مزدلفه
مُزدَلِفه (به معنی نزدیک شدن) بخشی از مَشعَر و نام مكانى است كه حاجى‌ها پس از حركت شبانه از عرفه، بايد در آنجا وقوف کنند. دلیل اين نام‌گذاری، ورود شبانه مردم به اين منطقه است. نام ديگر اين مكان «جمع» است. زيرا حاجيان در آن گردهم مى‌آيند. اين نقطه همان مشعرالحرام است كه در قرآن از آن ياد شده است.
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| کاربری | محل وقوف حجاج در شب دهم ذی‌الحجه |
| مکان | ميان منا و عرفات، در فاصله 6 كيلومتری عرفات، و در 8 كيلومتری جنوب شرقى مسجدالحرام |
| نام‌های دیگر | جمع، قُزَح و مشعرالحرام |
| مشخصات | |
| مساحت | 9.63 كيلومتر مربع |
| وضعیت | فعال |
مزدلفه، با مساحتی حدود ٩/۶٣ كيلومتر مربع، در ميان منا و عرفات قرار دارد که به وادى مأزَمَين و حیاض محدود می‌شود. وقوف در مزدلفه در شب دهم ذى‌حجه از واجبات حج است.
مزدلفه در لغت
مُزدَلِفه اسم فاعل از «ازدلاف» به معنای نزدیک شدن است؛ «ازدلف القوم»؛ یعنی هنگامی که قوم را نزدیک ساخت. ازدلاف به معنای اجتماع نیز آمده، چون مردم در آنجا اجتماع می‌کنند.[۱]
از دیگر نام‌های مزدلفه، جمع،[۲] قُزَح[۳] و مشعرالحرام[۴] است. گفته شده اطلاق نام مشعر بر مزدلفه، مجازاً است یعنی در واقع مزدلفه بخشی از سرزمین مشعر و داخل محدوده آن است؛ اما به آن مشعر هم می‌گویند.[۵]
موقعیت جغرافیایی
مزدلفه میان منا و عرفات قرار دارد و در میان منا و مزدلفه، وادی محسِّر واقع شده است.[۶] فاصله مزدلفه با عرفات، 6 کیلومتر و فاصله آن از جنوب شرقی مسجدالحرام 8 کیلومتر است. مساحت این منطقه حدود ٩/۶٣ کیلومتر مربع است.
این منطقه از سویی به وادی یا درّه «مأزَمَین» و از جانب دیگر به «وادی مُحسّر» و «حیاض» محدود می‌شود. حاجی با عبور از وادی مأزَمَین، به مزدلفه یا سرزمینِ مشعرالحرام می‌رسد.
احکام
وقوف (ایستادن و توقف کردن) در مزدلفه از نظر همه مذاهب اسلامی، در شب دهم ذى‌حجه واجب و رکنی از ارکان حج است؛[۷] اما در مقدار و زمان وقوف اختلاف نظر وجود دارد.
دیدگاه شیعه
فقهای شیعه، بیشتر بر این عقیده‌اند که حاجی هر ساعتی از ساعات شب دهم به مشعر رسید، تا طلوع صبح نیت اطاعت خدا کرده آنجا بماند، آنگاه از طلوع فجر تا طلوع آفتاب با نیت خالص از ریا و خودنمایی، نیت وقوف کند و مستحب است کمی قبل از طلوع آفتاب به طرف منا حرکت کرده لیکن از وادی محسِّر، تا آفتاب برنیامده عبور نکند.[۸]
نظر اهل سنت
ابوحنیفه وقت وقوف را از طلوع فجر تا طلوع خورشید ذکر می‌کند و مالک معتقد است که حاجی هر ساعتی از ساعات شب عید قربان و قبل از طلوع فجر را وقوف کند کافی است. از نظر شافعی وقوف در هر لحظه‌ای پس از نیمه شب عید قربان را کافی دانسته است.[۹]
حدود مزدلفه
طول مزدلفه، از اوّل مأزمَین (تنگه میان مزدلفه و عرفه) تا ابتدای وادی محسّر 3،812 متر است.[۱۰] از دیوار در بنی‌شیبه در کنار مسجدالحرام، تا مرز مزدلفه از سوی منا 20،507 ذراع می‌باشد.[۱۱]
محدوده مزدلفه با تابلوهاى بزرگى معين شده و با جمله «بداية مزدلفه» يا «نهاية مزدلفه»، مى‌توان حدود آن را شناخت.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ مجمع البحرین، ج5، ص6٨.
- ↑ معجم البلدان، ج٢، ص181.
- ↑ قاموس الحرمین الشریفین، ص٨6.
- ↑ قاموس الحرمین الشریفین، ص٢٠4.
- ↑ نگاه کنید به: «حدود عرفات. مزدلفة. منی»، ص۱۵۷-۱۵۸.
- ↑ قاموس الحج و العمره، ص٢٠4.
- ↑ حج در اندیشه اسلامی، ص۲۸۸؛ درسنامه مناسک حج، ص۶۲؛ قاموس الحج و العمره، ص٢5٢.
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۶۲.
- ↑ قاموس الحج و العمره، ص٢5٢.
- ↑ مرآة الحرمین، ج١، ص٣4١.
- ↑ شفاء الغرام، ج١، ص5٠5و5٠٧.
منابع
- «حدود عرفات. مزدلفة. منی»، حسن محمد تقی الجواهری، در مجله میقات الحج، سال اول، ۱۴۱۵ق.
- شرایع الاسلام فی مسایل الحلال و الحرام، محقق حلی، جعفر بن حسن، محقق: بقال، عبدالحسین محمدعلی، اسماعیلیان، قم.
- السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (و المستطرفات)، ابن ادریس، محمد بن احمد، محقق: لجنه التحقیق، مؤسسة النشرالاسلامی التابعة لجماعة المدرسین، قم.
- النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، طوسی، محمد بن حسن، دار الکتاب العربی، بیروت.
- مجمع البحرین، طریحی، فخرالدین بن محمد، محقق: حسینی اشکوری، احمد، مکتبه المرتضویه، تهران - ایران، 1362ش.
- قاموس الحرمین الشریفین، نعمتی، محمدرضا، مشعر، تهران - ایران، 1418 ق.
- مرآة الحرمین (سفرنامه مکه)، صبری پاشا، ایوب، مترجم: منشی، عبدالرسول، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، تهران - ایران،1382 ش.
- شفاء الغرام باخبار البلد الحرام، فاسی، محمد بن احمد، مترجم: مقدس، محمد، مشعر، تهران - ایران، 1386 ش.
- الینابیع الفقهیة، مروارید، علی اصغر، بیروت، 1410ق.