خان نخيله: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی | عنوان = خان نخیله | تصویر = خان نخیله.jpg | اندازه تصوی...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
}}
}}


خان نخیله یا خان ربع یا خان آل شمس، بین مسیر [[کربلا]]-[[نجف]]، با فاصله حدود ۱۴ کیلومتر از کربلا قرار دارد. در [[دوره عثمانی]] ساخته شده و ورودی دو طبقه، آجرکاری‌های هنری و کندوکاری‌های فنی از ویژگی‌های این بنا است.
'''خان نخیله''' یا '''خان ربع''' یا خان آل شمس، بین مسیر [[کربلا]]-[[نجف]]، با فاصله حدود ۱۴ کیلومتر از کربلا قرار دارد. در [[دوره عثمانی]] ساخته شده، و ورودی دو طبقه، آجرکاری‌های هنری و کندوکاری‌های فنی از ویژگی‌های این بنا است.


==درباره خان نخلیه==
==درباره خان نخلیه==
خان نخیله، با نام‌های خان ربع،<ref>منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۰.</ref> و خان آل شمس<ref>ماضی النجف و حاضرها، ج۱، ص۲۷۳.</ref> نیز شناخته شده است.
خان نخیله، با نام‌های خان ربع،<ref>منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۰.</ref> و خان آل شمس<ref>ماضی النجف و حاضرها، ج۱، ص۲۷۳.</ref> نیز شناخته شده است.
این کاروانسرا، بین مسیر [[کربلا]]-[[نجف]] قرار داشته، و حدود ۱۴ کیلومتر از کربلا فاصله دارد. این بنا، در [[دوره عثمانی]] ساخته شده و دارای حیاطی سرباز است که با مجموعه‌ای از اتاق‌ها احاطه شده است. دیوارهای بلند، وردی دو طبقه با دروازه‌ای بزرگ میان آن، و استفاده از آجر و گچ، خان نخیله را از دیگر منزلگاه‌های مشابهش، متمایز کرده است.<ref>العتبة العباسیة المقدسة https://mk.iq/view۲.php?id=۱۵۲۲</ref>
این کاروانسرا، بین مسیر [[کربلا]]-[[نجف]] قرار داشته، و حدود ۱۴ کیلومتر از کربلا فاصله دارد. خان نخیله، در [[دوره عثمانی]] ساخته شده و دارای حیاطی سرباز است که با مجموعه‌ای از اتاق‌ها احاطه شده است. دیوارهای بلند، ورودیِ دو طبقه با دروازه‌ای بزرگ میان آن، و استفاده از آجر و گچ، خان نخیله را از دیگر منزلگاه‌های مشابهش، متمایز کرده است.<ref>[https://mk.iq/view۲.php?id=۱۵۲۲ العتبة العباسیة المقدسة]</ref>


==تاریخچه==
==تاریخچه==
خط ۳۰: خط ۳۰:


خان نخیله، در گزارش نظامی که رییس ستاد ارتش [[بریتانیا]] در سال ۱۳۲۹ق نوشته است، دارای ۳ خان، ۶ قهوه‌خانه و چاه‌های آب گوارا معرفی شده است.<ref>النجف الاشرف مدینة العلم و العمران، ص۶۲. </ref>
خان نخیله، در گزارش نظامی که رییس ستاد ارتش [[بریتانیا]] در سال ۱۳۲۹ق نوشته است، دارای ۳ خان، ۶ قهوه‌خانه و چاه‌های آب گوارا معرفی شده است.<ref>النجف الاشرف مدینة العلم و العمران، ص۶۲. </ref>
در سال ۱۹۹۳م (۱۴۱۴ق) در مهماتی که سپاهیان در خان نخیله انبار کرده بودند، انفجاری رخ داد و بسیاری از ساخته‌های این منزلگاه ویران شد. بر پایه گزارشی که سال ۱۴۲۶ق تهیه شده، آثاری از تکه پاره‌های مهمات و سلاح‌ها، پیرامون خان دیده شده است.<ref>منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۳.</ref>
در سال ۱۹۹۳م (۱۴۱۴ق) در مهماتی که سپاهیان در خان نخیله انبار کرده بودند، انفجاری رخ داد و بسیاری از ساخته‌های این منزلگاه ویران شد. بر پایه گزارشی که سال ۱۴۲۶ق تهیه شده، آثاری از تکه پاره‌های مهمات و سلاح‌ها، پیرامون خان دیده شده است.<ref>منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۳.</ref>


خط ۳۵: خط ۳۶:
ممکن است علت نامگذاری خان نخیله به این نام، منطقه‌ای است که این کاروانسرا در آن واقع شده، زیرا این منطقه، نزدیک باغ‌های به هم پیوسته میان [[نجف]] و [[کربلا]] است.
ممکن است علت نامگذاری خان نخیله به این نام، منطقه‌ای است که این کاروانسرا در آن واقع شده، زیرا این منطقه، نزدیک باغ‌های به هم پیوسته میان [[نجف]] و [[کربلا]] است.


به آن، خان ربع گفته شده، زیرا برای مسافرانی که از کربلا به نجف می‌روند، یک چهارمِ راه محسوب می‌شود<ref>منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۰.</ref> و به آل شمس معروف شد، زیرا سازنده یا مرمت کننده آن، آل شمس بوده‌اند.<ref>ماضی النجف و حاضرها، ج۱، ص۲۷۳.</ref>
به خان نخیله، خان ربع گفته شده، زیرا برای مسافرانی که از کربلا به نجف می‌روند، یک چهارمِ راه محسوب می‌شود<ref>منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۰.</ref> و به آل شمس معروف شد، زیرا سازنده یا مرمت کننده آن، آل شمس بوده‌اند.<ref>ماضی النجف و حاضرها، ج۱، ص۲۷۳.</ref>


==اکنون==
==اکنون==
بر پایه آخرین آمار، در سال ۱۴۲۶ق، برای خان نخیله دروازه قوس مانند، اتاقی بالای دروازه، آجرکاری‌های هنری و کندوکاری‌های فنی گزارش شده است.
بر پایه آخرین آمار، در سال ۱۴۲۶ق، برای خان نخیله دروازه قوس مانند، اتاقی بالای دروازه، آجرکاری‌های هنری و کندوکاری‌های فنی گزارش شده است.


مقاله منزل‌گاه‌های راه [[کربلا]] و [[نجف]]، اطلاعات بیشتری از معماری این کارونسرا ارائه داده است.<ref>منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۲ و ۹۳.</ref>
مقاله [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/929/1/69 منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف]، اطلاعات بیشتری از معماری این کارونسرا ارائه داده است.<ref>منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۲ و ۹۳.</ref>


==پانوشت==
==پانوشت==
خط ۵۱: خط ۵۲:
| منبع = نقش علمای بادکوبه در نجف، عبدالرحیم اباذری،
| منبع = نقش علمای بادکوبه در نجف، عبدالرحیم اباذری،
| پس از لینک = فصلنامه فرهنگ زیارت، سال هشتم، شماره سی و سوم، زمستان ۱۳۹۶،
| پس از لینک = فصلنامه فرهنگ زیارت، سال هشتم، شماره سی و سوم، زمستان ۱۳۹۶،
| لینک =  
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/929/1/69
}}
}}
[[Category:بناهای تاریخی مذهبی نجف]]
[[Category:بناهای تاریخی مذهبی نجف]]
[[Category:بناهای تاریخی مذهبی نجف]]
[[Category:بناهای تاریخی مذهبی نجف]]


[[رده:بناهای تاریخی مذهبی نجف]]
[[رده:بناهای تاریخی مذهبی نجف]]

نسخهٔ ‏۱۶ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۳۷

خان نخیله
اطلاعات اوليه
تأسیس دوره عثمانی
کاربری کاروانسرا
مکان بین مسیر کربلا-نجف، با فاصله حدود ۱۴ کیلومتر از کربلا
نام‌های دیگر خان ربع، خان آل شمس
معماری
سبک اسلامی

خان نخیله یا خان ربع یا خان آل شمس، بین مسیر کربلا-نجف، با فاصله حدود ۱۴ کیلومتر از کربلا قرار دارد. در دوره عثمانی ساخته شده، و ورودی دو طبقه، آجرکاری‌های هنری و کندوکاری‌های فنی از ویژگی‌های این بنا است.

درباره خان نخلیه

خان نخیله، با نام‌های خان ربع،[۱] و خان آل شمس[۲] نیز شناخته شده است. این کاروانسرا، بین مسیر کربلا-نجف قرار داشته، و حدود ۱۴ کیلومتر از کربلا فاصله دارد. خان نخیله، در دوره عثمانی ساخته شده و دارای حیاطی سرباز است که با مجموعه‌ای از اتاق‌ها احاطه شده است. دیوارهای بلند، ورودیِ دو طبقه با دروازه‌ای بزرگ میان آن، و استفاده از آجر و گچ، خان نخیله را از دیگر منزلگاه‌های مشابهش، متمایز کرده است.[۳]

تاریخچه

برخی، سازنده خان نخیله را یکی از اهالی هند دانسته،[۴] و برخی، حسن بن محمد آل شمسه را سازنده آن دانسته‌اند.[۵] حیدر الجد، احتمال می‌دهد منزلگاه‌های سه‌گانه خان نخیله، در زمان‌های مختلف و به دست افراد مختلف ساخته شده‌اند؛ یعنی ممکن است یکی از اهالی هند، نخست منزلگاهی را برپا کرده و آنگاه، درکنار آن به دست دیگران، منزلگاهی دیگر ساخته شده است.[۶]

خان نخیله، در گزارش نظامی که رییس ستاد ارتش بریتانیا در سال ۱۳۲۹ق نوشته است، دارای ۳ خان، ۶ قهوه‌خانه و چاه‌های آب گوارا معرفی شده است.[۷]

در سال ۱۹۹۳م (۱۴۱۴ق) در مهماتی که سپاهیان در خان نخیله انبار کرده بودند، انفجاری رخ داد و بسیاری از ساخته‌های این منزلگاه ویران شد. بر پایه گزارشی که سال ۱۴۲۶ق تهیه شده، آثاری از تکه پاره‌های مهمات و سلاح‌ها، پیرامون خان دیده شده است.[۸]

علت نامگذاری

ممکن است علت نامگذاری خان نخیله به این نام، منطقه‌ای است که این کاروانسرا در آن واقع شده، زیرا این منطقه، نزدیک باغ‌های به هم پیوسته میان نجف و کربلا است.

به خان نخیله، خان ربع گفته شده، زیرا برای مسافرانی که از کربلا به نجف می‌روند، یک چهارمِ راه محسوب می‌شود[۹] و به آل شمس معروف شد، زیرا سازنده یا مرمت کننده آن، آل شمس بوده‌اند.[۱۰]

اکنون

بر پایه آخرین آمار، در سال ۱۴۲۶ق، برای خان نخیله دروازه قوس مانند، اتاقی بالای دروازه، آجرکاری‌های هنری و کندوکاری‌های فنی گزارش شده است.

مقاله منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، اطلاعات بیشتری از معماری این کارونسرا ارائه داده است.[۱۱]

پانوشت

  1. منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۰.
  2. ماضی النجف و حاضرها، ج۱، ص۲۷۳.
  3. العتبة العباسیة المقدسة
  4. النجف الاشرف مدینة العلم و العمران، ص۶۲.
  5. خان المصلی لوحة تاریخیه من العهد العثمانی الأخیر، ص۲؛ الدرر البهیة فی انساب قبائل النجف العربیه، ج۱، ص۵۶.
  6. منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۱.
  7. النجف الاشرف مدینة العلم و العمران، ص۶۲.
  8. منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۳.
  9. منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۰.
  10. ماضی النجف و حاضرها، ج۱، ص۲۷۳.
  11. منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۹۲ و ۹۳.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله نقش علمای بادکوبه در نجف، عبدالرحیم اباذری، فصلنامه فرهنگ زیارت، سال هشتم، شماره سی و سوم، زمستان ۱۳۹۶، است.