مسجد قبلتین

نسخهٔ تاریخ ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۳:۴۱ توسط E ebrahimi (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جا:ویرایش}} '''مسجد قبلتین''' متعلق به طایفه بنوسلمه از مساجد بسیار قدیمی در...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

مسجد قبلتین متعلق به طایفه بنوسلمه از مساجد بسیار قدیمی در غرب مدینه است.

این مسجد در نزدیکی چاه معروف این شهر، «بئر رومه» واقع است که به دلیل ارتباط آن با تغییر قبله، باید زمان بنای آن، در دو سال نخست هجری باشد. به جهت اینکه مسجد در میان طایفه بنوسلمه بوده، به نام «مسجد بنی‌سلمه» نیز مشهور است.

این مسجد بارها مورد بازسازی و تعمیر قرار گرفته است.

تغییر قبله

مسأله تغییر قبله در ١5 شعبان سال دوم هجرت (یا بنا به قول دیگر ١5 رجب آن سال) روی داد. تا پیش از آن، مسلمانان به سوی بیت‌المقدس نماز می‌خواندند. البته قدمت ساخت خانه کعبه خود نشان از اولویت آن برای قبله‌بودن داشت.

یک نقل تاریخی حکایت از آن دارد که حکم تغییر قبله در وسط نماز ابلاغ شد و نمازگزاران دو رکعت از نماز ظهر را به سوی بیت‌المقدس و دو رکعت بعدی را به سوی کعبه خواندند.[۱] خبر دیگری حکایت از آن دارد که حکم تغییر قبله میان نماز ظهر و عصر بود؛ به‌طوری که نمازگزاران نماز ظهر را به سوی بیت المقدس و نماز عصر را به سمت کعبه خواندند.

در این باره نیز که در وقت تغییر قبله، رسول خدا(ص) در مسجد قبلتین نماز می‌خوانده یا مسجد النبی، دو روایت مختلف وارد شده است.

بازسازی مسجد

این مسجد به احتمال، در روزگار امارت عمر بن عبدالعزیز در شهر مدینه بازسازی شده است؛ زیرا او به دستور ولید بن عبدالملک، تصمیم گرفت تمامی مساجدی را که رسول‌خدا(ص) در آنها نماز خوانده بود، بازسازی کند.

مسجد قبلتین در دوره سلطان سلیمان قانونی در سال ٩5٠ قمری از نو تجدید بنا شد. براساس برخی گزارش‌ها، این مسجد در اوایل قرن چهاردهم قمری، رو به ویرانی بوده است.

مسجد یاد شده از جمله مساجد بازسازی شده در دوره سلطنت فهد است که به صورت بسیار زیبایی بازسازی شد. افزون بر محرابی که به سوی کعبه است، محلّی هم برای نشان دادن محراب پیشین در برابر آن، روی دیوار مشخص شده است.

کتیبه موجود نشان از آن دارد که تجدید بنای آن در سال ١4٠٨/٣/٣٠ قمری، در مساحتِ ٣٩٢٠ متر مربع به انجام رسیده است. گفتنی است که نوشته‌های روی دیوار قبله پیشین، در حوالی سال ١4٢٠ ق محو شد و در حال حاضر نوشته‌ای روی دیوار به چشم نمی‌خورد.

مسجد قبلتین در طول روز، مانند مسجد قبا، در همه ساعات روز باز است؛ زیرا زائران مدینه، از سنی و شیعه، ضمن سفر به این شهر، از این مسجد نیز دیدن می‌کنند و در آن نماز می‌گزارند.

پانویس

  1. اخبار مدینة الرسول(ص)، ص١١5.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب آثار اسلامی مکه و مدينه، رسول جعفریان. بخش «مسجد قبلتین»، ج1، ص147-149، است.