کاربر:Kamran/صفحه تمرین۱: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+واژه «احصار» از ریشه «ح صر» به معنای بازداشتن، تنگ گرفتن و احاطه کردن<ref>النهایه، ج۱، ص۳۹۵؛ لسان العرب، ج۴، ص۱۹۵، «حصر».</ref> و «صدّ» از ریشه «ص د د» به معنای بازداشتن و روی گرداندن برگرفته شده است.<ref>العین، ج۷، ص۸۰؛ الصحاح، ج۲، ص۴۹۵؛ النهایه، ج۳، ص۱۵.</ref> در لغت، احصار به بازداشتگی ناشی از بیماری گفته می‌شود.<ref>معجم الفروق اللغویه، ص۲۴؛ معجم مقاییس اللغه، ج۲، ص۷۲، «حصر».</ref> احصار در فقه امامی، عبارت است از بیمار شدن احرام‌گزار هنگام مناسک حج یا عمره؛ به گونه‌ای که از اتمام آن ناتوان گردد.<ref>المبسوط، طوسی، ج۱، ص۳۳۲؛ المهذب، ج۱، ص۲۷۰؛ السرائر، ج۱، ص۶۳۸.</ref> برخی فقیهان متأخر، مجروح یا شکسته‌استخوان را در حکم محصور یا ملحق بدان می‌دانند.<ref>مناسک حج، امام خمینی، ص۵۰۶؛ المعتمد، ج۵، ص۴۴۹، «کتاب الحج»؛ کتاب الحج، فاضل، ج۵، ص۴۷۶.</ref> «صدّ» یعنی بازدارندگی دشمن از ورود احرام‌گزار به مکه، در عمره یا حج و یا جلوگیری از وقوف وی در مشعر و عرفات، در حج.<ref>المبسوط، طوسی، ج۱، ص۳۳۲؛ المهذب، ج۱، ص۲۷۰؛ السرائر، ج۱، ص۶۴۱.</ref> مهم‌ترین خاستگاه این دو تعریف در فقه امامی، حدیث‌های امامان: است؛ از جمله روایت معاویة بن عمار از امام صادق۷ که به این دو تعریف و تغایر میان مفهوم آن دو تصریح کرده است: «المحصور غیر المصدود؛ المحصور هو المریض و المصدود هو الذی یرده المشرکون کما ردوا رسول الله۹ وأصحابه»<ref>الکافی، ج۴، ص۳۶۹؛ من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۵۱۴؛ تهذیب، ج۵، ص۴۲۳.</ref>؛ محصور جز مصدود است. محصور کسی است که بیمار شود؛ ولی مصدود آن است که مشرکان مانع انجام حج یا عمره او گردند؛ چنان‌که مانع انجام مناسک پیامبر۹ و اصحاب ایشان شدند.
 از دیگر آثاری که عیاشی از آن گزارش می‌دهد، چاهی منسوب به امام سجاد(ع) است که گفته می‌شود [[امام باقر(ع)]]، در دوران کودکی درون آن افتاده<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۳۰۶.</ref> و یکی از فرقه‌های شیعه به نام [[ناووسیه]] که به مهدویت امام صادق(ع) معتقد بوده‌اند،<ref>الملل و النحل، ج۱، ص۱۶۶.</ref> ورود امام صادق(ع) به این چاه را سرآغاز غیبت ایشان دانسته‌اند.<ref>المدینة المنوره، ص۹۵.</ref> این چاه که زائران به آن تبرک می‌جسته و از آب آن برای [[شفا]] یافتن بهره می‌برده‌اند،<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۳۰۶.</ref> میان در اول و میانی این آرامگاه قرار داشته است.<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص۱۲۱.</ref>
@@ خط ۶۶: / خط ۷۵: @@
 کشیدن نقاشی‌هایی که قبرستان بقیع و مقبره‌ها و بارگاه‌های مشهور آن را به تصویر می‌کشد سابقه دیرینه دارد. این نقاشی‌ها در عمدتا در نسخه‌های خطی آثار و متونی که با تاریخ و فضایل مکه و مدینه و مناسک حج مرتبط بودند و راهنمای اماکن و زیارت به حساب می‌امدند سابقه‌ داشته است. بخشی از نگاره‌ها از بقیع نیز در طومارها و پوسترهای زیارتی خطی و چاپی ترسیم شده اند و گاه نیز نگاره‌هایی از بقیع در دیوارنگاره‌ها نقش بسته است. بیشترین تعداد نگاره‌های بقیع رد نسخه‌های متعدد کتاب فتوح الحرمین محیی ‌الدین لاری که منظومه‌ای به زبان فارسی در شرح آداب و مناسک حج و معرفی اماکن حرمین است و به عنوان راهنمای حج‌گزاران به کار می‌رفته ترسیم شده‌اند. از این کتاب بیش از 150 نسخه خطی باقی مانده که بسیاری از آنها حاوی نگاره‌ها از اماکن حرمین از جمله بقیع است. افزون بر آن‌ها کتاب‌هایی مانند حج‌نامه احمد، منظومه ترکی صفات الحرمین و طومارها و گواهی‌نامه‌های حج شامل تصاویر نقاشی شده از بقیع اند. قدیم ترین نگاره‌های باقی مانده از بقیع که تصویر آن در این کتاب به چاپ رسیده از سال 927 و مربوط به یکی از نسخه‌های فتوح الحرمین است.
 =ساختار کتاب=
-کتاب بقیع در آینه نگاره‌های هنری دو بخش دارد. بخش نخست کتاب با عنوان مقدمه علمی در 68 صفحه در آغاز به معرفی قبرستان بقیع و مهم‌ترین بارگاه‌ها و قبور آن از جمله ساختمان بارگاه امامان(ع) پرداخته و در ادامه به معرفی نگاره‌های باقی مانده از بقیع می‌پردازد. در این بخش نویسنده آثار حاوی نگاره‌های بقیع را دسته‌بندی کرده، از بازه زمانی زمانی ترسیم نگاره‌ها سخن گفته، و الگوهای ترسیم اماکن در این نگاره‌ها را شناسایی و با هم مقایسه کرده است.
+کتاب بقیع در آینه نگاره‌های هنری دو بخش دارد. بخش نخست کتاب با عنوان مقدمه علمی در 68 صفحه در آغاز به معرفی قبرستان بقیع و مهم‌ترین بارگاه‌ها و قبور آن از جمله ساختمان بارگاه امامان(ع) پرداخته و در ادامه به معرفی نگاره‌های باقی مانده از بقیع می‌پردازد. در این بخش نویسنده آثار حاوی نگاره‌های بقیع را دسته‌بندی کرده، از بازه زمانی ترسیم نگاره‌ها سخن گفته، و الگوهای ترسیم و سبک نقاشی و میزان واقع‌گرایی نگاره‌ها را شناسایی و با هم مقایسه کرده است. نگاره‌های بقیع از نظر میزان وفاداری به اطلاعات کتاب فتوح‌الحرمین، سبک نقاشی بناها و نیز تعداد بناهایی که ترسیم کرده‌اند با هم متفاوتند. <ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص 43-58</ref> نویسنده همچنین محتوای نگاره‌ها را از نظر میزان واقع‌گرایی و اطلاعاتی که از قبرستان بقیع و جانمایی قبرها و بازنمایی معماری بارگاه‌ها به  دست می‌دهند مورد بررسی قرار داده است. نگاره‌های موجود به طور کلی دو نوع هستند. بخشی از این نگاره‌ها واقع‌گرا هستند هر چند میزان دقت و واقع‌گرایی آن‌ها متفاوت است اما برخی دیگر به طور کلی تیپیکال و غیر واقعی اند که در آن ها ویژگی‌های معماری بناها مطابق با واقع ترسیم نشده است.<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص63</ref>
+بخش دوم کتاب (از صفحه 71 تا 186) شامل آلبوم رنگی 115 نگاره از بقیع است. نخستین نگاره متعلق به نسخه‌ای از کتاب صفات‌الحرمین و مربوط به سال 927 قمری است. نگاره‌ها به ترتیب تاریخ خلق اثر چیده شده است و آخرین نگاره متعلق به سال 1339 است که نقاشی بارگاه امامان(ع) بقیع رو یک کاشی از تکیه معاون الملک است.
+== اطلاعات نشر ==
+این کتاب به همت پژوهشکده حج و زیارت و به قلم احمد خامه‌یار در سال 1403 توسط نشر مشعر در 500 نسخه منتشر شده است. کتاب 199 صفحه دارد و در قطع رحلی و به صورت تمام رنگی منتشر شده است و شامل بیش از صد تصویر رنگی از نگاره‌های بقیع و تصاویر قدیمی مدینه است.
+جمال الدین مطری
+==نام==
+نام کاملش محمد بن احمد بن محمد المطری بود. با لقب‌های جمال‌الدین و جمال المطری شناخته می‌شود. همچنین او را با شناسه‌‌های انصاری، سعدی، عبادی و مدنی هم یاد کرده‌اند.
+==زندگی==
+پدر بزرگش در طور سیناء زندگی می‌کرد و از آنجا به شهر مَطَریه در مصر هجرت کرد. پدرش احمد از مطریه به مدینه آمد و در مدینه او را به مَطَری می‌شناختند<ref>التحفه اللطیفه، ج۱، ۱۰۷</ref>
+جمال‌الدین در سال ۶۷۱  یا به قولی 673 قمری در مدینه به دنیا آمد. <ref>التحفه اللطیفه، ج۲، ص413</ref> (برخی نیز تاریخ تولد او را ۶۷۶ دانسته‌اند. الدرر الکامنه ابن حجر)
+پدرش احمد از موذنان مسجدالنبی بود.<ref>التحفه اللطیفه، ج۱، ص۲۷</ref> جمال‌الدین مطری از موذنان بزرگ مسجد نبوی بود. (الدرر الکامنه)
+==استادان ==
+فهرستی از استادان او در مدینه به شرح زیر است:
+ابی الیمن ابن عساکر (م686ق) نویسنده کتاب تحفه الزائر
+شرف الدین دمیاتی (۷۰۵ق.)، استاد حدیث،
+علی بن احمد العراقی (م. ۷۰۴) که در اسکندریه او را دید
+الشهاب احمد بن اسحاق ابرقوهی(م ۷۰۱)
+محمد بن القطب العسقلانی (۷۰۴)
+==مناصب==
+او را نایب قاضی شرف الدین الامیوطی دانسته اند.<ref>التحفه اللطیفه، ج۲، ص۴۱۴</ref>
+او از [[مؤذنان مسجد نبوی]] بود و به صدای خوش شهرت داشت و پس از پدرش ریاست مؤذنان [[مسجد نبوی]] را برعهده گرفت. هنگامی که به سال 726ق.<ref>سفرنامه ابن بطوطة، ص17، «مقدمه» </ref><ref>مدینه‌شناسی، ص183</ref> [[ابن بطوطة]] به مدینه سفر کرد، ریاست مؤذنان حرم با او بود.<ref>رحلة ابن‌ بطوطة، ج1، ص357</ref> [[عبدالله بن فرحون]]، دانشور معاصر محمد مطری، در کتاب خود به نیکی از او یاد کرده است.<ref>نصیحة المشاور، ص28</ref> وي به سال 741ق. در مدینه درگذشت و در [[قبرستان بقیع]] به خاک سپرده شد.<ref>التحفة اللطیفة، ج5، ص538-542</ref>
+==سفرها==
+او به مکه برای حج‌گزاری سفر کرد. افزون بر آن در سال‌های ۶۹۶ و ۷۲۷ به طائف رفت. او در سال ۶۹۷  و ۷۲۷ به اسکندریه سفر کرد. (مقدمه التعریف، ص ۱۸)
+منابع کتاب دیگری برای او یاد نکرده‌اند. (مقدمه التعریف ص ۱۹)