بازسازی مسجدالنبی (دوره عثمانی): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۴: خط ۲۴:
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (سلیمان قانونی)}}اولین بازسازی دوره عثمانی در زمان سلیمان قانونی صورت گرفت. مهمترین اقدامات این دوره بدین شرح است:
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (سلیمان قانونی)}}اولین بازسازی دوره عثمانی در زمان سلیمان قانونی صورت گرفت. مهمترین اقدامات این دوره بدین شرح است:


* بازسازی [[باب الرحمه]] و [[باب النسا]]<ref>مدینه منوره، ص 110</ref>
* بازسازی [[باب الرحمه]] و [[باب النسا]]<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=88 المدینه المنوره، ص88]</ref>
* تخریب مناره سنجاریه و بازسازی و تجدید آن با مناره ملقب به سلیمانیه<ref>مدینه منوره، ص 110</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 149</ref>
* تخریب مناره سنجاریه و بازسازی و تجدید آن با مناره ملقب به سلیمانیه<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=88 المدینه المنوره، ص88]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=133 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 133]</ref>
* مرمت [[گنبد]] روی قبر <ref>مدینه منوره، ص 110</ref>و ایجاد چندین گنبد در سقف قسمت غربی<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 150</ref>
* مرمت [[گنبد]] روی قبر <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref>و ایجاد چندین گنبد در سقف قسمت غربی<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=135 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 135]</ref>
* ایجاد گنبدهای کوچک روی سقف قسمت غربی
* قرارگرفتن نماد هلالی بر روی [[گلدسته|مناره‌]]<nowiki/>ها، گنبد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref> و [[منبر پیامبر|منبر]] <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=134 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 134]</ref>
* قرارگرفتن نماد هلالی بر روی [[گلدسته|مناره‌]]<nowiki/>ها، گنبد<ref>مدینه منوره، ص 110</ref> و منبر <ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 159</ref>
* بازسازی دیوار غربی<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=134 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 134]</ref>
* بازسازی دیوار غربی<ref>مدینه منوره، ص 110</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 150</ref>
* ایجاد محراب حنفی موسوم به محراب سلیمانی<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=88 المدینه المنوره، ص88]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=134 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 134]</ref>
* ایجاد محراب حنفی موسوم به محراب سلیمانی<ref>مدینه منوره، ص 110</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 150</ref>


==سلیم بن سلیمان (82-974ه/74-1566م)==
==سلیم بن سلیمان (82-974ه/74-1566م)==
در زمان سلیم، برخی از اقدامات اصلاحی پدرش سلیمان قانونی تکمیل شد. چنان‌چه از وجود اسم او در داخل غرب منبر، مشهود است، مرمت سقف‌ها دراین زمان در دستور کار قرار داشته‌است.<ref>مدینه منوره، ص 111</ref>
در زمان سلیم، برخی از اقدامات اصلاحی پدرش سلیمان قانونی تکمیل شد. چنان‌چه از وجود اسم او در داخل غرب منبر، مشهود است، مرمت سقف‌ها دراین زمان در دستور کار قرار داشته‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref>


==مراد سوم ( 1003-982ه/95-1574م)==
==مراد سوم ( 1003-982ه/95-1574م)==
خط ۴۰: خط ۳۹:
در سال 998ه.ق منبری مرمری و نوساز در مسجد قرارگرفت.
در سال 998ه.ق منبری مرمری و نوساز در مسجد قرارگرفت.


در سال 999ه.ق [[روضه شریفه]] بازسازی شد.<ref>مدینه منوره، ص 111</ref>
در سال 999ه.ق [[روضه شریفه]] بازسازی شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref>


==احمد اول (26-1021ه/17-1603م)==
==احمد اول (26-1021ه/17-1603م)==
در دوره احمد اول و در سال 1026ه.ق در جهت جنوبی مسجد [[مقصوره‌]]<nowiki/>ای قرارگرفت.
در دوره احمد اول و در سال 1026ه.ق در جهت جنوبی مسجد مقصوره‌ای قرارگرفت.


همچنین لوحی نقره‌ای به مسجد اهدا شد.<ref>مدینه منوره، ص 111</ref>
همچنین لوحی نقره‌ای به مسجد اهدا شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref>


==مراد چهارم (1032-1049ه/1623-1640م)==
==مراد چهارم (1032-1049ه/1623-1640م)==
خط ۵۲: خط ۵۱:
بنابراین سه رواق برای سایبان در سمت قبله، آن‌جا که در کنار صحن بود، اضافه شد.
بنابراین سه رواق برای سایبان در سمت قبله، آن‌جا که در کنار صحن بود، اضافه شد.


این سقف پس از پایان تعمیرات مرتفع‌تر سقف مسجد در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|قایتبای]]، [[بازسازی مسجدالنبی (سلیمان قانونی)|سلیمان قانونی]] و مراد سوم بود.
این سقف پس از پایان تعمیرات مرتفع‌تر از سقف مسجد در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|قایتبای]]، [[بازسازی مسجدالنبی (سلیمان قانونی)|سلیمان قانونی]] و مراد سوم بود.


مسئول این تعمیرات والی مصر بود و کارگران مورد نیاز را از [[مصر]] به [[مدینه]] اعزام کرد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 152-153</ref>
مسئول این تعمیرات والی مصر بود و کارگران مورد نیاز را از [[مصر]] به [[مدینه]] اعزام کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=137 عمارة و توسعه المسجدالنبوی، ص 137]</ref>


==محمد چهارم (1058-1099ه/1648-1687م)==
==محمد چهارم (1058-1099ه/1648-1687م)==
خط ۶۱: خط ۶۰:
همچنین مناره [[باب السلام (ابهام‌زدایی)|باب السلام]] که در سال 706ه.ق بنا شده بود، به علت فرسودگی در این دوره بازسازی شد.
همچنین مناره [[باب السلام (ابهام‌زدایی)|باب السلام]] که در سال 706ه.ق بنا شده بود، به علت فرسودگی در این دوره بازسازی شد.


احمد پاشا، والی مصر مسئول این اقدامات شد و مصالح و نقدینگی مورد نیاز را تأمین نمود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 153</ref>
احمد پاشا، والی مصر مسئول این اقدامات شد و مصالح و نقدینگی مورد نیاز را تأمین نمود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=139 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 139]</ref>


==مصطفی دوم (15-1106ه/1703-1695م)==
==مصطفی دوم (15-1106ه/1703-1695م)==
در این دوره و در سال 111ه.ق منطقه روضه شریفه بازسازی شد.<ref>مدینه منوره، ص 110-111</ref>
در این دوره و در سال 111ه.ق منطقه روضه شریفه بازسازی شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref>


همچنین اصلاحاتی در سقف و سایر نقاط مسجد انجام گرفت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 153</ref>
همچنین اصلاحاتی در سقف و سایر نقاط مسجد انجام گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=139 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 139]</ref>


==احمد سوم (1115-1143ه/1703-1730م)==
==احمد سوم (1115-1143ه/1703-1730م)==
در این دوره و در سال 1133ه.ق، سقف سایبان غربی بازسازی شد.  
در این دوره و در سال 1133ه.ق، سقف سایبان غربی بازسازی شد.  


به‌طوری‌که 12 ستون آن در حال نابودی بود و بازسازی را ملزم کرده‌بود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 154</ref>
به‌طوری‌که 12 ستون آن در حال نابودی بود و بازسازی را ملزم کرده‌بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=139 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 139]</ref>


غرفه نبوی نیز در این زمان مرمت شد.<ref>مدینه منوره، ص 112</ref>
غرفه نبوی نیز در این زمان مرمت شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref>


==محمود اول (68-1143ه/54-1703م)==
==محمود اول (68-1143ه/54-1703م)==
در این دوره و در سال 1149ه.ق در جهت جنوبی [[رواق|رواقی]] به مسجد اضافه شد.<ref>مدینه منوره، ص 112</ref>  
در این دوره و در سال 1149ه.ق در جهت جنوبی [[رواق|رواقی]] به مسجد اضافه شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref>  


==عثمان سوم (71-1168ه/57-1754م)==
==عثمان سوم (71-1168ه/57-1754م)==
در این دوره و در سال 1170ه.ق اصلاحاتی در سقف مسجد انجام گرفت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 154</ref>
در این دوره و در سال 1170ه.ق اصلاحاتی در سقف مسجد انجام گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=139 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 139]</ref>


==عبدالحمید اول (1203-1183ه/89-1774م)==
==عبدالحمید اول (1203-1183ه/89-1774م)==
در این دوره، اصلاحات زیادی در مسجد انجام گرفت:  
در این دوره، اصلاحات زیادی در مسجد انجام گرفت<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=89 المدینه المنوره، ص 89]</ref>:  


* زمین مسجد از باب السلام تا مأذنه جنوب شرقی(رئیسیه)، با مرمر مفروش شد.
* زمین مسجد از باب السلام تا مأذنه جنوب شرقی(رئیسیه)، با مرمر مفروش شد.
* در سال 1198ه.ق ستون‌های صف اول داخل روضه نیز با مرمر تزیین شد.<ref>مدینه منوره، ص 113</ref>
* در سال 1198ه.ق ستون‌های صف اول داخل روضه نیز با مرمر تزیین شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=90 المدینه المنوره، ص 90]</ref>
* [[محراب عثمانی]] که دچار ریختگی شده‌بود، ترمیم شد. در انجام این کار سعی شد کتیبه‌هایی که در دوران مختلف در محراب نصب شده بود سالم مانده و برجای خود بماند.
* [[محراب عثمانی]] که دچار ریختگی شده‌بود، ترمیم شد. در انجام این کار سعی شد کتیبه‌هایی که در دوران مختلف در محراب نصب شده بود سالم مانده و برجای خود بماند.
* در این دوره [[باب الرحمه (ابهام‌زدایی)|باب الرحمه]] و [[باب جبرئیل]] نیز تجدید بنا شدند.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 155</ref>
* در این دوره [[باب الرحمه (ابهام‌زدایی)|باب الرحمه]] و [[باب جبرئیل]] نیز تجدید بنا شدند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=140 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 140]</ref>


==سلیم سوم (1203-1222ه/1789-1807م)==
==سلیم سوم (1203-1222ه/1789-1807م)==
خط ۹۶: خط ۹۵:
در سال 1212ه.ق [[باب جبرئیل]] بازسازی شد.
در سال 1212ه.ق [[باب جبرئیل]] بازسازی شد.


در سال 1215ه.ق خلل‌هایی که بر سقف‌های مسجد، دیوارها و [[گلدسته|مأذنه‌]]<nowiki/>ها ایجاد شده بود، ترمیم شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 155</ref>
در سال 1215ه.ق خلل‌هایی که بر سقف‌های مسجد، دیوارها و [[گلدسته|مأذنه‌]]<nowiki/>ها ایجاد شده بود، ترمیم شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=140 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 140]</ref>


==محمود دوم (1223-1255ه/1808-1839م)==
==محمود دوم (1223-1255ه/1808-1839م)==
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (محمود دوم عثمانی)}}در این دوره تعداد رواق‌ها به 10 عدد افزایش یافت(تعداد رواق دوره [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|قایتبای]] هفت رواق بود).<ref>مدینه منوره، ص 114</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 157</ref>
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (محمود دوم عثمانی)}}در این دوره تعداد رواق‌ها به 10 عدد افزایش یافت(تعداد رواق دوره [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|قایتبای]] هفت رواق بود).<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=90 المدینه المنوره، ص 90]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=142 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 142]</ref>


گنبد بالای قبر در این دوره بازسازی شد. گنبد دوره قایتبای دچار فرسودگی شده‌بود.  این گنبد تخریب و از نو با سرب ساخته و با رنگ سبز رنگ‌آمیزی شد.<ref>مدینه منوره، ص 113</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 155</ref>
گنبد بالای قبر در این دوره بازسازی شد. گنبد دوره قایتبای دچار فرسودگی شده‌بود.  این گنبد تخریب و از نو با سرب ساخته و با رنگ سبز رنگ‌آمیزی شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=90 المدینه المنوره، ص 90]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=141 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 141]</ref>


روی سقف گنبدهای کوچکی قرار گرفت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 157</ref>
روی سقف گنبدهای کوچکی قرار گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=142 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 142]</ref>


[[صحن]] با شن مفروش و گنبدی برای حفظ ذخایر در وسط صحن ساخته شد که به آن قبه الذخائر گفته می‌شد.
[[صحن]] با شن مفروش و گنبدی برای حفظ ذخایر در وسط [[صحن]] ساخته شد که به آن قبه الذخائر گفته می‌شد.


درها همان درهای اصلی([[باب السلام (ابهام‌زدایی)|باب السلام]]، [[باب الرحمه]]، [[باب النسا]]، [[باب جبرئیل]]) بود و وجوه باب السلام با مرمر و کاشی پوشانده‌شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 157</ref>
درها همان درهای اصلی([[باب السلام (ابهام‌زدایی)|باب السلام]]، [[باب الرحمه]]، [[باب النسا]]، [[باب جبرئیل]]) بود و وجوه باب السلام با مرمر و کاشی پوشانده‌شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=142 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 142]</ref>
==عبدالمجید اول (1255-1277ه/1839-1861م)==
==عبدالمجید اول (1255-1277ه/1839-1861م)==
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (عبدالمجید اول)}}
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (عبدالمجید اول)}}
بزرگترین اصلاحات مسجدالنبی در دوران عثمانی در زمان عبدالمجید اول روی داد.
بزرگترین اصلاحات مسجدالنبی در دوران عثمانی در زمان عبدالمجید اول روی داد.


مهمترین اقدامات این دوره که 10 سال به‌طول انجامید بدین شرح است:
مهمترین اقدامات این دوره که 12 سال به‌طول انجامید بدین شرح است:


* ایجاد [[رواق|رواقی]] در جناح شرقی که مختص زنان بود و نرده‌ای در اطراف آن کشیده شده بود.<ref>مدینه منوره، ص 117</ref>
* ایجاد [[رواق|رواقی]] در جناح شرقی که مختص زنان بود و نرده‌ای در اطراف آن کشیده شده بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=95 المدینه المنوره، ص 95]</ref>
* ایجاد [[باب التوسل|باب مجیدی]]([[باب التوسل|باب توسل]]) در قسمت توسعه یافته شمالی<ref>مدینه منوره، ص 117</ref>
* ایجاد [[باب التوسل|باب مجیدی]]([[باب التوسل|باب توسل]]) در قسمت توسعه یافته شمالی<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=95 المدینه المنوره، ص 95]</ref>
* ایجاد دو ایوان در قسمت شمالی توسعه یافته<ref>مدینه منوره، ص 117</ref>
* ایجاد دو ایوان در قسمت شمالی توسعه یافته<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=95 المدینه المنوره، ص 95]</ref>
* مناره شمال غربی تخریب و پس از بازسازی مناره مجیدیه نام گرفت<ref>مدینه منوره، ص 117</ref>
* مناره شمال غربی تخریب و پس از بازسازی مناره مجیدیه نام گرفت<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=95 المدینه المنوره، ص 95]</ref>
* محراب‌های سه‌گانه([[محراب پیامبر]]، محراب سلیمانی و محراب عثمانی) طلاکاری شد و آیات قرآن بر آن نگاشته شد.<ref>مدینه منوره، ص 118</ref>
* محراب‌های سه‌گانه([[محراب پیامبر]]، [[محراب سلیمانی]] و [[محراب عثمانی]]) طلاکاری شد و آیات [[قرآن]] بر آن نگاشته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=96 المدینه المنوره، ص 96]</ref>
* در بازسازی این دوره سنگ مورد نیاز از منطقه [[آبار علی|آبارعلی]] در [[وادی عقیق]] تأمین شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 160</ref>
* در بازسازی این دوره سنگ مورد نیاز از منطقه [[آبار علی|آبارعلی]] در [[وادی عقیق]] تأمین شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=146 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 146]</ref>
* در این دوره، از پرچینی در [[صحن]] نامبرده شده تحت عنوان حدیقه السیده فاطمه، که حاوی درختان نخل بود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 163</ref>
* در این دوره، از پرچینی در [[صحن]] نامبرده شده تحت عنوان [[حدیقة الزهراء|حدیقه السیده فاطمه]]، که حاوی درختان نخل بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=148 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 148]</ref>


==عبدالعزیز (1277-1293ه/1861-1876م)==
==عبدالعزیز (1277-1293ه/1861-1876م)==
خط ۱۲۸: خط ۱۲۷:
* دوطرف شمال و جنوب این مدخل با کاشی‌هایی با نقوش گیاهی  و به رنگ آبی آراسته بود.
* دوطرف شمال و جنوب این مدخل با کاشی‌هایی با نقوش گیاهی  و به رنگ آبی آراسته بود.
* [[گنبد]]<nowiki/>ی بر این مدخل قرارگرفت.
* [[گنبد]]<nowiki/>ی بر این مدخل قرارگرفت.
* بر بالای دیوار آن نیز نقوش گیاهی منحنی شکل وجود داشت.<ref>مدینه منوره، ص 120</ref>
* بر بالای دیوار آن نیز نقوش گیاهی منحنی شکل وجود داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=98 المدینه المنوره، ص 98]</ref>


==عبدالحمید ثانی (1293-1327ه/1876-1909م)==
==عبدالحمید ثانی (1293-1327ه/1876-1909م)==
در این دوره، پوشش دیوارهای داخلی باب السلام تکمیل شد.
در این دوره، پوشش دیوارهای داخلی باب السلام تکمیل شد.


بر سنگ‌های پایین، نقوش گل‌های سرخ و آبی و ساقه‌ای سبزرنگ بر صفحه‌ای سفید وجود داشت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 172</ref>
بر سنگ‌های پایین، نقوش گل‌های سرخ و آبی و ساقه‌ای سبزرنگ بر صفحه‌ای سفید وجود داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=157 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 157]</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
خط ۱۴۵: خط ۱۴۴:




* '''تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ'''، ناجی محمدحسن القادر الانصاری، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران، مشعر
* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.


* '''مدینه منوره، تحولات عمرانی و میراث معماری'''، صالح لمعی مصطفی، ترجمه صدیقه وسمقی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1372
* '''مدینه منوره، تحولات عمرانی و میراث معماری'''، صالح لمعی مصطفی، ترجمه صدیقه وسمقی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1372


[[رده:بازسازی مسجدالنبی]]
[[رده:بازسازی مسجدالنبی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۷

بازسازی مسجدالنبی (دوره عثمانی)، با تسلط عثمانیان بر ممالیک و در اختیارگرفتن حرمین مورد توجه سلاطین عثمانی قرار گرفت.

از مهمترین اصلاحاتی که در مسجدالنبی در دروه عثمانی رخ داد می‌توان به نکات زیر اشاره کرد:

تجدید مناره شمال شرقی و شهرت یافتن به مناره سلیمانیه،ایجاد محراب حنفی موسوم به محراب سلیمانی، در دوره سلیمان قانونی

بازسازی روضه شریفه در دوره مراد سوم

ایجاد مقصوره در جهت جنوبی مسجد، در دوره احمد اول

بازسازی باب السلام، در دوره محمد چهارم

بازسازی محراب عثمانی در دوره عبدالحمید اول

بازسازی باب جبرئیل در دوره سلیم سوم

بازسازی گنبد بالای قبر و رنگ‌آمیزی آن با رنگ سبز در دوره محمود دوم

توسعه مسجد، ایجاد باب مجیدی، بازسازی مناره خشبیه و تغییر نام آن به مناره مجیدیه در دوره عبدالمجید اول

ایجاد مدخل مقابل باب السلام در دوره عبدالعزیز

سلیمان قانونی (926-974ه/1520-1566م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نوشتار اصلی: بازسازی مسجدالنبی (سلیمان قانونی)اولین بازسازی دوره عثمانی در زمان سلیمان قانونی صورت گرفت. مهمترین اقدامات این دوره بدین شرح است:

سلیم بن سلیمان (82-974ه/74-1566م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در زمان سلیم، برخی از اقدامات اصلاحی پدرش سلیمان قانونی تکمیل شد. چنان‌چه از وجود اسم او در داخل غرب منبر، مشهود است، مرمت سقف‌ها دراین زمان در دستور کار قرار داشته‌است.[۱۳]

مراد سوم ( 1003-982ه/95-1574م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در دوره مراد سوم و در سال 995ه.ق دیوار جنوبی بازسازی شد.

در سال 998ه.ق منبری مرمری و نوساز در مسجد قرارگرفت.

در سال 999ه.ق روضه شریفه بازسازی شد.[۱۴]

احمد اول (26-1021ه/17-1603م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در دوره احمد اول و در سال 1026ه.ق در جهت جنوبی مسجد مقصوره‌ای قرارگرفت.

همچنین لوحی نقره‌ای به مسجد اهدا شد.[۱۵]

مراد چهارم (1032-1049ه/1623-1640م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این دوره، سقف مسجد در کنار صحن نیاز به تعمیر پیداکرد.

بنابراین سه رواق برای سایبان در سمت قبله، آن‌جا که در کنار صحن بود، اضافه شد.

این سقف پس از پایان تعمیرات مرتفع‌تر از سقف مسجد در زمان قایتبای، سلیمان قانونی و مراد سوم بود.

مسئول این تعمیرات والی مصر بود و کارگران مورد نیاز را از مصر به مدینه اعزام کرد.[۱۶]

محمد چهارم (1058-1099ه/1648-1687م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این دوره، برخی قسمت‌های حرم نبوی ترمیم شد.

همچنین مناره باب السلام که در سال 706ه.ق بنا شده بود، به علت فرسودگی در این دوره بازسازی شد.

احمد پاشا، والی مصر مسئول این اقدامات شد و مصالح و نقدینگی مورد نیاز را تأمین نمود.[۱۷]

مصطفی دوم (15-1106ه/1703-1695م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این دوره و در سال 111ه.ق منطقه روضه شریفه بازسازی شد.[۱۸]

همچنین اصلاحاتی در سقف و سایر نقاط مسجد انجام گرفت.[۱۹]

احمد سوم (1115-1143ه/1703-1730م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این دوره و در سال 1133ه.ق، سقف سایبان غربی بازسازی شد.

به‌طوری‌که 12 ستون آن در حال نابودی بود و بازسازی را ملزم کرده‌بود.[۲۰]

غرفه نبوی نیز در این زمان مرمت شد.[۲۱]

محمود اول (68-1143ه/54-1703م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این دوره و در سال 1149ه.ق در جهت جنوبی رواقی به مسجد اضافه شد.[۲۲]

عثمان سوم (71-1168ه/57-1754م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این دوره و در سال 1170ه.ق اصلاحاتی در سقف مسجد انجام گرفت.[۲۳]

عبدالحمید اول (1203-1183ه/89-1774م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این دوره، اصلاحات زیادی در مسجد انجام گرفت[۲۴]:

  • زمین مسجد از باب السلام تا مأذنه جنوب شرقی(رئیسیه)، با مرمر مفروش شد.
  • در سال 1198ه.ق ستون‌های صف اول داخل روضه نیز با مرمر تزیین شد.[۲۵]
  • محراب عثمانی که دچار ریختگی شده‌بود، ترمیم شد. در انجام این کار سعی شد کتیبه‌هایی که در دوران مختلف در محراب نصب شده بود سالم مانده و برجای خود بماند.
  • در این دوره باب الرحمه و باب جبرئیل نیز تجدید بنا شدند.[۲۶]

سلیم سوم (1203-1222ه/1789-1807م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این دوره، اصلاحاتی در سرستون‌ها انجام گرفت.

سلیمان سوم قصیده‌ای به ترکی در مدح پیامبر سروده بود و فرمان داد تا این قصیده بالای ستون‌ها نوشته‌شود.

در سال 1212ه.ق باب جبرئیل بازسازی شد.

در سال 1215ه.ق خلل‌هایی که بر سقف‌های مسجد، دیوارها و مأذنه‌ها ایجاد شده بود، ترمیم شد.[۲۷]

محمود دوم (1223-1255ه/1808-1839م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نوشتار اصلی: بازسازی مسجدالنبی (محمود دوم عثمانی)در این دوره تعداد رواق‌ها به 10 عدد افزایش یافت(تعداد رواق دوره قایتبای هفت رواق بود).[۲۸][۲۹]

گنبد بالای قبر در این دوره بازسازی شد. گنبد دوره قایتبای دچار فرسودگی شده‌بود. این گنبد تخریب و از نو با سرب ساخته و با رنگ سبز رنگ‌آمیزی شد.[۳۰][۳۱]

روی سقف گنبدهای کوچکی قرار گرفت.[۳۲]

صحن با شن مفروش و گنبدی برای حفظ ذخایر در وسط صحن ساخته شد که به آن قبه الذخائر گفته می‌شد.

درها همان درهای اصلی(باب السلام، باب الرحمه، باب النسا، باب جبرئیل) بود و وجوه باب السلام با مرمر و کاشی پوشانده‌شد.[۳۳]

عبدالمجید اول (1255-1277ه/1839-1861م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نوشتار اصلی: بازسازی مسجدالنبی (عبدالمجید اول) بزرگترین اصلاحات مسجدالنبی در دوران عثمانی در زمان عبدالمجید اول روی داد.

مهمترین اقدامات این دوره که 12 سال به‌طول انجامید بدین شرح است:

عبدالعزیز (1277-1293ه/1861-1876م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این دوره، مقابل باب السلام مدخلی ایجاد شد:

  • ایوان این مدخل، با طاقی نعلی شکل، به روبرو گشوده می‌شد.
  • دوطرف شمال و جنوب این مدخل با کاشی‌هایی با نقوش گیاهی و به رنگ آبی آراسته بود.
  • گنبدی بر این مدخل قرارگرفت.
  • بر بالای دیوار آن نیز نقوش گیاهی منحنی شکل وجود داشت.[۴۱]

عبدالحمید ثانی (1293-1327ه/1876-1909م)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این دوره، پوشش دیوارهای داخلی باب السلام تکمیل شد.

بر سنگ‌های پایین، نقوش گل‌های سرخ و آبی و ساقه‌ای سبزرنگ بر صفحه‌ای سفید وجود داشت.[۴۲]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجدالنبی، بازسازی مسجدالنبی (محمود دوم عثمانی)، بازسازی مسجدالنبی (سلیمان قانونی)، بازسازی مسجدالنبی (عبدالمجید اول)

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. المدینه المنوره، ص88
  2. المدینه المنوره، ص88
  3. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 133
  4. المدینه المنوره، ص 89
  5. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 135
  6. المدینه المنوره، ص 89
  7. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 134
  8. المدینه المنوره، ص 89
  9. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 134
  10. المدینه المنوره، ص88
  11. المدینه المنوره، ص 89
  12. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 134
  13. المدینه المنوره، ص 89
  14. المدینه المنوره، ص 89
  15. المدینه المنوره، ص 89
  16. عمارة و توسعه المسجدالنبوی، ص 137
  17. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 139
  18. المدینه المنوره، ص 89
  19. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 139
  20. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 139
  21. المدینه المنوره، ص 89
  22. المدینه المنوره، ص 89
  23. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 139
  24. المدینه المنوره، ص 89
  25. المدینه المنوره، ص 90
  26. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 140
  27. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 140
  28. المدینه المنوره، ص 90
  29. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 142
  30. المدینه المنوره، ص 90
  31. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 141
  32. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 142
  33. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 142
  34. المدینه المنوره، ص 95
  35. المدینه المنوره، ص 95
  36. المدینه المنوره، ص 95
  37. المدینه المنوره، ص 95
  38. المدینه المنوره، ص 96
  39. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 146
  40. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 148
  41. المدینه المنوره، ص 98
  42. عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 157

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]


  • عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
  • مدینه منوره، تحولات عمرانی و میراث معماری، صالح لمعی مصطفی، ترجمه صدیقه وسمقی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1372