|
|
| خط ۲: |
خط ۲: |
| ==نویسنده== | | ==نویسنده== |
| {{اصلی|عمر بن فهد}} | | {{اصلی|عمر بن فهد}} |
| عمر بن محمد بن محمد بن محمد بن فهد، از محدثان و مورخان بزرگ خاندان مشهور بني‌‌فهد* است. نام او محمد بوده؛ ولي بيشتر وي را عمر می‌خواندند. لقب او نجم الدين و کنيه‌اش ابوالقاسم و همچون ديگر عالمان خاندانش به ابن فهد مشهور است. بر پايه سخن خود وي، نسب او به محمد بن حنفيه مي‌رسد و از اين رو، به او و ديگر اعضاي خاندانش نسبت‌هاي علوي، قُرَشي و هاشمي داده‌اند. گزارشی ديگر، نسب او را به عتبة بن ابي‌‌لهب مي‌رساند. در سده‌هاي 8-10ق. عالمان برجسته‌اي در خاندان ابن فهد ظهور يافتند و در طلب علم به جاهاي دور و نزديک همانند شام، مصر و يمن سفر کردند. اعضاي اين خاندان بيشتر در علم حديث و تاريخ محلي مکه مشهور بودند. | | عمر بن محمد بن محمد بن محمد بن فهد، از محدثان و مورخان بزرگ خاندان مشهور بني‌‌فهداست. نام او محمد بوده؛ ولي بيشتر وي را عمر می‌خواندند. لقب او نجم الدين و کنيه‌اش ابوالقاسم و همچون ديگر عالمان خاندانش به ابن فهد مشهور است. |
|
| |
|
| ابن فهد زير نظر پدرش، تقي الدين ابوالفضل محمد (م.871ق.) مقدمات فقه و حديث و قرآن را آموخت. آموختن فقه را با مذهب حنبلي آغاز کرد؛ ولي همراه پدر تغيير مذهب داد و فراگيري فقه شافعي را در پيش گرفت. او از استادان اهل مکه همانند ابوعبدالله فاسي و استادانی که به این شهر رفت و آمد می‌کردند مانند عبدالرحمن زرندي و ابوبکر مراغي دانش آموخت و اجازه گزارش حديث گرفت. سپس براي کسب علم چند بار به سرزمين‌هاي گوناگون همچون مصر و شام سفر کرد. از استادان وي، دانشمند نام‌آور، ابن حجر عسقلاني است که به او بسيار ارج مي‌نهاد و ابن فهد در سفر قاهره در خانه او ساکن شد. [[شمس‌الدین سخاوي]] نيز رابطه علمي و دوستي نزديک با ابن فهد داشته و در آثارش از او با تعبير «صاحبنا» و «مفيدنا» یاد کرده است.
| |
|
| |
| ==آثار نویسنده==
| |
| ابن فهد، جز اتحاف الوري، آثار بسيار ديگر دارد که برخي از آن‌ها اکنون در دست نيستند. مهم‌ترين آن‌ها عبارتند از:
| |
| {{ستون-شروع|4}}
| |
| *الالحاقات يا مسلسلات
| |
| *بذل الجهد في من سُمّي بفهد و ابن فهد
| |
| *بغية المرام بأخبار ولاة البلد الحرام
| |
| *التبيين للطبريين
| |
| *تذکرة الاناسي بأولاد ابي‌عبدالله الفاسي
| |
| *السرّ الظهيري بأولاد احمد النوَيري
| |
| *الدر الکمين بذيل العقد الثمين في تاريخ البلد الامين
| |
| *غاية الاماني في تراجم اولاد القسطلاني
| |
| *الفهرست
| |
| *اللباب في الالقاب
| |
| *المخضرمين
| |
| *المشارق المنيرة في ذکر بني‌ظهيره
| |
| *معجم الشيوخ يا المعجم
| |
| *المغير اسمهم
| |
| *المؤاخاة بينهم
| |
| *المدلّسين
| |
| *نور العيون بما تفرق من الفنون
| |
| {{پایان}}
| |
| ==محتوا و روش کتاب== | | ==محتوا و روش کتاب== |
| اتحاف الوري از پربرگ‌ترين آثار تاريخ محلي مکه است و اخبار مکه را از سال تولد پيامبر گرامي تا سال 885ق. در بر دارد. توجه ابن فهد بيشتر به شرح وقايع است تا وصف اشيا و اماکن. نويسندگان پيشين تاريخ محلي مکه، مانند ازرقي*، فاکهي* و فاسي*، افزون بر اطلاعات دوره خويش، همگي بر پايه شيوه معمول، اطلاعاتي مشابه را از قبيل مشخصات و مساحت جاي‌ها و اشياي مکه و کعبه گرد مي‌آورده‌اند؛ ولي وي از اين شيوه پرهيز کرده و معمولاً تنها اطلاعاتي را آورده است که پيشينيان يا به کلي از آن‌ها ياد نکرده يا کمتر به آن‌ها پرداخته‌اند. | | اتحاف الوري از پربرگ‌ترين آثار تاريخ محلي مکه است و اخبار مکه را از سال تولد پيامبر گرامي تا سال 885ق. در بر دارد. توجه ابن فهد بيشتر به شرح وقايع است تا وصف اشيا و اماکن. نويسندگان پيشين تاريخ محلي مکه، مانند ازرقي*، فاکهي* و فاسي*، افزون بر اطلاعات دوره خويش، همگي بر پايه شيوه معمول، اطلاعاتي مشابه را از قبيل مشخصات و مساحت جاي‌ها و اشياي مکه و کعبه گرد مي‌آورده‌اند؛ ولي وي از اين شيوه پرهيز کرده و معمولاً تنها اطلاعاتي را آورده است که پيشينيان يا به کلي از آن‌ها ياد نکرده يا کمتر به آن‌ها پرداخته‌اند. |
