ذکوات البیض

از ویکی حج

ذَكَوَات بِيض، به منطقۀ نجف و ارتفاعاتِ آن سرزمين كه رنگش به سفيدى ميزده، گفته می‌شده است. این نام در روایات وارد شده و امام علی(ع) در این منطقه دفن شده است.

واژه‌شناسی

برخی ذکوات را جمع ذکوة، به معنای قطعه‌ای از شن و سنگریزه که آتش‌گرفته و گداخته باشد معنا کرده‌اند.[یادداشت ۱][۱] برخی شن را در معنای ذکوة داخل نکرده و آن را قطعه آتشی افروخته معنا کرده‌اند.[۲] بیض، جمع ابیض[۳] به معنای رنگ سفید و روشن است.[۴] برخی نیز ذکوات البیض را به معناى تپه‌هاى شنى و گداخته و ملتهب گرفته‌اند.[۵]

موقعیت

به منطقۀ نجف و ارتفاعاتِ آن سرزمين كه رنگش به سفيدى ميزده، ذكوات البيض گفته ميشد و قبر امام على(ع) در اين منطقه قرار دارد. در روايات متعددى از آن نام برده شده؛[۶] از جمله ابوحمزۀ ثمالى از همراهی‌اش با زید بن علی تا ذکوات البیض خبر داده و زید بن علی آن‌جا را قبر علی بن ابی‌طالب(ع) معرفی کرده است.[۵]

پانوشت

  1. مجمع البحرين، ج‏1، ص159.
  2. جمهرة اللغة ؛ ج‏2 ؛ ص701
  3. الصحاح، ج‏3، ص1067.
  4. كتاب الماء، ج‏1، ص159.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ بحار الأنوار؛ ج‏46 ؛ ص184.
  6. فرهنگ‌نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۵، ص 12.
  1. الذَّكَوَاتُ‏" جمع" ذَكْوَةٍ" الجمرة الملتهبة من الحصى.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله فرهنگ‌نامه زیارت، جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره پنجم، زمستان 1389، ص 12 است.
  • بحار الأنوار، محمد باقر بن محمد تقى مجلسى، بيروت، 1403ق.
  • جمهرة اللغة، محمد بن حسن ابن دريد، دار العلم للملايين، بيروت، 1988م.
  • كتاب الماء، عبدالله بن محمد ازدى، دانشگاه علوم پزشكي ايران، موسسه مطالعات تاريخ پزشكي، طب اسلامي و مكمل، تهران، 1387ش.
  • الصحاح، تاج اللغة و صحاح العربية، اسماعيل بن حمادجوهرى، دار العلم للملايين، بيروت، 1376ق.
  • مجمع البحرين، فخر الدين بن محمد طريحى، مرتضوي، تهران، 1375ش.