موسوعه رد شبهات جلد هجدهم

موسوعه رد شبهات جلد هجدهم

پدید آورندگان
نویسنده	محمد فرضی پوریان و رضا باذلی
محتوا
موضوع	پاسخ به شبهات درباره عصمت ائمه
نشر
تعداد صفحات	198
ناشر	مشعر
محل نشر	تهران
تاریخ نشر	بهار 1401
شابک	9789645409799
رده‌بندی کنگره	‌BP223
رده‌بندی دیویی	297/45

موسوعه رد شبهات جلد هجدهم کتابی با موضوع پاسخ به شبهات عصمت امام، در دو بخش و توسط دو نویسنده نوشته شده است. در بخش اول، پس از تعریف عصمت، ضرورت بحث از عصمت، منشأ عصمت و ادله عقلی و نقلی عصمت امام به نگارش درآمده و پس از آن به شش شبهه از جمله عصمت امام اندیشه‌ای بدون دلیل و تلازم وجوب عصمت امام با تعیین تکلیف برای خدا، پاسخ داده شده است. نویسنده این بخش، محمد فرضی پوریان است.

در بخش دوم مفهوم عصمت، معنای عصمت در قرآن و روایات، ضرورت طرح مسأله عصمت و عصمت در اندیشه اسلامی ارائه شده و پس از آن به هفت شبهه وهابیان در مسأله عصمت پاسخ داده شده است. ناسازگاری عصمت ائمه(ع) با آیه 59 سوره نساء و عصمت ائمه(ع) مستلزم الوهیت و غلو، از جمله این شبهات است. این بخش توسط رضا باذلی نوشته شده است.

نویسندگان

کتاب در دو بخش و توسط دو نویسنده نوشته شده است. بخش اول در 57 صفحه و توسط محمد فرضی پوریان و بخش دوم در 129 صفحه و با قلم رضا باذلی نوشته شده است.

محتوای اثر

کتاب در دو بخش نگارش یافته و در هر دو بخش، به شبهاتی علیه شیعه؛ پیرامون عصمت امام پاسخ داده شده است.

بخش اول (عصمت امام و پاسخ به شبهات)

این بخش شامل مفهوم‌شناسی و پاسخ به شبهات است. محمد فرضی پوریان، نویسنده بخش اول کتاب، پس از تعریف لغوی و اصطلاحی دو مفهوم عصمت و امام، ضرورت بحث از عصمت، منشأ عصمت و ادله عقلی و نقلی عصمت امام را شرح داده است.

مؤلف به نقل از متکلمان شیعه، دو دلیل عقلی بر عصمت امام بیان می‌کند. همچنین آیه ابتلای ابراهیم (سوره بقره، آیه 124)، آیه صادقین (سوره توبه، آیه 119) و آیه اولوالأمر (سوره نساء، آیه 59) از دلایل نقلی ارائه شده توسط نویسنده بر لزوم عصمت امام است.

در بخش پاسخ به شبهات، به شش شبهه از شبهات وهابیت، پاسخ داده شده که به دو مورد آن اشاره می‌شود:

عصمت امام، اندیشه‌ای بدون دلیل

مؤلف در پاسخ به این شبهه که شیعه هیچ دلیل عقلی و نقلی بر عصمت امام؛ به عنوان جانشین پیامبر(ص) ندارد، معتقد است با توجه به اینکه شیعه عصمت امام را با دلایل عقلی (مثل برهان امتناع تسلسل در امام و برهان حفظ شریعت) و نقلی (مثل آیه اولوالأمر و آیه ابتلای ابراهیم) اثبات می‌کند، این ادعا اعتبار علمی ندارد.

اخذ اندیشه عصمت از یهود و نصارا

به نظر وهابیان، عقیده‌مندی به عصمت، از یهود و نصارا گرفته شده و در زمان صحابه و تابعان نبوده است؛ اما نویسنده کتاب با بیان چند دلیل به این شبهه پاسخ می‌دهد:

• در تورات گناهان مختلفی به یهود نسبت داده شده پس یهود، آورنده اندیشه عصمت نبوده است. نیز نزد مسیحیت اصلا عصمت مسیح مطرح نیست و آنان نه به جهت پیامبر دانستن مسیح، بلکه به جهت آنکه او را تجسّم زمینی خدا می‌دانند، از عصمت بحث می‌کنند.

• شیعه عصمت را با دلیل‌های عقلی و نقلی ثابت می‌کند.

• علمای اهل‌سنت نیز عصمت پیامبران را در دریافت و ابلاغ وحی و بسیاری عصمت او پس از نبوت را پذیرفته‌اند.

• عصمت از متن قرآن و سنت پیامبر(ص) گرفته شده است.

بخش دوم (عصمت ائمه اطهار(ع) و پاسخ به شبهات)

رضا باذلی، نویسنده این بخش پس از شناساندن تعریف لغوی و اصطلاحی عصمت، معنای عصمت در قرآن و روایات را بیان می‌کند. پس از آن، ضرورت طرح مسأله عصمت را شرح داده و عصمت در اندیشه اسلامی را در قالب چند مسأله پیگیری می‌کند:

• منشأ عصمت

• عصمت و اختیار انسان

• قلمرو و گستره عصمت

• دلایل نقلی عصمت

نویسنده در ادامه به هفت شبهه وهابیان پاسخ می‌دهد که به دو نمونه از آم ااشاره می‌شود:

عصمت ائمه(ع) مستلزم الوهیت و غلو

نویسنده کتاب در پاسخ به این شبهه که «اعتقاد به عصمت امامان به معنای همتراز خدا دانستن و غلو در مورد آنان است»، می‌نویسد حقیقت غلو آن است که معصوم را از حد بندگی بالاتر برده، او را خدا دانسته و در افعالش مستقل یعنی بدون اتکا به خداوند بدانیم. این معنا در مورد امام معصوم مورد ادعای شیعه نیست و طبق روایات شیعه امامان از غلو و غالیان برائت جسته‌اند.

عصمت امامان(ع) بالاتر از عصمت پیامبران

به اعتقاد وهابیان، شیعیان گستره عصمت امامان را بیش از عصمت پیامبران می‌دانند و عصمت از تمام گناهان، سهو و نسیان برای پیامبران هم وجود ندارد؛ اما نویسنده معتقد است در این اشکال مغالطه رخ داده و دیدگاه امامیه نسبت به عصمت امامان، با دیدگاه اهل سنت (نه شیعه) نسبت به عصمت پیامبران مقایسه شده است. بیشتر عالمان امامیه در مورد پیامبران نیز به عصمت مطلق (از گناهان، سهو و فراموشی) اعتقاد دارند.

چاپ و نشر

این کتاب توسط پژوهشکده حج و زیارت و نشر مشعر، در بهار 1401 و در 198 صفحه، به چاپ‌ رسیده‌ است.

منابع

• فرض پوریان، محمد و باذلی، رضا، موسوعه رد شبهات (18)، تهران، مشعر، 1401ش.