سید محمد بادکوبه‌ای

از ویکی حج
سید محمد بادکوبه‌ای
نمایی از مزار سید محمد بادکوبه‌ای در آرامستان وادی رحمت تبریز
مشخصات فردی
زادروز ۱۲۸۵ق
زادگاه جمهوری آذربایجان، باکو، روستای مشتقا
دین اسلام
مذهب شیعه
تاریخ درگذشت ۱۳۸۹ق
محل درگذشت ایران، تبریز
آرامگاه قبرستان وادی رحمت
مشخصات دینی
هجرت به مشهد، اصفهان، نجف، اردبیل؛ تبعید به: سیبری، تبریز
دیگر فعالیت‌ها مبارزه با حکومت تزاری، اعتراض به رضاخان
اطلاعات علمی و مذهبی
اساتید سید حسین بادکوبه‌ای، آخوند خراسانی، سید محمدکاظم یزدی و سید ابوالحسن اصفهانی

سید محمد بادکوبه‌ای (۱۲۸۵ق - ۱۳۸۹ق)، اهل باکو، و از عالمان شیعه است. مبارزه با حکومت تزاری روسیه، مبارزه با رضاخان و تأسیس حوزه علمیه از فعالیت‌های فرهنگی وسیاسی اوست.

معرفی

سید محمد بادکوبه‌ای، فرزند آقامیر جبار، در سال ۱۲۸۵ق در مشتقا، روستایی نزدیک به باکو به دنیا آمد. وی در روز سه‌شنبه، ۷ جمادی‌الثانی ۱۳۸۹ق درگذشت و در تبریز، قبرستان وادی رحمت دفن شد.[۱]

تحصیلات

وی مقدمات علوم اسلامی را در زادگاهش آموخت.[۲] سپس به مشهد رفت و به تکمیل دروس حوزوی پرداخت. پس از آن برای تحصیل علوم عقلی به اصفهان هجرت کرد و در نهایت به نجف رفته، از حوزه آن شهر بهره برد.

استادان بادکوبه‌ای در حوزه نجف به این شرحند:

فعالیت‌های سیاسی

سید محمد، همزمان با حاکمیت حکومت تزاری روسیه به زادگاهش، باکو برگشت. حکومت تزاری چند شهر بزرگ آذربایجانِ ایران را بر پایه قرارداد گلستان و ترکمن‌چای تصرف کرده بود. او با سیاست‌های حکومت، مبارزه کرد.[۴]

تبعید به سیبری

بادکوبه‌ای از سوی حکومت کمونیستی به جرم فعالیت‌های دینی و سیاسی به مدت ۱۵ سال به منطقه سیبری تبعید شد؛ اما پس از ۵ سال به باکو برگشت و مدتی در زیرزمین اداره اطلاعات شوروی زندانی بود. سرانجام تبرئه و آزاد شد.[۵]

فعالیت‌های سیاسی در ایران

سید محمد، پس از آزادی از اداره اطلاعات شوروی به اردبیل هجرت کرد. پس از ۲ سال، در پی اعتراض به سیاست‌های رضاخان به تبریز تبعید شد و در مدرسه طالبیه سکونت اجباری اختیار کرد و بعد از مدتی با هماهنگی و حمایت مؤمنان، در منزلی ساکن شد.[۶]

سیدمحمد بادکوبه‌ای، همزمان با نهضت اسلامی ایران ، در ماجرای انجمن‌های ایالتی و ولایتی حضور پیدا کرد و به همراه روحانیان مبارز تبریز بیانیه‌هایی خطاب به مراجع و دولتمردان وقت صادر و امضا کرد.[۷] او در واقعه جنگ شش روزه کشورهای عربی و اسرائیل به همراه علمای تبریز طی بیانیه‌ای از مردم خواست با کمک‌های نقدی خود به یاری برادران مسلمان بشتابند.[۸]

فعالیت‌ فرهنگی

وی پس از بازگشت به زادگاهش، باکو ، حوزه علمیه تأسیس، و به تربیت طلاب علوم دینی پرداخت.[۹] سید محمد، در زمان حضورش در اردبیل نیز به مدت ۲ سال در منزل خود به تدریس و تربیت شاگرد پرداخت و در مسجد سرچشمه نماز جماعت برگزار کرد.[۱۰] او در زمان حضورش در تبریز در دو نوبت صبح و شام در مسجد ویجویه و ظهر در مسجد بازار کفاشان اقامه جماعت می‌کرد و در روزهای جمعه به تفسیر قرآن می‌پرداخت.[۱۱] وی در سال‌های پایانی عمر، کتابخانه خود را که دارای کتاب‌های ارزشمند خطی بود به کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی اهدا کرد.[۱۲]

پانوشت

  1. گلشن ابرار، ج5، ص279-281.
  2. شهداء الفضیلة، ص545.
  3. گلشن ابرار، ج5، ص274-278.
  4. شهداء الفضیلة، ص545.
  5. گلشن ابرار، ج5، ص274-278.
  6. گلشن ابرار، ج5، ص274-278.
  7. اسناد انقلاب اسلامی، 1374ش، ص24، 47، 103 و 107.
  8. گلشن ابرار، ج5، ص279-281.
  9. شهداء الفضیلة، ص545.
  10. گلشن ابرار، ج5، ص274-278.
  11. گلشن ابرار، ج5، ص279-281.
  12. گلشن ابرار، ج5، ص279-281.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله نقش علمای بادکوبه در نجف، عبدالرحیم اباذری، فصلنامه فرهنگ زیارت، سال هشتم، شماره سی و سوم، زمستان ۱۳۹۶، ص۱۰۳ است.
  • شهداء الفضیلة، امینی عبدالحسین، قم، مکتبة الطباطبایی، ۱۳۹۳ق.
  • گلشن ابرار، جمعی از پژوهشگران، چاپ اول، قم، نشر معروف.