|
|
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| '''موسوعه رد شبهات جلد بیست و دوم؛ امام حسن و امام حسین (شبهات عصمت)'''، دلائل عصمت این امامان را عنوان کرده و به شبهاتی که درباره آن مطرح است پاسخ می‌دهد.
| |
|
| |
| این کتاب به نویسندگی حسن اکبری در چهار فصل تدوین شده است.
| |
| {{جعبه اطلاعات کتاب | | {{جعبه اطلاعات کتاب |
| | تصویر = موسوعه رد شبهات جلد 22.jpg|File.png|270px|thumb|left | | | تصویر = موسوعه رد شبهات جلد 22.jpg|File.png|270px|thumb|left |
| خط ۱۲: |
خط ۹: |
| | تاریخ نگارش = | | | تاریخ نگارش = |
| | ویراستار = | | | ویراستار = |
| | موضوع = | | | موضوع = پاسخ به شبهات درباره عصمت ائمه |
| | سبک = | | | سبک = |
| | زبان = | | | زبان = فارسی |
| | تعداد جلد = | | | تعداد جلد = ۱ |
| | صفحه = 193 | | | صفحه = 193 |
| | قطع = | | | قطع = |
| خط ۲۴: |
خط ۲۱: |
| | ترجمه به = | | | ترجمه به = |
| | شمارگان = | | | شمارگان = |
| | شابک = | | | شابک = 9789645409805 |
| | مجموعه = | | | مجموعه = موسوعه رد شبهات جلد ۲۲ |
| | نوع رسانه = | | | نوع رسانه = |
| | تصویرگر = | | | تصویرگر = |
| | نسخه الکترونیکی = | | | نسخه الکترونیکی = |
| | رده‌بندی کنگره = | | | رده‌بندی کنگره = BP27/3 |
| | رده‌بندی دیویی = | | | رده‌بندی دیویی = 297/43 |
| | سایر مشخصات = | | | سایر مشخصات = |
| }} | | }} |
| | '''جلد بیست و یکم موسوعه رد شبهات،''' با عنوان فرعی '''امام حسن و امام حسین (شبهات عصمت)'''، تعدادی از شبهاتی را که درباره [[عصمت]] امام حسن(ع) و [[امام حسین (ع)|امام حسین(ع)]] مطرح شده است پاسخ می‌دهد. |
|
| |
|
| ==فصل اول: مفهوم شناسی و ضرورت موضوع== | | == محتوای کتاب == |
| در این فصل نویسنده ابتدا معنای لغوی [[عصمت]]: منع، بازداشتن،...و سپس مفهوم آن را که متکلمان مسلمان براساس معنای لغوی عصمت، مصون بودن پیامبران و ائمه از گناه را بیان می‌کنند، مورد بررسی قرار می‌دهد.
| | کتاب چهار فصل دارد. فصل اول و دوم کتاب به بررسی مفهوم عصمت و انواع عصمت امام در اندیشه شیعی پرداخته است. و شواهدی از قرآن و احادیثی از پیامبر در اثبات عصمت این دو امام طرح شده است.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 27- 71</ref> فصل سوم «نقد شبهات عصمت امام حسن(ع)» است و فصل چهارم «نقد شبهات عصمت امام حسین(ع)». |
| | |
| ==فصل دوم: بررسی عصمت در اندیشه اسلامی==
| |
| این فصل، انواع عصمت امام: عصمت در شناخت معارف و احکام الهی، عصمت در شناخت مسائل شرعی، عصمت در شناخت مصالح جامعه اسلامی به منزله رهبر، عصمت در تبیین احکام شریعت و عصمت عملی مورد بررسی قرار می‌گیرد و دلایل عقلی و نقلی بر معصومیت ائمه مطرح می‌شود.
| |
| | |
| در ادامه این بخش عصمت [[امام حسن مجتبی|امام حسن]] و [[امام حسین (ع)|امام حسین]] مورد بحث قرار گرفته و ذیل آیاتی نظیر [[آیه تطهیر]] و احادیثی از [[پیامبر]] که آن‌ها را نفس خود و سرور جوانان بهشت دانسته، بر عصمت این دو امام تأکید می‌ورزد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 27- 71</ref>
| |
| | |
| ==فصل سوم: نقد شبهات عصمت امام حسن(ع)==
| |
| در این فصل نویسنده به شبهاتی که در کتاب [[الامه و النص]] مطرح شده است پاسخ می‌دهد.
| |
| | |
| 6 شبهه درباره عصمت امام حسن مطرح و پاسخ آن‌ها داده می‌شود:
| |
| | |
| '''شبهه اول: نهی حضرت علی (ع)، از مثله کردن قاتل خویش'''
| |
| | |
| نویسنده اساس این شبهه را بر اساس روایات نامعتبر دانسته<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 77-78</ref> و بنا بر بعضی از منابع این عمل را به [[عبدالله بن جعفر]] و نیز خشم برافروخته مردم در مجازات قاتل علی (ع) مربوط می‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 80-81</ref>
| |
| | |
| همچنین توصیه [[امام علی]] در مورد قصاص قاتل خود، تأکید وی در برحذر داشتن کشتارهای خونین بعد قتل چنان‌که در میان اعراب رایج بود دانسته<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 76</ref> و عمل امام حسن را در اعدام و گردن زدن قاتل پدرش، حق شرعی وی دانسته و در واقع نویسنده توصیه امام علی را از باب استحباب دانسته و وجوب آن را لازم‌الاجرا نمی‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 78</ref>
| |
| | |
| بدین ترتیب نویسنده معتقد است، عمل [[قصاص]] که با گردن زدن [[ابن ملجم]] اتفاق افتاده، و نه مثله کردن وسوزاندن وی، که اساس آن محل تردید است، دلیلی برای نداشتن عصمت امام حسن نمی‌تواند باشد.
| |
| | |
| '''شبهه دوم: گریه بر خطاهای خود'''
| |
| | |
| در این قسمت به وصیت امام علی به امام حسن مبنی براین‌که «بر گناهان خود گریه کن»، اشاره شده است.
| |
| | |
| شبهه‌ای که مطرح شده این است که اگر امام علی به امام حسن می‌گوید از گناهان خود [[استغفار]] کند و در خلوت خود بگرید، دلیل بر عدم عصمت امام حسن خواهدبود.
| |
| | |
| نویسنده در پاسخ خود این مطلب را عنوان می‌کند که وصیت به صورت کلی بیان شده و تمام حاضران در جمع که سایر فرزندان امام علی نیز بودند را شامل می‌شده است و به این معنا نبوده که امام حسن مخاطب خاص این سخنان باشد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 82</ref>
| |
| | |
| مسأله دیگری که نویسنده به آن پرداخته، بیان آیاتی از قرآن است که در آن‌ها خداوند پیامبر را در دوری جستن از گناه هشدار می‌دهد و برحذر می‌دارد. بر همین اساس نویسنده این نتیجه را بیان می‌کند که طلب استغفار و گریه همیشه مستلزم ارتکاب گناه نیست و معنای استغفار برای معصوم چیزی مجزا از مفهوم استغفار برای سایر بندگان است.
| |
| | |
| همان‌طور که مسلمانان عصمت پیامبر را با آیات مذکور قبول دارند، این توصیه‌های اخلاقی برای امام حسن نیز نمی‌تواند مانع از عصمت وی باشد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 83</ref>
| |
| | |
| '''شبهه سوم: طلب مغفرت امیرالمؤمنین برای امام حسن'''
| |
| | |
| این قسمت به عسل خوردن امام حسن از سهم [[بیت‌المال]]، بدون اجازه، اشاره دارد که امام علی(ع)، به امام حسن گفت بخاطر این عمل استغفار کن.
| |
| | |
| نویسنده اصل این روایت را محل تردید می‌داند چراکه تنها در [[مناقب ابن شهرآشوب]] آمده است و به این نکته اشاره می‌کند که چرا امام علی(ع) که مظهر عدالت بود امام حسن را به‌واسطه این کار تنبیه نکرد. بنابراین نویسنده روایت را از اساس صحیح نمی‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 86-87</ref>
| |
| | |
| '''شبهه چهارم: مطلاق بودن امام حسن'''
| |
| | |
| این بخش به شبهه‌ای که در مورد تعدد زوجات و طلاق‌های امام حسن مطرح است، پرداخته‌است.
| |
| | |
| نویسنده در پاسخ این شبهه این نکته را یادآور می‌شود که امام حسن فرد شناخته‌شده‌ای بود و بایستی ازدواج‌های وی در منابع ثبت می‌شد اما تاریخ تنها از 12 و یا 18 زن نام می‌برد و 3 طلاق را ذکرمی‌کند. از این رو سند روایاتی که اعدادی چون 70 یا 250 زن برای امام حسن را ذکر می‌کنند، بی‌اساس می‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 98-99</ref> و به حدیث پیامبر که امام حسن را سرور جوانان بهشت خطاب قرارداده بود استناد می‌کند و صفت مطلاق را بودن را برای کسی بعید می‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 96-98</ref>
| |
| | |
| '''شبهه پنجم: شک امام حسن در صدور حکم'''
| |
|
| |
|
| در این قسمت، مربوط به روایتی است که امام حسن در بیان حکمی درستی آن را از لطف خدا و امام علی و نادرستی احتمالی آن را به خود نسبت می‌دهد. | | ==نقد شبهات عصمت امام حسن(ع)== |
| | در فصل سوم کتاب، به شبهاتی که در رد عصمت [[امام حسن]] در کتاب ''الامه و النص'' مطرح شده است پاسخ داده می‌شود. |
|
| |
|
| نویسنده این رویکرد امام حسن را تواضع نسبت به امام علی می‌داند.
| | این شبهات به شرح زیر است: |
|
| |
|
| در وهله بعد نویسنده امام معصوم را چونان سایر بندگان، ممکن الخطا می‌داند، اما عدم وقوع خطا و گناه از سوی وی را از عنایت و لطف خداوند می‌داند که شامل انبیا نیز می‌شود.
| | '''شیوه قتل ابن ملجم''' |
|
| |
|
| '''شبهه ششم: بیعت یا صلح با معاویه'''
| | در حالی که [[امام علی]] وصیت کرده بودند یک ضربت بیشتر به قاتل نزنید، امام حسن، بعد از گردن زدن ابن ملجم جسدش را در اختیار افرادی قرار داد که آتش بزنند. نویسنده اساس این شبهه را بر اساس روایات نامعتبر دانسته<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 77-78</ref> و بنا بر بعضی از منابع این عمل را به [[عبدالله بن جعفر]] و نیز خشم برافروخته مردم در مجازات قاتل علی (ع) مربوط می‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 80-81</ref> |
|
| |
|
| در این قسمت، [[بیعت]] امام حسن با [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه]] که بیعت با [[طاغوت]] بوده و در نتیجه عملی گناه بشمار می‌رفته، در رد معصومیت امام حسن مطرح شده‌است.
| | '''گریه امام حسن بر خطاهای خود''' |
|
| |
|
| نویسنده در ابتدا مفهوم بیعت و صلح را جدا دانسته و بیان منابع مختلف، از جمله [[شیخ صدوق]] و [[مرتضی انصاری|شیخ مرتضی]] را در این مورد بررسی کرده است.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 113-120</ref>
| | امام علی به امام حسن وصیت می‌کند که در خلوت بر گناهان خود گریه کن. گفته شده است که این توصیه به معنای عدم عصمت امام حسن است. |
|
| |
|
| او تصریح می‌کند که امام با معاویه صلح کرده و نه بیعت، چنان‌که بیعت با شرط گذاشتن همراه نیست و امام حسن به هنگام صلح، شروطی را تعیین نمود.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 130</ref>
| | به نظر نویسنده این وصیت به صورت کلی بیان شده و امام حسن تنها مخاطب آن نیست.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 82</ref> از سوی دیگر در [[قرآن]] هم خداوند پیامبر را به دوری جستن از گناه توصیه می‌کند. از این رو طلب [[استغفار]] به معنای این نیست که قبلا گناهی مرتکب شده است و معنای استغفار برای معصوم چیزی مجزا از مفهوم استغفار برای سایر بندگان است.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 83</ref> |
|
| |
|
| همچنین نویسنده، سخنان امام حسن را مورد توجه قرار می‌دهد که همواره حکومت [[بنی‌امیه|بنی امیه]] را مانع آسایش امت اسلامی دانسته و [[خلیفه]] را کسی معرفی می‌کند که سیره پیامبر را عملی نماید و [[اهل بیت]] را سزاوارترین می‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 120-121</ref>
| | '''عسل خوردن از سهم بیت‌المال''' |
|
| |
|
| نویسنده تلاش‌های معاویه برای تحریف حقیقت و اعتراضات امام حسن به اعمال معاویه را نیز در این زمینه مورد توجه قرار می‌دهد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 131</ref>
| | بنابر روایتی، یک بار امام حسن، بدون اجازه از سهم [[بیت‌المال]]، مقداری عسل خورد و امام علی(ع) به او فرمان داد که استغفار کند. نویسنده اصل این روایت را که تنها در [[مناقب ابن شهرآشوب]] آمده است مورد تردید می‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 86-87</ref> |
|
| |
|
| ==فصل چهارم: نقد شبهات عصمت امام حسین(ع)==
| | '''مطلاق بودن امام حسن''' |
| در این فصل، 5 شبهه مطرح و به آن‌ها پاسخ داده می‌شود:
| |
|
| |
|
| '''شبهه اول: نهی از مبارزه‌طلبی امام حسین'''
| | گفته شده است که امام حسن زیاد ازدواج می‌کرد و زیاد طلاق می‌‌داد و این با ادعای عصمت آن حضرت سازگار نیست. نویسنده در این بخش روایاتی را که چنین رفتاری از امام را گزارش کرده‌اند بررسی کرده و سند روایات را ضعیف می‌داند. به اعتقاد نویسنده از آنجا که امام حسن فرد شناخته‌شده‌ای بود، بایستی ازدواج‌های وی در منابع تاریخی ثبت می‌شد اما تاریخ تنها از 12 و یا 18 زن نام می‌برد و 3 طلاق را ذکر می‌کند. از این رو روایاتی که اعدادی چون 70 یا 250 زن برای امام حسن را ذکر می‌کنند، بی‌اساس است.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 98-99</ref> |
|
| |
|
| این قسمت به یکی از جنگ‌های دوران امام علی اشاره دارد که در آن امام حسین، حریف را به مبارزه طلبید و امام علی، امام حسین را از این کار برحذر داشت و آن عمل را ظلم نامید، بنابراین امام حسین مرتکب گناه شده و عصمت ندارد.
| | '''شک امام حسن در صدور حکم''' |
|
| |
|
| نویسنده اولا در اصالت روایت تردید می‌کند و سپس احکام شرعی که در پس این واقعه از سوی فقهای [[شیعه]] اعلام شده را مورد بررسی قرارداده، برخی علما، مبارزه طلبی بدون اذن امام را جایز نداسته و برخی آن را مکروه دانسته‌اند، وهیچ یک از دو گناه محسوب نمی‌شود.
| | بنابر روایتی، امام حسن در بیان حکمی، درستی آن را از لطف خدا و امام علی و نادرستی احتمالی آن را به خود نسبت می‌دهد. نویسنده این رویکرد امام حسن را تواضع نسبت به امام علی می‌داند. نویسنده همچنین بر آن است که امام معصوم چونان سایر بندگان، ممکن الخطا است، اما عدم وقوع خطا و گناه از سوی وی از عنایت و لطف خداوند است. |
|
| |
|
| نویسنده حتی این مطلب را ذکر می‌کند که امام علی(ع)، برای حفاظت از امام حسن و امام حسین چنان‌که ائمه پسین جامعه خواهند بود، آن‌ها را از مبارزه‌طلبی نهی کرده‌است.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 133-136</ref>
| | '''بیعت یا صلح با معاویه''' |
|
| |
|
| '''شبهه دوم: تقابل و اختلاف امام حسین با امام حسن'''
| | آیا بیعت امام حسن با [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه]] که بیعت با طاغوت و گناه است، نشانه‌ای بر رد عصمت آن حضرت نیست؟ |
|
| |
|
| نویسنده در پاسخ به این شبهه، روایاتی از این دست را محل تردید دانسته و سندیت آن‌ها را تأیید نمی‌کند. | | نویسنده در ابتدا به تفاوت دو مفهوم بیعت و صلح بر اساس آثار [[شیخ صدوق]] و [[مرتضی انصاری|شیخ مرتضی]] پرداخته است.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 113-120</ref> سپس عنوان می‌کند امام با معاویه صلح کرد و نه بیعت، چنان‌که بیعت با شرط گذاشتن همراه نیست و امام حسن به هنگام صلح، شروطی را تعیین نمود.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 130</ref> |
|
| |
|
| همچنین مواردی که امام حسین در مقام اطاعت از امام خود یعنی امام حسن بوده را یادآور می‌شود. نویسنده این نکته را نیز بیان می‌کند که بسیاری از این روایات از جعلیات تاریخ بوده تا روایت معروف پیامبر درباره امام حسن و حسین «الحسن و الحسین امامان قاما او قعدا» را مخدوش کنند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 137-159</ref>
| | ==نقد شبهات عصمت امام حسین(ع)== |
| | در این فصل، 5 شبهه درباره عصمت [[امام حسین (ع)|امام حسین]] مطرح و به آن‌ها پاسخ داده می‌شود: |
|
| |
|
| '''شبهه سوم: سرزنش امام حسین توسط امام حسن''' | | '''نهی از مبارزه‌طلبی امام حسین''' |
|
| |
|
| این بخش، به نامه‌ای از امام حسن به امام حسین اشاره دارد که امام حسن، برادر خود را بخاطر بخشش به شعرا مورد سرزنش قرار داده و امام حسین نیز در جواب صرف دارایی برای حفظ آبرو را دلیل این عمل عنوان می‌کند. | | این قسمت به یکی از جنگ‌های دوران امام علی اشاره دارد که در آن امام حسین، حریف را به مبارزه طلبید و امام علی، امام حسین را از این کار برحذر داشت. نویسنده اولا در اصالت روایت تردید می‌کند و سپس احکام شرعی که در پس این واقعه از سوی فقهای [[شیعه]] اعلام شده را مورد بررسی قرارداده، برخی علما، مبارزه طلبی بدون اذن امام را جایز ندانسته و برخی آن را مکروه دانسته‌اند، و هیچ یک از این دو گناه محسوب نمی‌شود. |
|
| |
|
| نویسنده ذکر این روایت را تنها در [[کشف الغمه]] دانسته و آن را روایتی معتبر نمی‌داند. همچنین اشاره می‌کند متن نامه در جایی نیامده و راوی برداشت خود را ذکر کرده است.
| | '''تقابل و اختلاف امام حسین با امام حسن''' |
|
| |
|
| نویسنده حتی در صورت صحت نامه نیز، نامه امام حسن را نه به قصد سرزنش بلکه فراهم کردن بستری برای عنوان شدن قصد امام حسین از این کار می‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 160</ref> | | نویسنده در پاسخ به این شبهه، روایاتی از این دست را محل تردید دانسته و سندیت آن‌ها را تأیید نمی‌کند. همچنین مواردی که امام حسین در مقام اطاعت از امام خود یعنی امام حسن بوده را یادآور می‌شود. |
|
| |
|
| '''شبهه چهارم: عمل نکردن به وصیت امام حسن''' | | '''سرزنش امام حسین توسط امام حسن''' |
|
| |
|
| این بخش به وصیت امام حسن اختصاص دارد که تأکید کرده بود برای خاکسپاری وی نزاع و خونریزی اتفاق نیفتد. | | این بخش، به نامه‌ای از امام حسن به امام حسین اشاره دارد که امام حسن، برادر خود را بخاطر بخشش به شعرا مورد سرزنش قرار داده و امام حسین نیز در جواب صرف دارایی برای حفظ آبرو را دلیل این عمل عنوان می‌کند. نویسنده ذکر این روایت را تنها در [[کشف الغمه]] دانسته و آن را روایتی معتبر نمی‌داند. همچنین اشاره می‌کند متن نامه در جایی نیامده و راوی برداشت خود را ذکر کرده است. به نظر نویسنده حتی در صورت صحت نامه نیز، نامه امام حسن، نه به قصد سرزنش بلکه فراهم کردن بستری برای عنوان شدن قصد امام حسین از این کار بوده است.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 160</ref> |
|
| |
|
| نویسنده با ذکر روایات مختلف از کیفیت تشییع امام حسن، روی دادن جنگ و نزاع از سوی امام حسین را رد می‌کند و یادآور می‌شود [[مروان بن حکم|مروان]] و [[عایشه]] از دفن امام حسن در کنار پیامبر ممانعت به‌عمل آوردند و امام حسین بدون درگیری امام حسن را طبق وصیتش در بقیع به خاک سپرد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 161-170</ref>
| | '''عمل نکردن به وصیت امام حسن''' |
|
| |
|
| '''شبهه پنجم: درخواست بیعت با یزید'''
| | شبهه‌ای طرح شده با این مضمون که امام حسن به برادرش وصیت کرده بود که برای خاکسپاری وی نزاع و خونریزی اتفاق نیفتد اما امام حسین(ع) با کسانی که او را از دفن امام حسن در جوار پیامبر منع کردند،درگیر شد. نویسنده با ذکر روایات مختلف از کیفیت تشییع امام حسن، روی دادن جنگ و نزاع از سوی امام حسین را رد می‌کند و یادآور می‌شود [[مروان بن حکم|مروان]] و [[عایشه]] از دفن امام حسن در کنار پیامبر ممانعت به‌عمل آوردند و امام حسین بدون درگیری امام حسن را طبق وصیتش در بقیع به خاک سپرد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 161-170</ref> |
|
| |
|
| در این بخش نویسنده، عدم بیعت امام حسین با یزید را امری روشن می‌داند و به روایاتی از دشمنان امام حسین نیز استناد می‌کند که امام هرگز قصد بیعت با یزید را نداشته است.
| | '''درخواست بیعت با یزید''' |
|
| |
|
| همچنین به موردی از نامه [[عمربن سعد]] اشاره می‌کند که گفته شده امام در بندی از آن گفته نزد [[یزید بن معاویه|یزید]] خواهد رفت و با وی بیعت خواهد کرد.
| | بنابر یک روایت، امام حسین(ع) در آخرین لحظات پیشنهاد داد که با یزید که فاسق بود صلح و سازش کند. نویسنده، در پاسخ به این شبهه، با بررسی روایات تاریخی، عدم بیعت امام حسین با یزید را امری روشن می‌داند و به روایاتی از دشمنان امام حسین نیز استناد می‌کند که امام هرگز قصد بیعت با یزید را نداشته است. |
|
| |
|
| نویسنده این مورد را صحیح نمی‌داند و به سخن [[شمربن ذی الجوشن|شمر]] به [[عبیدالله ابن زیاد|ابن زیاد]] اشاره می‌کند که اگر امام حسین را در این مرحله رها کنی او با قوایی بیشتر برای جنگ بازخواهد گشت. و این‌طور نتیجه می‌گیرد که امام هرگز سازش و بیعت با یزید را قبول نمی‌کرده است.
| | ==اطلاعات ناشر== |
| | | این کتاب در 193 صفحه و توسط پژوهشکده حج و زیارت در بهار 1401 به‌وسیله نشر مشعر به چاپ رسیده است. |
| چنان‌که امام حسین همواره هدف خود را امر به معروف و نهی از منکر و مبارزه با حکومت فاسق یزید عنوان می‌کرد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 170-176</ref>
| |
|
| |
|
| ==پانویس== | | ==پانویس== |
| {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
| | |
| | [[رده:کتاب‌های پژوهشکده حج و زیارت در سال ۱۴۰۱]] |
