حرم حضرت زینب (دمشق)
این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Kamran در تاریخ ۸ آذر ۱۴۰۰ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
حرم حضرت زینب(س) زیارتگاه مشهوری است در شهر دمشق در کشور سوریه که بنابر قولی محل دفن حضرت زینبت کبری(س) فرزند دختر امام علی و فاطمه زهرا و خواهر امام حسن و حسین در آن قرار دارد.
مزارهای منسوب به زینب کبری(س)
مسجد سیدة زینب مشهور است و در کشور مصر در شهر قاهره قرار دارد و دیگری حرم حضرت زینب در دمشق است. این مقاله به معرفی این زیارتگاه (دمشق) اختصاص دارد.
درباره اینکه حضرت زینب در چه مکانی وفات کرده است اطلاعات تاریخی دقیقی وجود ندارد، به همین دلیل مکان دقیق مقبره ایشان شناخته شده نیست. در حال حاضر دو زیارتگاه به عنوان مقبره حضرت زینب کبری(س) وجود دارد. یکی بهمزار زینب کبری در دمشق
مزاری که به حرم حضرت زینب شهرت دارد، در سوریه در شهرکی به نام السیده زینب واقع شده است که در اصل روستایی به نام راویه بود. بعدا این روستا به قبر الست مشهور شد و مدتی است السیده زینب نامیده میشود. این شهرک را ایرانیها زینبیه میخوانند.
گزارشها درباره درگذشت حضرت زینب در دمشق
ابوبکر موصلی از صوفیان دمشق در قرن هشتم هجری قمری، نخستین فردی است که از درگذشت حضرت زینب در غوطه دمشق در روستای راویه خبر داده است.[۱] داستان مسافرت حضرت زینب با همسرش عبدالله بن جعفر طیار که در برخی منابع متاخر ذکر شده نیز مبنایی در منابع تاریخی معتبر ندارد و مورد نقد قرار گرفته است.[۲]
مزار ام کلثوم یا زینب کبری؟
در منابع تاریخی مختلف از قرن ششم به بعد، به این زیارتگاه اشاره کردهاند اما آن را قبر ام کلثوم دانسته اند. [۳] ابن عساکر (در قرن ششم) به مسجدی که در مکان قبر ساخته شده بود اشاره کرده است.[۴] به گزارش ابن جبیر و ابن بطوطه بر روی این قبر (که اهالی آن را قبر ام کلثوم میدانند)مسجد بزرگی ساخته شده بود و بیرون از آن خانههایی وجود داشت و اوقافی داشت. [۵]
همچنین وجود سنگ نوشته کهنی بر این قبر که از قرن پنجم با ششم باقی مانده است و تصویر آن در سفرنامه علی خان امین الدوله منتشر شده است این گزارشها را تایید میکند. بر روی این سنگ نوشته حک شده که این قبر از آن زینب الصغری مکنا به ام کلثوم دختر علی بن ابی طالب و فاطمه البتول است.[۶] ام کلثوم دختر دوم امام علی از فاطمه زهرا است که بنابر برخی روایات در کربلا هم حضور داشته است.
با این حال بسیاری از علمای شیعه این مکان را به عنوان حرم حضرت زینب (س) را پذیرفتهاند[۷] و در وقفنامهای برای این مزار که از سال ۷۶۸ در دست است، از صاحب مزار با نام «زینب کبری» یاد شده است بدین ترتیب گویا این انتساب از قرن هشتم وجود داشته است.[۸]
تاریخچه بنا
گزارشهایی از بازسازیهای متعدد این بنا از قرن هشتم به بعد در دسترس است که فهرستی از آن به شرح زیر است:
- ساختمان مزار در سال ۷۶۸ق..[۹]
- بازسازی در سال ۱۱۶۵ ق.[۱۰]
- توسعه بنا در ۱۲۵۶ ق.[۱۱]
- تعمیر سقف که به دلیل بارش باران فروریخته بود در سال ۱۲۸۷ق. (۱۸۷۰ میلادی).[۱۲]
- ساخت نمای سنگی ورودی غربی در سال ۱۳۵۴ ق.
- تهیه نقشه توسعه بنای حرم در ۱۳۷۰ ق.[۱۳]
- اهدای ضریح نقرهای در ۱۳۷۰ق. از سوی محمد علی حبیب.[۱۴]
- اهدای صندوقچه خاتمکاری شده به دست محمد صنیع خاتم، از سوی تاجران ایرانی ۱۳۷۳ ق.[۱۵]
- اتمام مرحله اول توسعه حرم با کمک مهدی بهبهانی تاجر ایرانی در۱۳۷۴ق.
- اهدای درِ طلاکوب ورودی غربی از سوی تاجران ایرانی در سال ۱۳۸۰.[۱۶]
- اهدای ضریح نقرهای طلاکوب و میناکاری شده به دست هنرمندان اصفهانی در سال ۱۴۱۲ ق.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ مرقد العقیله زینب، ص ۶۷
- ↑ اعیان الشیعه، ج۷ ص ۱۴۰-۱۴۱
- ↑ تاریخ مدینه دمشق، ج۲، ص ۳۰۹؛ الاشارات الی معرفه الزیارات، ص ۱۲؛ معجم البلدان،ج۳، ص ۲۰
- ↑ تاریخ مدینه دمشق، ج۲، ص ۳۰۹
- ↑ رحله ابن جبیر، ص ۲۱۸؛ رحله ابن بطوطه ص ۷۵
- ↑ سفرنامه امین الدوله، ص ۳۴۱ و ۳۴۷
- ↑ مرقد العقیله زینب، ص ۱۸۳
- ↑ مرقد العقیقه زینب، ص ۱۴۵-۱۵۰
- ↑ مرقد العقیله زینب، ص ۱۴۶
- ↑ حوادث دمشق الیومیة، ص ۱۶۹
- ↑ الموسم، تاریخ البناء فی مقام السیدة زینب علیها السلام، ص ۱۳۷
- ↑ تاریخ البناءفی مقام السیدة زینب علیها السلام ص ۱۴۱
- ↑ مرقد العقیقه زینب، ص ۲۳۲
- ↑ مرقد العقیقه زینب، ص ۲۳۰
- ↑ مرقد العقیقه زینب، ص ۲۳۱
- ↑ مرقد العقیقه زینب، ص۲۳۱