امام حسن مجتبی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۲: | خط ۲: | ||
[[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]] | [[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]] | ||
امام حسن مجتبی(ع) فرزند امیرالمومنین [[علی بن ابی‌طالب(ع)]] دومین امام [[شیعه|شیعیان]] و پنجمین [[خلیفه]] مسلمین است. او را شبیه‌ترین فرد به [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(ص)]] و فردی عابدی و زاهد دانسته‌اند و گزارش کرده‌اند که چند بار در زندگی تمام یا نیمی از اموالش را صدقه داد. امام حسن پس از شهادت امیرالمومین با بیعت مردم به خلافت رسید و در سال ۴۱ قمری به دلیل دودستگی در سپاهیانش مجبور به پذیرش صلح با [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه بن ابی‌سفیان]] شد که ادعای خلافت داشت و سپاه بزرگی از شام را برای جنگ با امام حسن به سوی عراق فرستاده بود. | |||
آن حضرت بارها با پای پیاده به [[حج]] رفت. پیکرش را بعد از شهادت، در [[بقیع|قبرستان بقیع]] در کنار فاطمه بنت اسد دفن کردند. مکانی که بعدا [[امام زین العابدین|امام زین العابدین(ع)]] و [[امام باقر|امام باقر(ع)]] نیز در همانجا دفن شدند و بعدها گنبدی باشکوه بر آن ساخته شد. | |||
==تولد و کودکی== | ==تولد و کودکی== | ||
امام حسن در نیمه ماه مبارک رمضان<ref>. تاریخ مدینه دمشق، ج13، ص167؛ الارشاد, ج2, ص5. </ref>سال سوم هجری<ref>. ترجمه الامام الحسن من الطبقات الکبری، ص98؛ انساب الاشراف ج3، ص 219؛ اعلام الوری، ج1، ص402. </ref>در مدینه متولد شد. در بیشتر منابع امام حسن را شبیه ترین افراد به رسول خدا(ص) وصف کرده‌اند. در روایتی رسول خدا(ص)، امام حسن(ع) را در خوی و خصلت و چهره شبیه ترین مردم به خود وصف کرده است.<ref>. الطبقات الکبری، الخامسه، ج1، ص245؛ الاستیعاب، ج1, ص 384. </ref> | امام حسن در نیمه ماه مبارک رمضان<ref>. تاریخ مدینه دمشق، ج13، ص167؛ الارشاد, ج2, ص5. </ref>سال سوم هجری<ref>. ترجمه الامام الحسن من الطبقات الکبری، ص98؛ انساب الاشراف ج3، ص 219؛ اعلام الوری، ج1، ص402. </ref>در مدینه متولد شد. در بیشتر منابع امام حسن را شبیه ترین افراد به رسول خدا(ص) وصف کرده‌اند. در روایتی رسول خدا(ص)، امام حسن(ع) را در خوی و خصلت و چهره شبیه ترین مردم به خود وصف کرده است.<ref>. الطبقات الکبری، الخامسه، ج1، ص245؛ الاستیعاب، ج1, ص 384. </ref> | ||
| خط ۱۸: | خط ۲۰: | ||
حضرت علی(ع)، بعد از ضربت خوردنش فرزندش حسن(ع) را به امامت منصوب کرد<ref>. کشف اللغمه، ج2، ص153-154؛ مسند الإمام المجتبی(ع)، ص36.</ref>، و آن حضرت زمام امور را بمدت تقریبا شش ماه بدست گرفت. بیعت با امام حسن(ع) در روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان سال چهلم هجری و بعد شهادت امیرمؤمنان انجام گرفت<ref>. الارشاد؛ ج 2، ص9. </ref>. | حضرت علی(ع)، بعد از ضربت خوردنش فرزندش حسن(ع) را به امامت منصوب کرد<ref>. کشف اللغمه، ج2، ص153-154؛ مسند الإمام المجتبی(ع)، ص36.</ref>، و آن حضرت زمام امور را بمدت تقریبا شش ماه بدست گرفت. بیعت با امام حسن(ع) در روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان سال چهلم هجری و بعد شهادت امیرمؤمنان انجام گرفت<ref>. الارشاد؛ ج 2، ص9. </ref>. | ||
معاویه با شنیدن خبر بیعت مردم با امام حسن(ع)، تصمیم صریح خود را به سرکشی و عدم شناسایی امام به عنوان خلیفه اعلام کرد.<ref>. تاریخ الیعقوبی، ج2، ص214; شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج16، ص31.</ref>نخستین اقدام امام حسن(ع) بعد از بیعت با او سازماندهی لشکر برای جنگ با معاویه بود.<ref>.المستدرک علی الصحیحین ، ج3, ص 174-176. </ref>معاویه نیز با شصت هزار نیرو علیه امام حسن(ع) به راه افتاد.<ref>. الفتوح، ج4، ص286; مقاتل الطالبیین، ص34-35.</ref> | معاویه با شنیدن خبر بیعت مردم با امام حسن(ع)، تصمیم صریح خود را به سرکشی و عدم شناسایی امام به عنوان خلیفه اعلام کرد.<ref>. تاریخ الیعقوبی، ج2، ص214; شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج16، ص31.</ref>نخستین اقدام امام حسن(ع) بعد از بیعت با او سازماندهی لشکر برای جنگ با معاویه بود.<ref>.المستدرک علی الصحیحین ، ج3, ص 174-176. </ref>معاویه نیز با شصت هزار نیرو علیه امام حسن(ع) به راه افتاد.<ref>. الفتوح، ج4، ص286; مقاتل الطالبیین، ص34-35.</ref> معاویه شایع کرد که امام حسن(ع) تصمیم به صلح دارد<ref>. تاریخ الیعقوبی، ج2، ص214. </ref> و همزمان به تطمیع برخی از سرداران سپاه امام حسن پرداخت.<ref>انساب الاشراف، ج۳، ص ۳۸</ref> در پی شایعات پذیرش صلح از ناحیه امام بود که خیمه گاه آن حضرت را به غارت بردند و در «مظلم ساباط» او را زخمی ساختند.<ref>.أنساب الأشراف، ج3،ص:35؛ الارشاد، ج2، ص12. </ref> امام در چنین شرایطی مجبور به صلح شد و در پاسخ یکی از یارانش علت صلح را میل و رغبت بیشتر مردم بر صلح، ناخوشی آنان از جنگ و به ویژه حفظ شیعیان از کشته شدن دانسته است<ref>. اخبار الطوال، ص220. </ref>. | ||
امام با قید شرایطی | امام با قید شرایطی مانند عدم تعیین جانشین از سوی معاویه<ref>. الاستیعاب، ج1، ص385-387. </ref> و واگذاری تعیین خلیفه به شورای مسلمانان<ref>. الاستیعاب، ج1، ص386-387. </ref>، در امان ماندن مسلمانان و شیعیان و عدم توطئه بر ضد اهل بیت<ref>. الفتوح، ج4، ص290-291.</ref> خلافت را به معاویه واگذار کرد. | ||
==فضایل و مناقب== | ==فضایل و مناقب== | ||
امام حسن(ع) را عابدترین، زاهدترین و با فضیلت مردم زمان خود دانسته‌اند<ref>. الامالی, صدوق، ص244؛ عده الداعی، ص139. </ref>از فضایل امام بخشش های زیاد آن حضرت است به طوری که ایثار<ref>. کشف اللغمه، ج2،ص 180-182؛ نزهه الناظر، ص148-150.</ref>بردباری و بخشش<ref>. الکامل مبرد، ج2، ص462. ( ندیدم) </ref>آن حضرت زبانزد عام و خاص بود<ref>. نک : بحار الانوار ج43, ص 344 - 355 ؛ مناقب ال ابی طالب، ج3, ص188.</ref>. لقب کریم اهل بیت از بخشش های زیاد امام نام گرفته است. آن حضرت دو یا سه بار نصف یا به گزارشی تمام دارایی خود را در راه خدا صدقه داد.<ref>. أنساب الأشراف، ج3،ص9؛ الوافی بالوفیات، ج12، ص68. </ref><ref>. شرح الاخبار، ج3، ص113؛ مناقب ال ابی طالب ، ج3, ص 180. </ref> | امام حسن(ع) را عابدترین، زاهدترین و با فضیلت مردم زمان خود دانسته‌اند<ref>. الامالی, صدوق، ص244؛ عده الداعی، ص139. </ref>از فضایل امام بخشش های زیاد آن حضرت است به طوری که ایثار<ref>. کشف اللغمه، ج2،ص 180-182؛ نزهه الناظر، ص148-150.</ref>بردباری و بخشش<ref>. الکامل مبرد، ج2، ص462. ( ندیدم) </ref>آن حضرت زبانزد عام و خاص بود<ref>. نک : بحار الانوار ج43, ص 344 - 355 ؛ مناقب ال ابی طالب، ج3, ص188.</ref>. لقب کریم اهل بیت از بخشش های زیاد امام نام گرفته است. آن حضرت دو یا سه بار نصف یا به گزارشی تمام دارایی خود را در راه خدا صدقه داد.<ref>. أنساب الأشراف، ج3،ص9؛ الوافی بالوفیات، ج12، ص68. </ref><ref>. شرح الاخبار، ج3، ص113؛ مناقب ال ابی طالب ، ج3, ص 180. </ref> | ||
| خط ۳۹: | خط ۴۱: | ||
==شهادت امام حسن(ع)== | ==شهادت امام حسن(ع)== | ||
امام حسن(ع) بنا به قول مشهور در 28 صفر سال 50 ق<ref>. کشف الغمه، ج2، ص205؛ ترجمه الامام الحسن (ع)من الطبقات الکبری، ص91.</ref> مسموم و به شهادت رسید. برخی سالهای 47<ref>. البدء و التاریخ، ج5، ص74. </ref> و 49<ref>. تاریخ الیعقوبی، ج2، ص225؛ تاریخ مدینه دمشق، ج7، ص122. </ref>و نیز هفتم صفر<ref>. الدروس الشرعیه، ج2، ص7. </ref>را زمان شهادت امام دانسته‌اند. بنا به قول مشهور جعده همسر آن حضرت به تحریک معاویه امام(ع) را مسموم و به شهادت رساند<ref>. البدایه و النهایه، ج8،س 43؛ تاریخ ابن خلدون, ج2, ص 649.</ref>. | امام حسن(ع) بنا به قول مشهور در 28 صفر سال 50 ق<ref>. کشف الغمه، ج2، ص205؛ ترجمه الامام الحسن (ع)من الطبقات الکبری، ص91.</ref> مسموم و به شهادت رسید. برخی سالهای 47<ref>. البدء و التاریخ، ج5، ص74. </ref> و 49<ref>. تاریخ الیعقوبی، ج2، ص225؛ تاریخ مدینه دمشق، ج7، ص122. </ref>و نیز هفتم صفر<ref>. الدروس الشرعیه، ج2، ص7. </ref>را زمان شهادت امام دانسته‌اند. بنا به قول مشهور جعده همسر آن حضرت به تحریک معاویه امام(ع) را مسموم و به شهادت رساند<ref>. البدایه و النهایه، ج8،س 43؛ تاریخ ابن خلدون, ج2, ص 649.</ref>. | ||
== | ==مزار امام حسن(ع)== | ||
اهل بیت بنابه وصیت آن حضرت (ادفنونی عند ابی)، خواستند او را در کنار قبر جدش رسول خدا(ص) به خاک بسپارند، اما بنی امیه به سرکردگی مروان بن حکم حاکم مدینه<ref>. الوافی بالوفیات، ج12، ص68-69. </ref>، به همراهی برخی زنان رسول خدا(ص) <ref>. تذکره الخواص، ص193. </ref> مانع شدند. بنی هاشم برای مقابله با بنی امیه اماده شدند که امام حسین (ع)، بنا به وصیت برادرش حسن(ع) مانع شد و به ناچار آن حضرت در بقیع به خاک سپرده شد<ref>. بحار الانوار، ج44، ص134.</ref> و بنا به نقلی سعید بن عاص اموی بر آن حضرت نماز خواند.<ref>. تاریخ الخمیس، ج2، ص293. </ref> | اهل بیت بنابه وصیت آن حضرت (ادفنونی عند ابی)، خواستند او را در کنار قبر جدش رسول خدا(ص) به خاک بسپارند، اما بنی امیه به سرکردگی مروان بن حکم حاکم مدینه<ref>. الوافی بالوفیات، ج12، ص68-69. </ref>، به همراهی برخی زنان رسول خدا(ص) <ref>. تذکره الخواص، ص193. </ref> مانع شدند. بنی هاشم برای مقابله با بنی امیه اماده شدند که امام حسین (ع)، بنا به وصیت برادرش حسن(ع) مانع شد و به ناچار آن حضرت در بقیع به خاک سپرده شد<ref>. بحار الانوار، ج44، ص134.</ref> و بنا به نقلی سعید بن عاص اموی بر آن حضرت نماز خواند.<ref>. تاریخ الخمیس، ج2، ص293. </ref> | ||