اذن دخول، اجازه خواستن از خدا، معصوم(ع) و فرشتگان، پیش از زیارت مزار معصوم(ع) است. برای ورود به برخی از شهرهای زیارتی، ورود به آستان و ورود به رواق نیز، اذن دخول وجود دارد. فلسفه اذن دخول را شناخت جایگاه معصوم(ع) و آمادگی برای زیارت دانسته‌اند.

تابلو اذن دخول در آستان مقدس امام رضا(ع)، در صحن جامع رضوی.

چیستی

اذن دخول، اجازه خواستن از خدا، معصوم(ع) و فرشتگان، پیش از زیارت مزار معصوم(ع) است. در برخی از روایات، سفارش شده هنگام زیارت حضرت محمد(ص) و معصومان(ع) اذن ورود خوانده شود. در این اذن، زائر، معصومِ دفن شده را زنده و به جایگاه و گفته زائر آگاه می‌داند. وی از خدا و سپس از حضرت محمد(ص) و فرشتگان می‌خواهد به او اجازه دهند برای زیارت وارد شود.[یادداشت ۱][۱]

در زیارت امام علی(ع)، هنگام ورود به نجف، هنگام ورود به آستان و هنگام ورود به رواق، اذن دخول سفارش شده است.[۲]

آداب

برخی از عالمان شیعه، سفارش کرده‌اند، زائر بر درگاه حرم ایستاده و اذن بخواهد، اگر در دل خود، خشوع و رقت قلب احساس کرد وارد شود، اگر احساس نکرد، بهتر است برای ورود، زمان دیگری را انتخاب کند.[۳]

فلسفه

برخی، فلسفه اذن دخول را، شناخت معصوم(ع) به عنوان انسانی کامل و حجتی بزرگ، و آمادگی روحی برای زیارت دانسته و اذن‌خواهی را به آیه ﴿یٰا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لاٰ تَدْخُلُوا بُیُوتَ النَّبِیِّ إِلاّٰ أَنْ یُؤْذَنَ لَکُمْ ﴾ [یادداشت ۲] مستند کرده‌اند.[۴][۲]

پانویس

  1. بحارالأنوار، ج٩٧، ص۱۶۰.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ فرهنگ زیارت، ص۳۴۶.
  3. بحارالأنوار، ج٩٧، ص١٢۶.
  4. احزاب، آیه ۵۳؛ ترجمه انصاریان، ص۴۲۵.
  1. اللَّهُمَّ إِنِّی وَقَفْتُ عَلَی بَابِ بَیْتٍ مِنْ بُیُوتِ نَبِیِّکَ وَ آلِ نَبِیِّکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلَامُ وَ قَدْ مَنَعْتَ النَّاسَ الدُّخُولَ إِلَی بُیُوتِهِ إِلَّا بِإِذْنِ نَبِیِّکَ- فَقُلْتَ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُیُوتَ النَّبِیِّ إِلَّا أَنْ یُؤْذَنَ لَکُمْ اللَّهُمَّ وَ إِنِّی أَعْتَقِدُ حُرْمَةَ نَبِیِّکَ فِی غَیْبَتِهِ کَمَا أَعْتَقِدُهَا فِی حَضْرَتِهِ وَ أَعْلَمُ أَنَّ رُسُلَکَ وَ خُلَفَاءَکَ أَحْیَاءٌ عِنْدَکَ یُرْزَقُونَ یَرَوْنَ مَکَانِی فِی وَقْتِی هَذَا وَ زَمَانِی وَ یَسْمَعُونَ کَلَامِی فِی وَقْتِی هَذَا وَ یَرُدُّونَ عَلَیَّ سَلَامِی وَ أَنَّکَ حَجَبْتَ عَنْ سَمْعِی کَلَامَهُمْ وَ فَتَحْتَ بَابَ فَهْمِی بِلَذِیذِ مُنَاجَاتِهِمْ فَإِنِّی أَسْتَأْذِنُکَ یَا رَبِّ أَوَّلًا وَ أَسْتَأْذِنُ رَسُولَکَ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ثَانِیاً وَ أَسْتَأْذِنُ خَلِیفَتَکَ الْمَفْرُوضَ عَلَیَّ طَاعَتُهُ فِی الدُّخُولِ فِی سَاعَتِی هَذِهِ إِلَی بَیْتِهِ وَ أَسْتَأْذِنُ مَلَائِکَتَکَ الْمُوَکَّلِینَ بِهَذِهِ الْبُقْعَةِ الْمُبَارَکَةِ الْمُطِیعَةَ لِلَّهِ السَّامِعَةَ السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَیُّهَا الْمَلَائِکَةُ الْمُوَکَّلُونَ بِهَذِهِ الْمَشَاهِدِ الْمُبَارَکَةِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ إِذْنِ رَسُولِهِ وَ إِذْنِ خُلَفَائِهِ وَ إِذْنِکُمْ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ أَجْمَعِینَ أَدْخُلُ هَذَا الْبَیْتَ مُتَقَرِّباً إِلَی اللَّهِ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ فَکُونُوا مَلَائِکَةَ اللَّهِ أَعْوَانِی وَ کُونُوا أَنْصَارِی حَتَّی أَدْخُلَ هَذَا الْبَیْتَ وَ أَدْعُوَ اللَّهَ بِفُنُونِ الدَّعَوَاتِ وَ أَعْتَرِفَ لِلَّهِ بِالْعُبُودِیَّةِ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِأَبْنَائِهِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ بِالطَّاعَة.
  2. ای اهل ایمان! به خانه‌های پیامبر وارد نشوید مگر آنکه… به شما اذن دهند.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب فرهنگ زیارت، جواد محدثی، مشعر، تهران، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۴۵. است.
  • بحار الأنوار، محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، دار إحیاء التراث العربی‏، بیروت‏، ۱۴۰۳ق‏.
  • ترجمه قرآن (انصاریان)، حسین انصاریان، اسوه، قم، ۱۳۸۳ش.