نام‌های مکه

مکه در اطراف مسجدالحرام و در میان درّه بنا شده است و از هر سو، کوهها آن را احاطه کرده‌اند. نام مکه به این سبب است که یاقوت حموی، یکی از عوامل موسوم شدن مکه به این اسم را، همین مسأله می‌داند. او می‌گوید:«این شهر، از آن جهت مکه نامیده شده که در میان دو کوه مرتفع واقع شده است، مثل مکوک (طرفی که بالای آن تنگ و وسط آن فراخ باشد)».(معجم البلدان، 5/ 187.)

مکه مکرمه دارای نامهای بسیاری است، بطوری که فیروزآبادی رساله‌ای مفصّل در ذکر نامهای مکه نگاشته است.(الأعلام باعلام بیت‌اللَّه‌الحرام/ 17 و 18 چاپ لندن.)نووی می‌گوید: «در میان شهرها شهری را نمی‌شناسم که به اندازه مکه و مدینه نام بسیار داشته باشد»جامع اللطیف/ معجم البلدان.

نام‌های مکه در قرآن

  • مکه (سوره فتح،‌آیه 24)
  • بکه (سوره آل عمران، آیه96)
  • القریه (سوره نحل، آیه 112)
  • معاد (سوره قصص،آیه 85)
  • الوادی (سوره ابراهیم، آیه 37)
  • البلدة (سوره نمل، آیه 91)
  • البلد (سوره ابراهیم، آیه 35؛ سوره بقره، آیه 126؛ سوره بلد،‌ آیه 1 و 2)
  • حرم و حرم امن (سوره قصص، آیه 57؛ سوره عنکبوت، آیه 67)
  • المسجدالحرام (سوره فتح، آیه 27؛ سوره بقره، آیه 191 و ۱۹۶)
  • مخرج صدق (سوره الاسراء، آیه 80)[۱]

دیگر نام‌ها

بساسة . ام رحم . صلاح . الرأس . العرش . النساسة . الباسة . الناسة . العروض . کوثی . ام کوثی . فاران . المقدسه . قریةالنمل . الحاطمة . الحرم . برة . طیبة . القادس . المذهب .. العرش . القادسة . المعطثة . الرتاج . ام زحم . ام صح . ام روح . بساق . المکتان . النابیة . ام الرحمة . الناشتة . سبوحة . السلام . نادرة . العرویش . الحُرمة . الحِرمت . قریةالحمس . ام راحم . نقرة الغراب . البنیة . ناشة . تاج . کبیرة . ام رحمن . السیل . البلدالحرام . حرم‌اللَّه تعالی . بلداللَّه تعالی . العذراء . النجز . العُرْش . العُرُش . العروش . القادسیة.(ص۱۳۲ و ص۱۳۳)

پانویس

  1. فقیهی، محمدمهدی، «نام‌های مکه‌»، میقات حج، شماره ۴، ۱۳۷۲ش، ص۱۳۲.

منابع