مستعربه، اصطلاحی نسب‌شناختی به معنای گروهی از عرب‌ها است که در اصل عرب نبوده‌اند و بعدا با مهاجرت به جزیرة‌العرب به زبان عربی سخن گفته و عرب شده‌اند.

تعریف

نسب‌شناسان مسلمان، قوم عرب را به دو دسته تقسیم می‌کنند: عرب عاربه و عرب مستعربه. عرب عاربه عرب‌های اصیل هستند یعنی اقوامی که زبان عربی داشتند اما عرب مستعربه اقوامی هستند که ابتدا عرب نبودند و بعدا عرب شدند. در این کاربرد عاربه به معنای اصیل در عروبیت است.[۱]مستعربه (مصدر استعراب) نیز به معنای کسی است که عرب نبوده و بعد عرب شود.

درباره اینکه کدام عرب‌ها عاربه بوده‌اند اختلاف نظر وجود دارد. برخی گفته اند که عرب عاربه عبارتند از اقوامی مانند عاد و ثمود و طسم و جدیس و امیم و عبیل و عمالقه و عبد ضخم و جرهم اولی و عرب‌های مستعربه، بنی قحطان و بنی اسماعیل هستند که زبانشان قبل از مهاجرت به جزیرة‌العرب سریانی یا عبرانی بود. قحطانی‌ها عربی را از باقی مانده عرب‌های عاربه که در زمان آن‌ها وجود داشتند یاد گرفتند و بنی اسماعیل عربی را از جرهمیان یاد گرفتند.[۲]

گروه دیگری از منابع، عرب عاربه را عرب قحطانی و عرب مستعربه را نسل حضرت اسماعیل می‌دانند .[۳]در این تعریف مستعربه در واقع عرب حجاز‌ اند که نسل اسماعیل اند.[۴]

پانویس

  1. نهایه الارب، ص19
  2. نهایه الارب، ۱۸، ص472
  3. نهایه الارب، ص19
  4. السیرة النبویه، ابن کثیر، ج۱، ص 3

منابع