ناودان طلا (آستان علوی)

ناودان طلا یا میزاب الذهب، در حرم امام علی(ع) روبه‌روی باب القبله و میانه ضلع جنوبی رواق قرار دارد. برخی از زائران، زیر ناودان طلا نماز خوانده و هنگام باران، زیر آن گرد آمده و با آبی که از آن فرو می‌ریزد، خود را متبرک می‌کنند. درباره این ویژگی‌ها، هیچ روایت یا قولی از عالمان نیامده است؛ اگر چه در روایات، نماز خواندن در حرم امام علی(ع) مورد سفارش قرار گرفته است.

موقعیت

ناودان طلا یا میزاب الذهب، رو به روی باب القبله، روبه‌روی صورت مبارک، بر بالا و میانه ضلع جنوبی رواق قرار دارد. این ناودان، در میانه طاق «ایوانِ ناودان طلا» قرار گرفته است.

طول این ناودان، ۱۱۰ سانتیمتر و عرض آن، ۱۴ سانتیمتر بوده و آب بارانِ پشت بام حرم و رواق‌ها، تنها از این ناودان سرازیر می‌شود.

در باور مردم

برخی از زائران حرم امام علی(ع)، هنگام باریدن باران، برای جمع کردن آب و متبرک شدن، در زیر این ناودان جمع می‌شوند. از آنجایی که آب این ناودان با غبار گنبد مخلوط شده است، آن را متبرک می‌دانند. برخی از زائران نیز نماز و راز ونیازهای خود را زیر ناودان طلا به جا می‌آورند.

به باور مردم شهر نجف، ناودان طلا طورى نصب شده كه در مقابل ناودان طلاى كعبه است؛ ولی اين نكته، در منابع تاريخى و علمى ثبت نشده است. برخی براى اطمينان، با استفاده از برخی برنامه‌هاى مکان‌یاب اينترنى، به این نتیجه رسیده‌اند که ناودان كعبه به سمت شمال غربى است در حالى كه موقعيت جغرافيايى شهر نجف اشرف در جهت شمال شرقى كعبه مشرفه است. علاوه بر اين ناودان طلاى حرم مطهر به سوی جنوب قرار دارد.

در روایات

درباره ویژگی این ناودان و نماز زیر آن، هیچ روایت یا قولی از عالمان، وارد نشده است.

البته بر پایه روایات، نماز به قصد قربت در حرم هریک از امامان(ع)، فضیلت داشته و به طور خاص به خواندن نماز برای بر طرف شدن اندوه و مشکل در حرم امام علی(ع) سفارش شده است؛ امام صادق(ع)، از قبری در نزدیکی کوفه خبر داد که اگر انسانِ دارای اندوه و مشکل، در آنجا دو یا چهار رکعت نماز بخواند، خدا خواسته‌هایش را برآورده و غم‌هایش را می‌زداید. وقتی داود بن فرقد، که روای این روایت است پرسیده آیا منظور وی قبر امام حسین(ع) است، او با اشاره سر، نفی کرده و وقتی داود بن فرقد پرسیده آیا مراد وی قبر امیرالمؤمنین(ع) است، با اشاره سر، تأیید کرده است.

پیوند به بیرون

• فلم وثائقی میزاب الذهب؛ (فیلم).

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم. بخش «آستان مقدس امام علی»، ج۱، ص۴۶ و مقاله جلوه‌هایی از روضه علوی، ناصر غروی، ترجمه محسن سلامی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره اول، زمستان ۸۸، ص۱۴۶ است.

• پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
• تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، صلاح مهدی فرطوسی، ترجمه حسین طه نیا، مشعر، تهران، ۱۳۹۳ش.
• فرحة الغري، عبد الکریم بن احمد بن طاووس، الشریف الرضی، قم، بی‌تا.
• وسائل الشیعة، محمد بن الحسن (الحر العاملی)، مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۲ق.