عرب عاربه

عرب عاربه یکی از تقسیمات قوم عرب نزد نسب‌شناسان مسلمان است. این اصطلاح در برابر عرب مستعربه قرار می‌گیرد. عرب عاربه به معنای بخشی از اقوام عربی است که موطن اصلی آن‌ها جنوب جزیرة العرب بوده‌ است. نسب‌شناسان تعدادی از قبایل را جزو قبایل عاربه دسته‌بندی کرده اند که از جمله آن‌ها می‌توان به قبایل سبأ، حمیر، اوس و خزرج اشاره کرد.

تعریف

نسب‌شناسان مسلمان، قوم عرب را به دو دسته تقسیم می‌کنند: عرب عاربه و عرب مستعربه. عرب عاربه همان عرب قحطانی یا عرب جنوبی است. نخستین موطن عرب عاربه جنوب عربستان بود. نسب‌شناسان می‌گویند یَعرُب پسر قحطان نخستین کسی است که به زبان عربی سخن گفت و او پدر تمام قبایل عرب جنوبی است. عاربه به معنای اصیل در عروبیت است، دربرابر گروهی که عرب نبوده‌اند و بعدا عربی را آموخته‌اند.در این تعریف مستعربه فرزندان حضرت اسماعیل‌اند.

برخی گفته اند که عربه عاربه عبارتند از عاد و ثمود و طسم و جدیس و امیم و عبیل و عمالقه و عبد ضخم و جرهم اولی، اینان همان قبایلی هستند که گاه از آن ها با عنوان بائده یاد می‌شود یعنی عرب‌هایی که از بین رفته‌اند. این گروه مستعربه را شامل بنی قحطان و بنی اسماعیل می‌دانند که زبانشان سریانی یا عبرانی بود. قحطانی‌ها عربی را از عاربه یاد گرفتند و بنی اسماعیل عربی را از جرهمیان قحطانی یاد گرفتند.

قحطان و یعرب

روایات نسب‌شناسان حاکی از این است که قحطان از بابل به یمن آمد و پادشاه شد. پسر او یَعرُب زبان عربی را از قوم عاد یاد گرفت. پس از او یعرب پسرش یَشجُب، به سلطنت رسید و بعدش پسرش عبد شمس که ملقب به سبا شد.

قبایل عرب عاربه

مشهورترین قبایل قحطانی که موطن اولیه آنها جنوب عربستان بوده است عبارتند از:

• سبأ
• حِمیر
• حَضَرَموت
• کَهلان
• اوس
• خزرج
• خُزاعه
• اَزد
• هَمْدان
• مِذحَج
• طَیء
• اشعریان
• لَخم
• جُذام
• عامِله
• خُولان
• جُرهم