری به عنوان نگهبانِ هدایای کعبه در ته چاه زندگی می‌کرد، که پس از عمر طولانیِ پانصد ساله، در سال ۳۵ عام‌الفیل عقابی آن را ربود و به کوه اجیاد الصغیر برد. به گفته وی، دزدان هدایای داخل چاه را سرقت کردند.<ref>اخبار مکه و ما جاء‌ فیها من الاثار، ج۱، ص۲۴۲.</ref>


در نقلی آمده که هنگام فتح مکه، حدود هفتاد هزار اوقیه طلا در این چاه موجود بود که پیامبر(ص) در جنگ جنین که بعد از فتح مکه بود، از آن استفاده نکرد.<ref>اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۲۴۶.</ref>
== جستارهای وابسته ==
 
* [[درون کعبه]]


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۱۷: خط ۱۹:
{{برگرفتگی
{{برگرفتگی
| پیش از لینک = کتاب
| پیش از لینک = کتاب
| منبع = مکه در بستر تاریخ
| منبع = مکه در بستر تاریخ،
| پس از لینک = نعمت‌الله صفری فروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶ش
| پس از لینک = نعمت‌الله صفری فروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶ش
| لینک = https://wikihaj.com/view/پرونده:مکه_در_بستر_تاریخ.pdf
| لینک = https://wikihaj.com/view/پرونده:مکه_در_بستر_تاریخ.pdf
}}
}}
* '''اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار'''، ابوالولید محمد بن عبدالله بن احمد ازرقی، تحقیق رشدی صالح ملحس، منشورات شریف رضی، قم، ۱۴۰۳ق.
* '''المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام'''، جواد علی، مکتبة النهضة، بغداد، ۱۹۷۰م.
{{پایان}}
{{پایان}}
[[رده:کعبه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۵۵

چاه کعبه چاهی که درون کعبه و در ضلع شرقی آن قرار داشت و محلی برای نگهداری هدایایی که به کعبه می‌شد به شمار می‌رفت.[۱] گفته شده این چاه به‌دست حضرت ابراهیم(ع) کنده شده بود.[۲]

از چاه درون کعبه در منابع تاریخی کمتر نامی برده شده است.[۳] وجود این چاه را تا هنگام بازسازی ساختمان کعبه به وسیله قریش قطعی دانسته‌اند.[۴] برخی احتمال داده‌اند هنگامی که قریش کف و در کعبه را حدود ۲ متر بالا آورد، این چاه هم از بین رفت.[۴]

در نقلی آمده که هنگام فتح مکه، حدود هفتاد هزار اوقیه طلا[یادداشت ۱] در این چاه موجود بود؛ ولی پیامبر(ص) در جنگ حنین که بعد از فتح مکه بود، از آن استفاده نکرد.[۵]

گفته شده در زمان قبیله جُرْهُم‌، نگهبان چاه قصد دزدی از آن را داشت که سنگی بر او فرود آمد و او را کشت و از آن به بعد، به آن چاه «اخسف؛ غایب کننده در زمین» گفتند.[۴] بر اساس گزارش ابوالولید ازرقی تاریخ‌نگار شافعی قرن سوم قمری در کتاب اخبار مکه، ماری به عنوان نگهبانِ هدایای کعبه در ته چاه زندگی می‌کرد، که پس از عمر طولانیِ پانصد ساله، در سال ۳۵ عام‌الفیل عقابی آن را ربود و به کوه اجیاد الصغیر برد. به گفته وی، دزدان هدایای داخل چاه را سرقت کردند.[۶]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. مکه در بستر تاریخ، ص۱۰۵.
  2. مکه در بستر تاریخ، ص۱۰۵.
  3. مکه در بستر تاریخ، ص۱۰۵.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، ج۶، ص۲۵۲؛ اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۲۴۴.
  5. اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۲۴۶.
  6. اخبار مکه و ما جاء‌ فیها من الاثار، ج۱، ص۲۴۲.
  1. اوقیه وزنه‌ای معادل هفت مثقال است. (لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه اوقیه)

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مقاله برگرفته از کتاب مکه در بستر تاریخ، نعمت‌الله صفری فروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶ش است.
  • اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ابوالولید محمد بن عبدالله بن احمد ازرقی، تحقیق رشدی صالح ملحس، منشورات شریف رضی، قم، ۱۴۰۳ق.
  • المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، جواد علی، مکتبة النهضة، بغداد، ۱۹۷۰م.