مسجد شجره، یکی از مساجد مشهور در مکه مکرمه در کشور عربستان است. این مسجد از جمله مساجدى است كه نماز خواندن در آن مستحب بوده و از آثار رسول خدا(ص) به شمار مى‌‏آيد. نام فعلی آن نیز، مسجد جندراوی است.

مسجد شجره
اطلاعات اوليه
کاربری مسجد
مکان عربستان - مکه
مشخصات
وضعیت فعال
ببنید:آشنایی با مسجد شجره و احرام در آن

موقعیت

فاکهی (از مورخین و اهالی مکه)[۱] ضمن نقل خبری، نوشته است:

گفته‌ شده که رسول خدا(ص) در مسجد شجره نماز خوانده و این مسجد پایین‌تر از محله یأجج است.[۲] به گزارش وی: عبدالله بن عمر هر زمانی به مکه می‌رفت، مسجدی را برای خواندن نماز انتخاب می‌کرد که در نزدیکی آن درختی بود. هنگامی که آن را خلوت می‌یافت، در آنجا نماز می‌خواند و اگر خلوت نبود به جای دیگر می‌رفت. فاکهی ضمن بیان شعری بر این باور است که یأجج در سرزمین بطحا (زمینی که از سنگریزه پوشیده شده)[۳] بوده است.[۴] بطحا محوطه‌ای است میان میدان معابده فعلی تا حوالی مسجد الجن.[نیازمند منبع] طبق گزارش تاریخی او بطحا، منطقه‌ای ميان مسجد حرس (جن) تا باغ خرمان (شهرداری فعلی مکه، پايين‌تر از ميدان معابده) است.[۵]

معجزه پیامبر(ص)

در یکی از این روایات آمده است که پیامبر رُکانة بن عبد یزید بن هاشم را به اسلام دعوت کرد. او گفت: ایمان نخواهم آورد تا درخت را صدا کنی و آن نزد تو آید! حضرت به معجزه الهی رو به درخت کرده، فرمودند: به اذن خداوند نزد من آی، و درخت نزد آن حضرت آمد!

ازرقی هم از مسجد شجره یاد کرده و نوشته است که آن مسجد در برابر مسجد جن است. آنگاه اشارتی به معجزه حضرت رسول(ص) در آنجا کرده است.[۶]

نام فعلی مسجد

نام فعلی آن مسجد، مسجد جندراوی (منسوب به ابراهیم جندراوی) است.(در کتاب «مکة فی القرن الرابع عشر» از آن با نام مسجد الدندراوی یاد شده که باید خطا باشد.)[۷]

پانویس

  1. الاعلام للزرکلی، 1980م، ج6، ص28.
  2. اخبار مکه للفاکهی، 1424ق، ج4، ص34.
  3. اخبار مکه لأرزقی، 1416ق، ج2، ص150.
  4. اخبار مکه للفاکهی، 1424ق، ج4، ص34-35.
  5. اخبار مکه للفاکهی، 1424ق، ج3، ص79.
  6. اخبار مکه لأزرقی، 1416ق، ج 2، ص 201.
  7. مکة فی وجدانی، ص 101.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب آثار اسلامی مکه و مدينه، رسول جعفریان. بخش «مسجد شجره»، ج1، ص145-147، است.
  • اخبار مكة فی قدیم الدهر و حدیثه، ابوعبدالله محمد بن اسحاق الفاكهى، تصحيح عبدالملک بن دهيش، 1424ق.
  • اخبار مکة و ماجاء فیها من الآثار، محمد بن عبدالله ازرقی، بیروت، دارالاندلس، 1416ق.
  • الاعلام للزرکلی، خيرالدين بن محمود بن محمد زِرِكلى دمشقى، بیروت، مل، 1980م.