کاربر:Salar/صفحه تمرین۲

از ویکی حج

عَیْنُ أَبی نَیْزَر یا چشمه اَبی نیزر، چشمه‌ای است که با کندن زمین توسط امام علی(ع)، جوشید. این چشمه در چهار فرسخیِ منطقه‌ای به نام یَنْبُع در جنوب مدینه قرار دارد. امام این چشمه را به عنوان صدقه‌ای برای استفاده مستمندان مدینه و مسافران بین راهی قرار داد.

علت نام‌گذاری

بنابر منابع تاریخی، حضرت علی(ع) از بُغَیْبِغَه، در چهار فرسخیِ منطقه‌ای به نام یَنْبُع (در جنوب مدینه)، می‌گذشت.[۱] ابو نیزر، پسر پادشاه حبشه (نجاشى) در حال کندن بود؛ اما به آب نمی‌رسید.[۲] امام خود مشغول کندن زمین شد و پس از چندین‌بار کندن، چشمه پُرآبی جوشید. امام علی(ع) این چشمه را به عنوان صدقه‌ای برای استفاده مستمندان مدینه و مسافران بین راهی قرار داده و بر کاغذی نیز نوشت.[۳]

برخی دلیل نام‌گذارى این چشمه به «ابى‌نیزر» را به خاطر قدردانى از تلاش مقدماتى او در حفر این چاه دانسته‌اند.[۴]

گفته شده ابو نیزر، پسر پادشاه حبشه (نجاشى) بود.[۵] وی در خردسالى به اسلام گرایش پیدا کرد و حضور پیامبر خدا(ص) رسید و تا هنگام رحلت پیامبر در خانه آن حضرت بود. با درگذشت رسول خدا، ابو نیزر در خانه حضرت علی(س) سکونت داشت.[۶]


///////////////////////////////////

عرب‌های پیش از اسلام

یکی از آیین‌های عرب‌های پیش از اسلام، حج بود. با توافق همه قبایل، افزون بر ماه رجب، سه ماه پیاپی ذی‌قعده، ذی‌حجه و محرم ماه حرام شمرده می‌شد و در آن‌ها از نبرد و غارت پرهیز می‌کردند. این امر امنیت حاجیان را فراهم می‌کرد و به کاروان‌های بازرگانی نیز اجازه می‌داد راهی بازارهای پیرامون مکه شوند.[۷]تیره‌های قریش مناصب عمومی مکه و منصب‌های حج و حرم از قبیل سقایت و حجابت را در اختیار داشتند.[۸]

فَاِذَا اَفَضتُم مِن عَرَفَاتٍ فَاذکُرُوا اللهَ عِندَ المَشعَرِ الحَرَامِ* ثُمَّ اَفِیضُوا مِن حَیثُ اَفَاضَ النَّاسُ وَاستَغفِرُوا اللهَ اِنَّ اللهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ.

سوره بقره، آیات 198-199.

دعوت به اسلام در ایام حج

در موسم حج بازارهای مشهور عکاظ، مجنّه و ذو المجاز در نزدیکی مکه برپا می‌شدند و مکه میزبان جمعیتی انبوه از بازرگانان و زائران سراسر شبه جزیره بودند. بدین‌ترتیب موسم حج فرصتی برای تبلیغ اسلام در میان زائران بود.[۹] گسترش اسلام به خارج از مکه از همین راه انجام شد. پیامبر در سال ۱۱ بعثت در ایام حج با تعدادی از مردم یثرب دیدار کرد. آنان اسلام آوردند و به یثرب بازگشتند. سال دوازدهم بعثت ۱۲ تن از مردم یثرب در ایام حج با پیامبر دیدار و با او بیعت کردند (بیعت عقبه اول). در سال سیزدهم بعثت ۷۵ نفر از مردم یثرب به حج آمدند و با پیامبر بیعت کردند (بیعت عقبه دوم) و از او دعوت کردند به یثرب بیاید.[۱۰]

پانویس

  1. مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۶۲؛ تاريخ المدينة، ج۱، ص۲۲۱؛ وفاء الوفاء، ج۴، ص۱۲۰.
  2. مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۶۲.
  3. مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۶۲؛ تاريخ المدينة، ج۱، ص۲۲۱.
  4. نگاه کنید به: فرهنگ اعلام جغرافیایی - تاریخی در حدیث و سیره نبوی، ص۲۸۴.
  5. وفاء الوفاء، ج۴، ص۱۲۰.
  6. مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۶۲.
  7. . امتاع الاسماع، ج8، ص309؛ المفصل، ج6، ص392؛ بحارالانوار، ج90، ص351.
  8. . البدایة و النهایه، ج2، ص263.
  9. الطبقات، ج1، ص170؛ تاریخ یعقوبی، ج2، ص24؛ البدایة و النهایه، ج3، ص54.
  10. تاریخ پیامبر اسلام، ص ۱۳۹، ۱۴۲، ۱۴۴، ۱۵۰

منبع

مقاله‌های مرتبط