نهر غازانی

پایه‌گذار

«غازان‌خان» از آل چنگيز و پنجمين پادشاه تاتارها به حساب مي‌آيد که بر عراق، پس از سقوط خلافت عباسي، حکومت کردند. امير نوروز، يکي از پادشاهان بزرگ اقليم خراسان آن روزها، که بسيار پهناور بود، به غازان‌خان قول داد که از او حمايت کند و کمکش کند تا به مقامات بالای خلافت دست يابد؛ ولي به اين شرط که به دين اسلام گردن نهد. او نيز گرويدنش به اسلام را اعلام کرد و تمام امور برايش آماده و مهيا شد و گروه زيادي از مغول او را همراهي کردند و اين اتفاقات در سال 694 قمري رخ داد. غازان‌خان پس از اينکه مسلمان شد در عالم خواب ديد که حضرت محمد(ص) ميان او و امام علي(ع) صغيه برادري خوانده است و با اين خواب با شيعه‌ها به مهرباني برخورد مي‌کرد و از ايشان تفقد مي‌کرد و احوالشان را جويا بود و در اکرام و احترامشان بسيار مي‌کوشيد و دستور داد که در اقصا نقاط کشور برايشان خانه ساخته شود و اسم اين خانه‌ها را دارالسيادة، يعني خانه بزرگان، گذاشت و اين غير از اهتمامي بود که براي کار حرم‌هاي مطهر اهل‌بيت(ع) و زيارت اين حرم‌ها داشت.

ّرفت و هدفش زيارت حرم هاي مطهر بود و در سال 698قمري سلطان غازان به حل دستور داد به شيعيان و ساکنان شهرهاي مقدس، هداياي زيادي دادند. پس دستور داد نهري ّه کشيده شود. پس نام آن نهر، نهر غازاني شد و متولي آن هم شخصي بود که از باالي حل شمسالدين صواب نام داشت و به غرسالدولة هم معروف بود. )بجلي، ص479)

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله نهرهای کربلا در منابع تاریخی، سید عبدالحسن کلیدار، ترجمه محمدحسین خوشنویس، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره بیست و هشتم، پاییز ۱۳۹۵، ص۸۶ است.

• بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا، عبدالحسین الکیدار آل طعمة، تحقیق سید عادل عبدالصالح الکیدار، مراجعة و تعلیق عبد الامیر عزیز القریشی، طارق نافع الحمدانی، توسط الامانة العامة للعتبة الحسینیة المقدسة، مرکز کربلاء للدراسات، ۱۴۳۵ق.