ملتزم بخشی از دیوار شرقی کعبه است که بین در کعبه حجر الاسود قرار گرفته است. بنابر روایاتی، این مکان محل استجابت دعا است و پیامبر اکرم(ص) صورت و دست‌های خود را در این قسمت دیوار قرار داده و دعا کرد.

مکان اعتراف به گناهان

بخشی از دیوار شرقی کعبه را ملتزم می‌نامند. این بخش بین حجر الاسود و در کعبه قرار دارد.[۱] [۲]

از پیامبر(ص) به نقل از ابن عباس نقل شده که ملتزم مکان استجابت دعا است.[۳]

در روایات آمده است که حضرت آدم(ع) نیز در هنگام طواف کعبه در این مکان به گناهان خویش اعتراف کرد.[۴] و از آن پس این مکان از سوی خداوند محل اجابت دعا قرار گرفته است[۵]

روایت‌هایی نقل شده پیامبر در این مکان صورت و سینه‌اش را به دیوار کعبه میگذاردند.[۶] از امام علی نیز نقل شده که در ملتزم به گناهان خود اعتراف کنید.[۵]

واژه‌شناسی

چرا به این مکان ملتزم گفته می‌شود؟

برخی گفته اند چون حاجیان در هنگام دعا و راز و نیاز به این قسمت می‌چسبند و ملتزم این قسمت می‌شوند.[۷]

برخی نیز گفته اند که در زمان جاهلیت برای قسم خوردن و پیمان بستن به کنار این بخش از دیوار کعبه می‌آمدند و به سوگندی که می‌بستند ملتزم و پای‌بند بودند.[۸]

ملتزم و مستجار

در دیوار کعبه جای دیگری وجود دارد که به آن مستجار می‌گویند و در آنجا هم توصیه به دعا کردن شده است. مستجار پشت کعبه در ضلع غربی و فاصله رکن یمانی تا در مسدود شده کعبه را شامل می‌شود.

از آنجا که گاهی در منابع و روایات مستجار و ملتزم نام‌های یک مکان دانسته شد‌ه است،[۹] یا ملتزم نیز در دیوار پشت کعبه جانمایی شده است[۱۰] برخی بر آنند که ملتزم نیز همان مستجار است و در رکن یمانی قرار دارد.[۳]

محل اعتراف به گناهان

پانویس

  1. العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین،‌ج۱، ص ۲۴۲
  2. مکه در بستر تاریخ، ص ۹۹
  3. شفاء‌الغرام باخبار البلد الحرام، ج۱، ص ۱۹۶
  4. أخبار مكة و ما جاء فيها من الآثار، أزرقى، ج‏1، ص: 44
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ وسائل الشیعه، ج۷، ص ۴۲۵
  6. اخبار مکه فی قدیم الدهر و حدیثه، ج۱، ص ۱۶۲
  7. موسوعه العتبات المقدسة، قسم مکه، ص ۲۳۶
  8. المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، ج۶، ص ۴۳۷
  9. شفاء الغرام باخبار البد الحرام، ج۱، ص ۱۹۶
  10. فهرستی از این روایات را بنگرید در: «پژوهشی درباره ملتزم»، مجله میقات حج، شماره ۴۳، ص ۸۴

منابع

شفاء الغرام باخبار البلد الحرام، تقی الدین محمد فاسی، تحقیق لجنة من کبار العلماء و الادباء، بیروت، دار الکتب العلمیه، بی‌تا.