مقام
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Abbasahmadi1363 در تاریخ ۱ آذر ۱۳۹۸ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
مقام، در زيارتگاه‌ها، به جاى خاصى كه، به نحوی، به يكى از معصومان(ع)، پیامبران يا اوليا ارتباط یافته، مقام گفته می‌شود. برای نمونه، وی در آن مکان حضور يافته یا اقامت کرده يا عبادت كرده است؛ مانند مقام ابراهیم(ع) در مسجدالحرام، مقام خضر(ع) در مسجد اموی دمشق و مقام صاحب الزمان(ع) در کربلا.
واژه‌شناسی
مقام، واژه‌ای عربی، اسم مکان[۱] و به معنای جای دو گام[۲] و جای ایستادن[۳] است. برخی، معانی دیگری نیز به آن افزوده‌اند؛ مانند توقّفگاه، جايگاه، جاى اقامت، خانه، مسكن، رتبه و منزلت.[۴] مقام، به عنوان مصدر و به معنای ایستادن[۵] و به عنوان اسم زمان و به معنای زمان ایستادن نیز به کار رفته است.[۱] این واژه در قرآن، در چندین آیه به کار رفته است.[۶] مقام، يك معناى مصطلح عرفانى نیز داشته كه اشاره به درجات سير و سلوك و مراحل مختلف عرفان است؛ مانند مقام رضا، مقام فنا، و مقام جمع.[۴]
در زیارتگاه‌ها
در زيارتگاه‌ها، به جاى خاصى كه، به نحوی، به يكى از معصومان(ع)، پیامبران، يا اوليا ارتباط یافته، مقام گفته می‌شود؛ برای نمونه، وی در آن مکان حضور يافته یا اقامت کرده يا عبادت كرده است؛ مانند مقام خضر در مسجد اموى دمشق، مقام صاحب الزمان(ع) در كربلا و مقام امام صادق(ع) در مسجد كوفه. حتى به مسجد بُراثا به سبب حضور امام على(ع) در آن، «مقام الامام على(ع)» نيز گفته مى‌شود.
مقام ابراهیم(ع)، در مسجدالحرام، سنگى است درون يك محفظه شيشه‌اى كه بر آن جاى پاى حضرت ابراهيم(ع)، هنگام بناى كعبه، نقش بسته است. این مقام در قرآن، یکی از نشانه‌های روشن مسجد الحرام دانسته شده[یادداشت ۱][۷] و سفارش شده كنار آن نماز خوانده شود.[یادداشت ۲][۸] اصطلاح «قدمگاه»، که در بسيارى جاها نزد مردم شهرت داشته و به قداست آن باور دارند، به «مقام» اشاره دارد.[۴]
پانوشت
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ مفردات ألفاظ القرآن، ص691.
- ↑ كتاب العين، ج5، ص232؛ المحيط في اللغة، ج6، ص58
- ↑ الصحاح، ج5، ص2017؛ الفروق في اللغة، ص303.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ فرهنگ نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۱، ص92.
- ↑ الصحاح، ج5، ص2017؛ الفروق في اللغة، ص303؛ مفردات ألفاظ القرآن، ص691.
- ↑ سوره یونس، آیه۷۱؛ سوره الرحمن، آیه۴۶؛ سوره بقره، آیه ۱۲۵؛ سوره آل عمران، آیه ۹۷؛ سوره دخان، آیه ۲۶ و ۵۱؛ سوره مریم، آیه ۷۳؛ سوره صافات، آیه ۱۶۴؛ سوره نمل، آیه ۳۹.
- ↑ سوره آل عمران، آيه٩٧.
- ↑ سوره بقره، آيه ١٢۵.
منابع
كتاب العين، خليل بن احمد فراهيدى، نشر هجرت، قم، 1409ق.
المحيط فى اللغة، اسماعيل بن عباد صاحب، عالم الكتب، بيروت، 1414ق.
الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربية، اسماعيل بن حماد جوهرى، دار العلم للملايين، بيروت، 1376ق.
الفروق فى اللغة، حسن بن عبدالله عسكرى، دار الافاق الجديدة، بيروت، 1400ق.
مفردات ألفاظ القرآن، حسين بن محمد راغب اصفهانى، دار القلم، بيروت، 1412ق.