جعفر بن ادریس قزوینی
جعفر بن ادریس قزوینی (م.حدود ۳۱۲ق)، از روایان بوده و به مدت ۳۰ سال امام جماعت مسجدالحرام بوده است. بر پایه نقلی، او در ماه رمضان یکی از مؤذنان مسجدالحرام نیز بوده است.
او استادانی مانند یحیی بن عبدک (م.پس از ۳۶۰ق) و ابن ماجه (۲۰۹–۲۷۳ق) داشته و شاگردانی در دانش‌های فقه و حدیث تربیت کرده است.
تبار
جعفر بن ادریس بن محمد بن زید بن یونس قزوینی، مکنّی به ابوعبدالله از نوادگان عمر بن خطاب است و به واسطه تیره بنی عدی بن کعب، از قریش نسب می‌برد.[۱] وی مقیم قزوین بود.[۲] خاندان وی از خاندان‌های مشهور شیعی در قزوین بودند. برادر او «احمد بن ادریس» و برادرزادگان او «حسن بن احمد بن ادریس» و «محمد بن احمد بن ادریس» از این خاندان‌اند.[۳]
روایتگری
جعفر بن ادریس، در قزوین دانش‌های فقه و حدیث را نزد بزرگانی مانند یحیی بن عبدک فرا گرفت.[۴] ابن ماجه صاحب سنن (۲۰۹–۲۷۳ق)، از مشایخ او است.[۵]
جعفر از راویان حدیث بود.[۵] او از طریق کسانی مانند داود بن سلیمان و او با واسطه از امام رضا(ع) روایت نقل کرده است.[۶] شیخ طوسی نیز در کتاب امالی، روایتی از جعفر نقل کرده است.[۷]
امامت در مسجدالحرام
جعفر حدود سال ۲۸۰ق. به قصد زیارت خانه خدا به مکه رفت و مجاور خانه خدا شد. بر پایه گزارشی، ۳۰ سال امام مسجدالحرام بود.[۸] بر پایه نقلی، او افزون بر امامت مسجدالحرام در ماه رمضان، از مؤذنان آن نیز بود.[۹]
شاگردان
جعفر بن ادریس در مکه فقه و حدیث تدریس می‌کرد و شاگردانی مانند «عبدالواحد حسن بصلانی البندار» و «ابوبکر احمد بن ابراهیم بن سعید الشروطی» تربیت کرد، که از او روایت نقل کرده‌اند.[۱۰]
درگذشت
جعفر درحدود سال ۳۱۲ق. درگذشت.[۱۱] از مدت زندگی، مکان درگذشت و محل دفن وی آگاهی در دست نیست.
پانویس
- ↑ التدوین، ج1، ص170؛ ج2، ص375؛ ضیافة الاخوان، ص136.
- ↑ التدوین، ج1، ص170؛ ضیافة الاخوان، ص137.
- ↑ ضیافة الاخوان، ص137.
- ↑ التدوین، ج2، ص375؛ ضیافة الاخوان، ص136-137.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ المجروحین، ج2، ص152؛ ج3، ص17؛ الانتقاء، ص136-137؛ الشریعه، ج4، ص2012.
- ↑ الامالی، ص448؛ ضیافة الاخوان، ص137.
- ↑ الامالی، ص448؛ ضیافة الاخوان، ص137.
- ↑ التدوین، ج2، ص136، 375.
- ↑ الشریعه، ج5، ص2376.
- ↑ التدوین، ج2، ص375.
- ↑ التدوین، ج2، ص376؛ ضیافة الاخوان، ص137.
منابع
محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل جعفر بن ادریس قزوینی.
- الامالی، محمد بن حسن الطوسی (۳۸۵-۴۶۰ق.)، تصحیح محققان بنیاد بعثت، قم، انتشارات دارالثقافه، ۱۴۱۴ق.
- الانتقاء من فضائل الثلاثه الائمه الفقهاء، یوسف بن عبدالله ابن عبدالبر (۳۶۸-۴۶۳ق.)، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی‌تا.
- تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر، شمس‌الدین محمد بن احمد الذهبی ( -۷۴۸ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۰ق.
- التدوین فی اخبار قزوین، عبدالکریم الرافعی القزوینی ( -۶۲۳ق.)، به کوشش عزیز الله العطاردی، تهران، عطارد، ۱۳۷۶ش.
- تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، یوسف بن عبدالرحمن المزی ( -۷۴۲ق.)، به کوشش بشار عواد معروف، بیروت، موسسه الرساله، ۱۹۸۵م.
- سنن ابن ماجه، محمد بن زید الربعی ابن ماجه ( -۲۷۵ق.)، به کوشش محمد فؤاد عبدالباقی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۹۵ق.
- الشریعه، محمد بن الحسین الآجری، به کوشش الدمیجی، الریاض، دارالوطن.
- ضیافة الاخوان و هدیة الخلان، محمد بن الحسن القزوینی ( -۱۳۹۶ق.)، به کوشش حسینی، قم، مجمع ذخائر الاسلامیه، ۱۳۹۷ق.
- المجروحین من المحدثین و الضعفاء و المتروکین، محمد ابن حبّان ( -۳۵۴ق.)، تحقیق محمود ابراهیم زاید، مکه، دارالباز، بی تا.