بازسازی مسجدالنبی (ممالیک برجی): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
ساخت [[محراب سلیمانی|محراب حنفی]] به‌وسیله [[محراب سلیمانی|شیخ طوغان]] در زمان [[اشرف اینال]] از دیگر اقدامات مهم این دوره به‌شمار می‌رود.
ساخت [[محراب سلیمانی|محراب حنفی]] به‌وسیله [[محراب سلیمانی|شیخ طوغان]] در زمان [[اشرف اینال]] از دیگر اقدامات مهم این دوره به‌شمار می‌رود.


در زمان دیگر سلاطین تعمیرات جزئی انجام گرفت، بدین ترتیب که در زمان [[برسبای]] سقف مسجد در جوار مناره سنجاریه بازسازی شد و در زمان [[جقمق]] سقف [[مقبره نبوی]] تعمیر شد.
در زمان دیگر سلاطین تعمیرات جزئی انجام گرفت، بدین ترتیب که در زمان [[برسبای]] سقف مسجد در جوار مناره سنجاریه بازسازی شد و در زمان [[جقمق]] سقف [[قبر پیامبر|مقبره نبوی]] تعمیر شد.


همچنین در زمان [[برقوق]] و [[مؤید]] نیز برای مسجد، منبر فرستاده شد.
همچنین در زمان [[برقوق]] و [[مؤید]] نیز برای مسجد، [[منبر پیامبر|منبر]] فرستاده شد.


==برقوق==
==برقوق==
در سال 797ه.ق برقوق، منبری برای مسجد فرستاد.<ref>مدینه منوره، ص 101</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 140</ref>
در سال 797 قمری برقوق، منبری برای مسجد فرستاد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=81 المدینه المنوره، ص 81]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=126 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126]</ref>


==مؤید==
==مؤید==


در سال 820ه.ق، سلطان مؤید، منبری را برای مسجد فرستاد که جایگزین [[منبر]] اهدایی برقوق شد.<ref>مدینه منوره، ص 101، تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 140</ref>
در سال 820 قمری سلطان مؤید، منبری را برای مسجد فرستاد که جایگزین [[منبر پیامبر|منبر]] اهدایی برقوق شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=81 المدینه المنوره، ص 81]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=126 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126]</ref>


==برسبای==
==برسبای==
در دوران برسبای، دو رواق مشرف بر [[صحن]] که در زمان محمدبن قلاوون، در جناح جنوبی به مسجد اضافه شده بود، مرمت شد.<ref>مدینه منوره، ص 101</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 140</ref>
در دوران برسبای، دو رواق مشرف بر [[صحن]] که در زمان محمدبن قلاوون، در جناح جنوبی به مسجد اضافه شده بود، مرمت شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=81 المدینه المنوره، ص 81]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=126 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126]</ref>


بخشی از سقف جناح شمالی در جوار [[گلدسته|مأذنه]] شمال‌شرقی(سنجاریه)، نیز بازسازی شد.<ref>مدینه منوره، ص 101</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 140</ref>
بخشی از سقف جناح شمالی در جوار [[گلدسته|مأذنه]] شمال‌شرقی(سنجاریه)، نیز بازسازی شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=81 المدینه المنوره، ص 81]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=126 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126]</ref>


ناظر این اقدامات، مقبل قدیدی بود.<ref>مدینه منوره، ص 101</ref>
ناظر این اقدامات، مقبل قدیدی بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=81 المدینه المنوره، ص 81]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref>


==جقمق==
==جقمق==
در دوره جقمق، بازسازی سقف مسجد،<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 140</ref> بویژه سقف [[مقبره نبوی]] در سال 853ه.ق صورت گرفت.<ref>مدینه منوره، ص 101</ref>
در دوره جقمق، بازسازی سقف مسجد،<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=126 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126]</ref> بویژه سقف [[قبر پیامبر|مقبره نبوی]] در سال 853 قمری صورت گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref>


در جهت شمالی، مأذنه‌ای که در دوره بیبرس ساخته‌شده بود<ref>مدینه منوره، ص 101</ref>(مأذنه شمال غربی: چوبین)، دری قرار گرفت و بالای آن طاقچه‌ای(رف) ساخته شد. زمینش نیز تا حد صحن با مرمر فرش شد.<ref>مدینه منوره، ص 101</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 140</ref>
در جهت شمالی، مأذنه‌ای که در دوره بیبرس ساخته‌شده بود<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref>([[مأذنه شمال غربی]]: چوبین)، دری قرار گرفت و بالای آن طاقچه‌ای(رف) ساخته شد. زمینش نیز تا حد صحن با مرمر فرش شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=126 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126]</ref>


سطح بین [[مقصوره]] و دیوار دور مقبره نیز با مرمر و رخام پوشانده شد.  
سطح بین [[ضریح پیامبر|مقصوره]] و دیوار دور مقبره نیز با مرمر و رخام پوشانده شد.  


دیوار جنوبی نیز به همین ترتیب با مرمر مزین شد.<ref>مدینه منوره، ص 102</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 140</ref>
دیوار جنوبی نیز به همین ترتیب با مرمر مزین شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=127 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 127]</ref>


ناظر این اصلاحات، امیر بردبک ناصری بود.<ref>مدینه منوره، ص 102</ref>
ناظر این اصلاحات، امیر بردبک ناصری بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref>


==اشرف اینال==
==اشرف اینال==
در دوره اشرف اینال، طوغان شیخ، [[محراب|محرابی]] در غرب منبر، برای [[حنفی]] مذهب‌ها (مکانی بعدا محراب سلیمان قانونی در آن ساخته‌شد) ساخت.<ref>مدینه منوره، ص 102</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 140</ref>
در دوره اشرف اینال، طوغان شیخ، [[محراب|محرابی]] در غرب منبر، برای [[حنفی]] مذهب‌ها (مکانی بعدا محراب سلیمان قانونی در آن ساخته‌شد) ساخت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=127 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 127]</ref>


این محراب در سمت راست مقبره نبوی، کمی پایین‌تر از موقعیت کنونی آن ساخته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 140</ref>
این محراب در سمت راست مقبره نبوی، کمی پایین‌تر از موقعیت کنونی آن ساخته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=127 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 127]</ref>


==قایتبای==
==قایتبای==
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)}}بازسازی در دوره قایتبای طی دو مرحله صورت گرفت.
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)}}بازسازی در دوره قایتبای طی دو مرحله صورت گرفت.


مرحله اول قبل از حریق: این دوره با یک وقفه یک‌ساله مجدد از سرگرفته شد.<ref>مدینه منوره، ص 102</ref>
مرحله اول قبل از حریق: این دوره با یک وقفه یک‌ساله مجدد از سرگرفته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref>


در این دوره طاق‌های مشرف بر صحن در جهت شرقی و در پی آن سقف رواق تخریب شد. ستون‌ها از سرب ساخته شد.<ref>مدینه منوره، ص 102</ref>
در این دوره طاق‌های مشرف بر صحن در جهت شرقی و در پی آن سقف رواق تخریب شد. ستون‌ها از سرب ساخته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref>


گنبد داخلی روی مقبره پیامبرساخته شد و به‌جای سقف چوبی قرار گرفت.<ref>مدینه منوره، ص 103</ref>
گنبد داخلی روی مقبره پیامبرساخته شد و به‌جای سقف چوبی قرار گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=83 المدینه المنوره، ص 83]</ref>


مرحله بعد از حریق دوم، مربوط به آتش گرفتن مسجد در اثر صاعقه بود. در اثر این حریق، همه چیز جز گنبد داخلی قبر نبوی از بین رفت.<ref>مدینه منوره، ص 103</ref>
مرحله بعد از حریق دوم، مربوط به آتش گرفتن مسجد در اثر صاعقه بود. در اثر این حریق، همه چیز جز گنبد داخلی قبر نبوی از بین رفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=84 المدینه المنوره، ص 84]</ref>


مهمترین بازسازی‌های این دوره عبارت بود از:
مهمترین بازسازی‌های این دوره عبارت بود از:


* ساخت [[گنبد]] بزرگ برای مسجد که در مکان بالای [[روضه شریفه]] قرارداشت<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=421 وفاءالوفا، ج2، ص 421]</ref>
* ساخت [[گنبد]] بزرگ برای مسجد که در مکان بالای [[روضه شریفه]] قرارداشت<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=421 وفاءالوفا، ج2، ص 421]</ref>
* بازسازی و توسعه محراب عثمانی و ساخت [[گنبد]] بر روی آن مکان<ref>مدینه منوره، ص 104</ref>
* بازسازی و توسعه محراب عثمانی و ساخت [[گنبد]] بر روی آن مکان<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=85 المدینه المنوره، ص 85]</ref>
* احیای محراب پیامبر<ref>مدینه منوره، ص 104</ref>
* احیای محراب پیامبر<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=85 المدینه المنوره، ص 85]</ref>
* توسعه‌ در جهت شرقی مسجد <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=421 وفاالوفا ج2 ص 421]</ref>
* توسعه‌ در جهت شرقی مسجد <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=421 وفاالوفا ج2 ص 421]</ref>
* رنگ‌آمیزی سقف مسجد با رنگ لاجوردی<ref>مدینه منوره، ص 106</ref>
* رنگ‌آمیزی سقف مسجد با رنگ لاجوردی<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=85 المدینه المنوره، ص 85]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۶۵: خط ۶۵:




* '''تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ'''، ناجی محمدحسن القادر الانصاری، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران، مشعر
* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.


* '''مدینه منوره، تحولات عمرانی و میراث معماری'''، صالح لمعی مصطفی، ترجمه صدیقه وسمقی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1372
 
* '''المدينه المنوره تطورها العمراني و تراثها فی المعماری'''،‌صالح لمعی مصطفی، دارالنهضه العربیه، بیروت، 1981م


* '''وفاءالوفا باخبار دارالمصطفی'''،علی بن عبدالله سمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، ج2، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، 1422ه.ق -2001
* '''وفاءالوفا باخبار دارالمصطفی'''،علی بن عبدالله سمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، ج2، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، 1422ه.ق -2001


[[رده:بازسازی مسجدالنبی]]
[[رده:بازسازی مسجدالنبی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۴۱

بازسازی مسجدالنبی (ممالیک برجی)، پس از استیلاء ممالیک برجی بر مصر و در اختیارگرفتن حرمین از سوی آنان، مورد توجه سلاطین مملوکی قرارگرفت.

مهمترین بازسازی این دوره در زمان قایتبای انجام گرفت، چراکه در این زمان آتش‌سوزی گسترده‌ای در مسجدالنبی رخ داد و مسجد از نو بازسازی شد.

ساخت محراب حنفی به‌وسیله شیخ طوغان در زمان اشرف اینال از دیگر اقدامات مهم این دوره به‌شمار می‌رود.

در زمان دیگر سلاطین تعمیرات جزئی انجام گرفت، بدین ترتیب که در زمان برسبای سقف مسجد در جوار مناره سنجاریه بازسازی شد و در زمان جقمق سقف مقبره نبوی تعمیر شد.

همچنین در زمان برقوق و مؤید نیز برای مسجد، منبر فرستاده شد.

برقوق[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در سال 797 قمری برقوق، منبری برای مسجد فرستاد.[۱][۲]

مؤید[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در سال 820 قمری سلطان مؤید، منبری را برای مسجد فرستاد که جایگزین منبر اهدایی برقوق شد.[۳][۴]

برسبای[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در دوران برسبای، دو رواق مشرف بر صحن که در زمان محمدبن قلاوون، در جناح جنوبی به مسجد اضافه شده بود، مرمت شد.[۵][۶]

بخشی از سقف جناح شمالی در جوار مأذنه شمال‌شرقی(سنجاریه)، نیز بازسازی شد.[۷][۸]

ناظر این اقدامات، مقبل قدیدی بود.[۹][۱۰]

جقمق[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در دوره جقمق، بازسازی سقف مسجد،[۱۱] بویژه سقف مقبره نبوی در سال 853 قمری صورت گرفت.[۱۲]

در جهت شمالی، مأذنه‌ای که در دوره بیبرس ساخته‌شده بود[۱۳](مأذنه شمال غربی: چوبین)، دری قرار گرفت و بالای آن طاقچه‌ای(رف) ساخته شد. زمینش نیز تا حد صحن با مرمر فرش شد.[۱۴][۱۵]

سطح بین مقصوره و دیوار دور مقبره نیز با مرمر و رخام پوشانده شد.

دیوار جنوبی نیز به همین ترتیب با مرمر مزین شد.[۱۶][۱۷]

ناظر این اصلاحات، امیر بردبک ناصری بود.[۱۸]

اشرف اینال[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در دوره اشرف اینال، طوغان شیخ، محرابی در غرب منبر، برای حنفی مذهب‌ها (مکانی بعدا محراب سلیمان قانونی در آن ساخته‌شد) ساخت.[۱۹][۲۰]

این محراب در سمت راست مقبره نبوی، کمی پایین‌تر از موقعیت کنونی آن ساخته شد.[۲۱]

قایتبای[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نوشتار اصلی: بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)

بازسازی در دوره قایتبای طی دو مرحله صورت گرفت.

مرحله اول قبل از حریق: این دوره با یک وقفه یک‌ساله مجدد از سرگرفته شد.[۲۲]

در این دوره طاق‌های مشرف بر صحن در جهت شرقی و در پی آن سقف رواق تخریب شد. ستون‌ها از سرب ساخته شد.[۲۳]

گنبد داخلی روی مقبره پیامبرساخته شد و به‌جای سقف چوبی قرار گرفت.[۲۴]

مرحله بعد از حریق دوم، مربوط به آتش گرفتن مسجد در اثر صاعقه بود. در اثر این حریق، همه چیز جز گنبد داخلی قبر نبوی از بین رفت.[۲۵]

مهمترین بازسازی‌های این دوره عبارت بود از:

  • ساخت گنبد بزرگ برای مسجد که در مکان بالای روضه شریفه قرارداشت[۲۶]
  • بازسازی و توسعه محراب عثمانی و ساخت گنبد بر روی آن مکان[۲۷]
  • احیای محراب پیامبر[۲۸]
  • توسعه‌ در جهت شرقی مسجد [۲۹]
  • رنگ‌آمیزی سقف مسجد با رنگ لاجوردی[۳۰]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. ↑ المدینه المنوره، ص 81
  2. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126
  3. ↑ المدینه المنوره، ص 81
  4. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126
  5. ↑ المدینه المنوره، ص 81
  6. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126
  7. ↑ المدینه المنوره، ص 81
  8. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126
  9. ↑ المدینه المنوره، ص 81
  10. ↑ المدینه المنوره، ص 82
  11. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126
  12. ↑ المدینه المنوره، ص 82
  13. ↑ المدینه المنوره، ص 82
  14. ↑ المدینه المنوره، ص 82
  15. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126
  16. ↑ المدینه المنوره، ص 82
  17. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 127
  18. ↑ المدینه المنوره، ص 82
  19. ↑ المدینه المنوره، ص 82
  20. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 127
  21. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 127
  22. ↑ المدینه المنوره، ص 82
  23. ↑ المدینه المنوره، ص 82
  24. ↑ المدینه المنوره، ص 83
  25. ↑ المدینه المنوره، ص 84
  26. ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 421
  27. ↑ المدینه المنوره، ص 85
  28. ↑ المدینه المنوره، ص 85
  29. ↑ وفاالوفا ج2 ص 421
  30. ↑ المدینه المنوره، ص 85

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]


  • عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.


  • المدينه المنوره تطورها العمراني و تراثها فی المعماری،‌صالح لمعی مصطفی، دارالنهضه العربیه، بیروت، 1981م
  • وفاءالوفا باخبار دارالمصطفی،علی بن عبدالله سمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، ج2، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، 1422ه.ق -2001
برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=بازسازی_مسجدالنبی_(ممالیک_برجی)&oldid=52715»