سید محسن اعرجی

ولادت

سید محسن اعرجی، فرزند سید حسن بن مرتضی، که به حسینی، کاظمی، بغدادی و «مقدس کاظمی» نیز معروف بود، در سال ۱۱۳۰ق. در بغداد به دنیا آمد. پدرش روحانی و مادرش علویه بود.

تبار

خاندان اعرجی یا آل اعرجی، یکی از خاندان‌های برجسته و بزرگ شیعه شمرده شده است. نسب این خاندان به عبیدالله اعرج، فرزند حسین اصغر، پسر امام سجاد(ع) می‌رسد. حسین اصغر، از محدثان و عالمان دوره خود بوده و از عمه‌اش فاطمه، دختر امام حسن(ع) و برادر خود، امام باقر(ع) حدیث نقل کرده است. او دارای چهر پسر بوده و مستجاب الدعوه خوانده شده است. وی در مدینه درگذشته و در قبرستان بقیع به دفن شد. عبیدالله اعرج، جد اعلای آل اعرج، یکی از فرزندان حسین اصغر بوده و به دلیل لنگ بودن یکی از پاهایش به اعرج مشهور شد.

تحصیلات

سید محسن، در نوجوانی در بغداد ، در کار تجارت بود. او در کنار تجارت، تدریس ادبیات عرب را آغاز کرده و تا نزديک چهل سالگی به این کار ادامه داد؛ سپس برای آموختن علوم دینی، به نجف کوچ کرده و از استادان آن حوزه بهره برد؛‌ برخی از آن‌ها عبارتند از:

• جعفر کاشف الغطاء؛
• سید محمدباقر بهبهانی؛
• سید مهدی بحرالعلوم طباطبائی؛
• سلیمان بن معتوق العاملی؛
• سید صدرالدین قمی.

وی از میرزای قمی، مؤلف کتاب قوانین الاصول، سلیمان بن معتوق و جعفر کاشف‌‌الغطاء اجازه روایی داشته است.

طلاب بسياري از تدریس وی بهره برده‌اند، که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• سید محمدباقر شفتی (رشتی)؛
• عبدالحسین اعسم؛
• محمدابراهیم کلباسی؛
• سید صدرالدین عاملی؛
• سید عبدالله شبر کاظمی.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله شخصیت معنوی سید محسن اعرجی، سید مجید حسن‌زاده، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره پانزدهم و شانزدهم، تابستان و پاییز 1392، ص159 است.

ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب،محمدعلی مدرس تبریزی، کتابفروشی خیام، تهران، ۱۳۶۹ش.

معارف الرجال فی تراجم العلماء‌ و الادباء، محمد حرزالدین، تحقیق محمدحسین حرزالدین، مکتبة‌ آیة‌الله العظمی المرعشی النجفی، قم، ۱۴۰۵ق.

روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، میرزا محمد باقر موسوی، مکتبة الاسماعیلیان، قم، بی‌تا.