آیه حج: تفاوت میان نسخه‌ها

بر پایه برخی نقل‌ها، آخرین آیه‌ای که در [[مدینه النبی|مدینه]] پیش از حرکت [[پیامبر(ص)]] به سوی [[مکه]] برای انجام مناسک حج نازل شد، همین آیه حجّ بود.<ref>احکام القرآن، ج3، ص17-18.</ref> بر اساس نقلی دیگر، این آیه همراه دیگر آیات سوره آل عمران در [[سال سوم هجرت]] در مدینه نازل شد و پیامبر(ص) تا [[سال دهم هجرت]] به گزاردن حج توفیق نیافت.<ref>تفسیر قرطبی، ج4، ص144.</ref>

1. تشریع وجوب حج: مفسران درباره زمان تشریع وجوب حج بر یک نظر نیستند. برخی بر این باورند که وجوب حج در زمان ابراهیم7 تشریع شد؛ چنان‌که در آیه 27 حجّ/22 آمده است. ابراهیم7 مردم را به حج فراخواند و این وجوب تا روزگار بعثت پیامبر گرامی9 ادامه یافت<ref>احکام القرآن، ج5، ص64.</ref> و آیه {وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ البَیتِ} همان وجوب را امضا کرد.<ref>المیزان، ج4، ص355.</ref>‌ گروهی دیگر با این باور که سوره حج مکی است، دلالت آیه {وَأَذِّن فِی النَّاسِ بِالحَجِّ} (حجّ/22، 27) بر وجوب حج را مربوط به پیش از هجرت دانسته‌اند.<ref>تفسیر قرطبی، ج4، ص144.</ref> برخی دیگر به دلیل نزول سوره آل عمران و آیه {وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ البَیتِ} در سال سوم هجرت<ref>تفسیر قرطبی، ج4، ص144؛ المنیر، ج4، ص16.</ref>، تشریع وجوب حج را مربوط به همان سال دانسته‌اند. گروهی نیز نزول آیه 196 بقره/2 در سال ششم هجرت<ref>التفسیر الکبیر، ج5، ص153؛ کنز العرفان، ج1، ص266، 274.</ref> یا نزول آیه 96 آل عمران/3 را سبب وجوب حج دانسته‌اند<ref>مسالک الافهام، ج2، ص119.</ref>؛ اما بسیاری از مفسران وجوب حج را مربوط به سال دهم<ref>احکام القرآن، ج5، ص64؛ التبیان، ج7، ص309؛ کنز العرفان، ج1، ص268.</ref> با نزول آیه 97 آل عمران یا آیه 27 حج دانسته‌اند. روایت‌هایی از معصومان: نیز مؤید همین سخن است.<ref>الکافی، ج4، ص245.</ref> برخی وجود لام در (لِلَّهِ} و کلمه {عَلَى} در آیه {وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ البَیتِ} و نیز جمله خبریه و اسمیه بودن آن را موجب دلالت بر وجوب حج و تأکید بر آن دانسته‌اند.<ref>کنز العرفان، ج1، ص267.</ref> (← حجّ)