فسوق

فسوق بر اساس آیه 197 سوره بقره، از محرمات احرام است. درباره معنای دقیق آن اختلاف نظر وجود دارد. دروغ گفتن، دروغ بستن به خدا، دشنام دادن و فخرفروشی را از معناهای فسوق دانسته‌اند. فسوق در حال احرام و در غیر آن حرام است اما ارتکاب آن حج و عمره را باطل نمی‌کند و کفاره ندارد.

فسوق چیست؟

واژه فسوق در آیه ۱۹۷ سوره بقره آمده است:

﴿

الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومٰاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلاٰ رَفَثَ وَ لاٰ فُسُوقَ وَ لاٰ جِدٰالَ فِي الْحَجِّ وَ مٰا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللّٰهُ وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزّٰادِ التَّقْوىٰ وَ اتَّقُونِ يٰا أُولِي الْأَلْبٰابِ

﴾

بر اساس این آیه سه عمل «رفث»، «فسوق» و «جدال» در هنگام حج جایز نیست.

معنای فسوق

مفسران و فقها برای فسوق معانی مختلفی را ذکر کرده‌اند. از جمله فضل بن علی طبرسی در مجمع البیان بیان می‌کند که اصحابنا یعنی علمای شیعه آن را به معنای دروغ گویی‌ می‌دانند. اما دیگران آن را به معنای هرگونه معصیت و گناه دانسته و برخی نیز آن را به معنای لقب زشت دادن به مردم و یا فحش و ناسزا گفتن به شمار آورده‌اند.

برخی از فقهای معاصر نیز فسوق را شامل سه عمل دروغ‌ گفتن، فحش دادن و فخر فروختن (که همراه با اهانت و تحقیر مومن باشد) دانسته اند.

منابع

• مجمع البيان. فضل بن حسن طبرسی، تصحیح هاشم رسولی و فضل الله یزدی طباطبایی، بیروت - لبنان: دار المعرفة.۱۴۰۸.
• مناسک حج، مطابق با فتاوای حضرت آیت الله العظمی امام خمینی و مراجع معظم تقلید، منصور مظاهری، پژوهشکده حج و زیارت، انتشارات مشعر، ۱۳۹۷.